Ăn ít bột cá, tôm có đủ dinh dưỡng tăng trưởng?

Giá bột cá tăng cao: Nguồn cung bột cá ngày càng suy giảm và giá tăng cao buộc ngành nuôi trồng thủy sản phát triển công thức thức ăn mới chứa đạm thực vật thay thế. Tuy nhiên, trở ngại lớn nhất cần được tháo gỡ chính là các thành phần kháng dinh dưỡng trong đạm thực vật.

Ngành công nghiệp nuôi tôm đang đối mặt áp lực lớn trong việc tìm kiếm những công thức thức ăn mới 

Thách thức

Một trong những nhược điểm chính của đạm thực vật (đậu tương, hạt cải, hạt hướng dương…) là chứa các thành phần kháng dinh dưỡng (ANFs) như chất ức chế proteinase và tannin, cùng nhiều chất khác và đều không bị bất hoạt suốt quá trình chế biến thức ăn.

ANFs là các phân tử được sản sinh tự nhiên bởi các cây hạt dầu nói trên. Khi vật nuôi tiêu hóa một lượng nhỏ chất này, các phân tử ANFs sẽ ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa thức ăn bằng cách làm giảm hiệu quả sử dụng thức ăn và hiệu suất tăng trưởng. Khi vật nuôi tiêu hóa một lượng lớn ANFs thậm chí có thể bị ngộ độc.

Các thành phần thức ăn từ thực vật cũng tác động tiêu cực tới quá trình ăn của vật nuôi. Đặc biệt, nếu tôm được cho ăn các thành phần thực vật thường lớn chậm hơn và ăn kém hiệu quả hơn. Điều này khiến thức ăn bị mất chất dinh dưỡng vào môi trường nước, từ đó làm tăng tỷ lệ biến đổi thức ăn (FCR) và giảm chất dinh dưỡng của thức ăn cũng như giảm hiệu suất tăng trưởng tối ưu của tôm.

Với tất cả những lý do kể trên, ngành công nghiệp nuôi tôm đang đối mặt áp lực lớn trong việc tìm kiếm những công thức thức ăn mới vừa có thể giảm tỷ lệ bột cá trong thức ăn vừa không tác động tiêu cực tới hiệu suất tăng trưởng của tôm. Prosaf, một chiết xuất nấm men chất lượng cao do Phileo by Lesaffre sản xuất đang được coi là một giải pháp hiệu quả cho nông dân muốn nuôi tôm bằng đạm thực vật thay thế bột cá.

Giải pháp từ nấm men

Prosaf là chiết xuất nấm men Saccharomyces cerevisiae. Sau khi lên men, nấm men được tự phân và ly tâm để tách chiết xuất nấm men ra khỏi thành tế bào. Các mảnh chiết xuất nấm men chứa hơn 63% protein, phần lớn gồm các trọng lượng phân tử nhỏ peptides hoạt tính sinh học cao và dễ hấp thụ. Ngoài ra, Prosaf rất giàu các axit amin thiết yếu, trong số đó có 46% là axit amin tự do và dễ tiêu hóa.

Một thử nghiệm mới đây được thực hiện bởi Đại học Prince of Songkla, Thái Lan để đánh giá hiệu quả của Prosaf lên hiệu suất tăng trưởng của tôm thẻ chân trắng trong chế độ ăn chứa ít bột cá (5%). Công thức thức ăn ít bột cá được sử dụng ở nhiều nghiệm thức tăng dần nồng độ chiết xuất nấm men từ 0 - 2,5%. Sau 9 tuần, trọng lượng thân thịt, tỷ lệ ăn vào và FCR được ghi chép và so sánh với nghiệm thức đối chứng chứa 15% bột cá.

Kết quả cho thấy, Prosaf có thể biến đổi những tác động tiêu cực của chế độ ăn ít bột cá lên tăng trưởng của tôm theo chiều hướng ngược lại. Ngoài ra, liều bổ sung chiết xuất nấm men tăng lên cũng tỷ lệ thuận với hiệu suất tăng trưởng của tôm.

Sau khi thử nghiệm kết thúc, trọng lượng thân thịt của tôm được ăn bổ sung Prosaf theo tỷ lệ 2,5% tăng 1 g so với tôm ăn theo chế độ ít bột cá, điều này chỉ ra lượng sinh khối cơ thể tôm đã tăng 12%. Thử nghiệm khoa học trên cũng đã chứng minh được hiệu quả của Prosaf lên FCR. Khi giảm lượng bột cá từ 15% xuống 5% thì FCR cũng tăng lên đáng kể nhưng nếu sử dụng Prosaf bổ sung vào chế độ ăn ít bột cá thì sẽ giảm được FCR.

Giảm phụ thuộc vào bột cá

Thử nghiệm khoa học đã chỉ ra rằng bổ sung Prosaf vào chế độ ăn của tôm được cho là một giải pháp tự nhiên để loại bỏ những tác động tiêu cực khi người nuôi phải sử dụng đạm thực vật thay thế đạm động vật, nhưng vẫn muốn đảm bảo hiệu suất tăng trưởng trên tôm.

Tác dụng này là nhờ thành phần độc đáo của Prosaf chứa một hàm lượng rất lớn các phân tử mang hoạt tính sinh học cao. Sau cùng, phụ gia này giúp cho ngành tôm hóa giải được các áp lực đang ngày càng gia tăng trong công cuộc tìm kiếm công thức thức ăn mới; đặc biệt là hỗ trợ sự chuyển đổi từ chế độ ăn nhiều bột cá sang chế độ ăn ít bột cá.