Trồng Rong Sụn Như Thế Nào?

Rong sụn (Kappaphicus alvarezii) là nguyên liệu chủ yếu để chế biến Carrageenan - chế phẩm được sử dụng rộng rãi trong chế biến thực phẩm, y dược, mỹ phẩm. Đặc biệt, rong sụn có tính ưu việt về hàm lượng các nguyên tố vi lượng hữu ích như: Mg, Cu, Fe, Mn,… là một loại Polysacharide có tính nhũ hóa cao, có thể giải độc, chữa các bệnh mãn tính, làm nguyên liệu keo… Hiện nhiều nước trong khu vực như: Philippines, Indonesia, Tanzania… đã đầu tư nghiên cứu và sản xuất loài rong này. Rong sụn là loài rong biển nhiệt đới, có nguồn gốc từ Philippines. Tháng 2-1993, Phân Viện Khoa học vật liệu Nha Trang đã nhập từ Nhật Bản về Việt Nam thông qua chương trình hợp tác khoa học Việt Nam - Nhật Bản. Đến nay, rong sụn đã không ngừng phát triển và lan rộng ra một số tỉnh như Phú Yên, Khánh Hòa, Kiên Giang…

Rong sụn là loài rong chỉ sinh trưởng và phát triển tốt ở vùng nước có độ mặn cao (28 - 32‰), ở độ mặn thấp (18 - 20‰), rong sụn chỉ có thể tồn tại trong thời gian ngắn (5 - 7 ngày) và nếu kéo dài nhiều ngày rong sẽ ngừng phát triển và tàn lụi. Rong phát triển tốt ở vùng nước thường xuyên trao đổi và luân chuyển. Đây là yếu tố cực kỳ quan trọng, ảnh hưởng đến tốc độ sinh trưởng và phát triển cũng như chất lượng của rong sụn. Nhiệt độ thích hợp nhất để rong sụn sinh trưởng và phát triển là 25 - 28oC. Nhiệt độ cao hơn 30oC và thấp hơn 20oC sẽ ảnh hưởng đến sinh trưởng của rong, nếu nhiệt độ thấp hơn 15 - 18oC rong ngừng phát triển. Cường độ ánh sáng thích hợp nhất 30.000 - 50.000 lux.

Trong điều kiện nhiệt độ không quá cao, nước được trao đổi thường xuyên, các chất dinh dưỡng có sẵn trong nước biển đủ cung cấp cho cây rong sụn phát triển. Chỉ trong điều kiện nước tĩnh, ít được trao đổi và nhiệt độ nước cao, rong sụn đòi hỏi dinh dưỡng (các muối Amon và Photphat) cao hơn cho sự sinh trưởng. Việc chọn vùng trồng có tính quyết định đến năng suất và hiệu quả kinh tế của rong. Nước có độ muối cao (28 - 30‰) và ổn định, xa các nguồn nước ngọt trực tiếp đổ ra. Vùng nước ít chịu ảnh hưởng trực tiếp của sóng gió mạnh (làm gãy giàn trồng và gãy nát rong). Nước luôn được luân chuyển hay trao đổi tốt thường tạo ra do các dòng chảy, dòng triều hay sóng gió bề mặt. Các nơi có dòng chảy tốt nước thường xuyên lưu chuyển với lưu tốc vừa phải (20 - 40m/phút) sẽ làm cho cây rong luôn được rửa sạch, giúp cây rong chống lại được các điều kiện môi trường bất lợi gây hại đối với sự sinh trưởng. Đối với các bãi ngang, vùng triều cạn, khi thủy triều rút nước phải còn ở độ sâu ít nhất 0,5m, đảm bảo rong không bị phơi ra ngoài không khí và biên độ thủy triều không nên lớn quá 2m, nếu cao quá sẽ khó khăn trong hoạt động trồng, chăm sóc, thu hoạch. Đáy vùng trồng tốt nhất là đáy cứng, cát thô đến san hô vun. Nếu có nhiều rong biển và cỏ biển tự nhiên mọc chứng tỏ nước ở đó luân chuyển và trao đổi tốt. Đáy cát mịn, bùn hay bùn cát đều không tốt cho trồng rong sụn, nó chứng tỏ dòng chảy của nước ở đây yếu.

Nhìn chung rong sụn có thể trồng ở các thủy vực và mặt nước khác nhau ven biển và ở các đảo từ độ sâu 0,5 - 5 - 10m, có thể trồng quanh năm. Song vùng trồng thích hợp và mang lại hiệu quả cao là vùng nước vừa đảm bảo các yêu cầu về điều kiện sinh thái môi trường ổn định qua các mùa, giàn trồng và cây rong ít bị hư hại do tác động cơ học của gió to sóng lớn qua các mùa, việc làm giàn rong, buộc giống, chăm sóc, thu hoạch có thể thực hiện dễ dàng. Kinh nghiệm cho thấy các vùng bãi ngang đáy cát, vùng triều có độ sâu thấp và vừa phải ở ven biển, ven các đầm phá, ven đảo là thuận lợi cho trồng rong sụn.

Chọn các loại rong khỏe, đường kính thân rong 3 - 5mm, nhánh dài 5 - 7cm, có màu xanh lục thẫm, mượt, không có rong tạp bám. Rong được bẻ thành những cụm nhỏ có trọng lượng từ 100 - 150g/cụm làm giống. Có thể trồng rong sụn bằng nhiều hình thức khác nhau như: Trồng đáy, trồng bằng giàn bè, trồng bằng hình thức dây đơn căng trên đáy. Hiện nay, phương pháp trồng bằng dây đơn căng trên đáy được áp dụng rộng rãi và được đánh giá là có nhiều ưu điểm hơn cả. Ở các khu vực nước sâu trồng theo phương pháp giàn bè có phao nổi. Xung quanh bao lưới để giảm sóng, tránh cá tạp ăn rong. Rong giống được buộc vào các dây căng cách nhau 0,25 - 0,3m, tùy điều kiện và cách trồng quyết định vật liệu làm khung. Dây nối giữa các phao và giàn dài 3 - 4m dưới khung cố định để giữ bè rong luôn luôn cách mặt nước 0,4 - 0,5m.