Chống nóng cho gia súc, gia cầm trong mùa hè

Vào mùa hè thời tiết oi bức, có ngày nhiệt độ lên cao từ 35 độ C đến 38 độ C. Đây là một trong những yếu tố bất lợi trong chăn nuôi, nhất là chăn nuôi tập trung với mật độ cao, dễ phát sinh lây lan dịch bệnh, gây thiệt hại lớn về kinh tế cho người chăn nuôi...

Để chống nóng cho gia súc, gia cầm về mùa hè, cần thực hiện tốt một số biện pháp sau:

1. Chuồng trại:

- Nên làm chuồng gia súc xa nhà dân, thoáng mát theo hướng đông nam, nên lợp mái ngói hoặc mái lá cọ, mái rạ… để chống được nóng trực tiếp. Nếu có điều kiện lợp bằng phibrôximăng, nên làm nóc hơ và có hai mái phụ che  phần hở để tăng cường độ thoáng của chuồng.   

- Chống nóng chuồng nuôi:

Quạt thông gió: Nên đặt quạt thông gió theo thế nằm ngang, quạt theo hướng gió thổi, độ cao của quạt ở ngang tầm lưng của gia súc. Mục đích của quạt là làm giảm ẩm độ, các khí CO2, NH3... có trong chuồng nuôi. Quạt treo từ trần chuồng thổi gió xuống dưới hiệu quả chốngc nóng thấp, không nên dùng vì thường thổi khí nóng từ mái chuồng xuống gia súc.

Đối với chuồng kín cần cải tạo cho thông thoáng hoặc đặt quạt hút gió để tăng cường đối lưu không khí, giảm nhiệt độ và khí độc trong chuồng.

Giàn mưa, phun ẩm: Là hệ thống phun mưa lên nóc chuồng nuôi, nhằm giảm nhiệt độ mái chuồng lúc trời nắng to khi nhiệt độ bên ngoài trời lên cao trên 35-400C. Khi phun mưa cần quan tâm đến việc tăng cường thông gió và thoát nước ở xung quanh để tránh làm tăng ẩm độ trong chuồng.

2. Quản lý nuôi dưỡng

- Đối với trâu bò

Với trâu bò chăn thả: buổi sáng đi chăn thả sớm: 6 giờ thả, 9 giờ về; buổi chiều chăn thả muộn 4 giờ thả, 6 giờ về chuồng. Nên buộc trâu bò ở những nơi có cây xanh bóng mát cho trâu bò nghỉ ngơi vào lúc trời nắng nóng.

- Đối với gia cầm: Nuôi nhốt với mật độ vừa phải ví dụ: đối với gà úm 50-60 con/m2, gà 0,5-1kg nhốt 20-30 con/m2,, gà 2-3 kg nhốt 7-10 con/m2. Nếu nóng quá có thể thả ra vườn, gốc cây quanh chuồng. Đối với gà đẻ rất dễ chết vào những ngày nhiệt độ quá cao, nên tránh nuôi quá béo bằng cách giảm bớt hàm lượng năng lượng trong khẩu phần,cho ăn thêm rau xanh. Tăng sức đề kháng cho gia cầm bằng cách cho uống Bcomlex, Vitamin C, chất điện giải... cho ăn các loại cám chất lượng tốt.

- Đối với lợn : Mật độ nuôi nhốt đối với nái 3-4 m2‑/con, lợn thịt là 2m2/con. Cần tắm cho lợn 1-2 lần/ngày. Cho uống đủ nước và cho uống Bcomlex, chất điện giải  (đặc biệt là vitamin C) để giải nhiệt.

3. Chế độ cho ăn, cho uống:

Những ngày nắng nóng nhiệt độ, ẩm độ trong chuồng nuôi cao, cơ thể gia súc, gia cầm phải chống đỡ với những điều kiện bất lợi đó, thường bỏ ăn, uống nhiều. Cần phải thực hiện một số biện pháp sau:

- Tăng cường khẩu phần ăn xanh như rau cỏ tươi, củ, quả và các loại vitamin… tăng cường khẩu phần đạm, giảm tinh bột, mỡ, đường trong khẩu phần.

- Những đợt nắng nóng kéo dài, thực hiện chế độ chuyển bữa ăn, thức ăn tinh, thức ăn hỗn hợp thường chuyển sang cho ăn vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát.

- Đảm bảo thường xuyên có đủ nước mát cho gia súc, gia cầm uống, không làm ẩm ướt nền chuồng. Tốt nhất nên lắp các thiết bị van nước tự động để luôn cấp đủ nước sạch cho gia súc, gia cầm uống.

- Để chống stress cho gia súc, gia cầm những ngày nắng nóng cần bổ sung vào nước uống Vitamin C, các chất điện giải hoặc nước pha muối với nồng độ 1% (10-15g muối/1 lít nước).

- Riêng đối với gà giống hậu bị, giống nuôi công nghiệp trên lớp đệm lót: Để chống ẩm ướt nền nhà đệm lót trong những ngày nắng nóng, nên khống chế lượng nước uống của đàn gà (tính theo lượng nước uống cho đàn gà trong ngày chỉ nên bằng 2 lần lượng thức ăn cho ăn trong ngày đó).

4. Công tác vệ sinh phòng bệnh mùa hè:

- Tăng cường vệ sinh tẩy uế chuồng trại và các dụng cụ chăn nuôi. Cần tiêm đầy đủ các loại vacxin cho gia súc, gia cầm để tăng cường khả năng miễn dịch. Nền chuồng phải sạch, khô ráo, cống rãnh phải sạch, không đọng phân, nước. Hạn chế phát sinh ruồi, muỗi, rận… trong mùa hè.

- Định kỳ phun thuốc sát trùng để diệt ve, mòng, ruồi, muỗi, bọ mạt… là những tác nhân truyền và gây bệnh trong mùa hè.

- Đối với dụng cụ, chuồng trại, đệm lót: Cần tiến hành tổng vệ sinh, tẩy uế chuồng trại, dụng cụ và thay thế lớp đệm lót dùng trong đợt nắng nóng.

- Thường xuyên phát hiện sớm các loại gia súc ốm, bị bệnh để cách ly, điều trị, xử lý kịp thời tránh để bệnh lây lan rộng. Cần quan tâm nhất là các bệnh đường ruột và tiêu hoá bằng cách chủ động cho gia súc ăn, uống thuốc ở liều phòng bệnh.

- Đối với đàn gia súc: Sau những đợt nắng nóng kéo dài thường làm cho đàn gia súc mệt mỏi, tăng tỷ lệ bệnh tật, giảm lượng sữa, trứng… Vì vậy cần có kế hoạch tăng cường nhất là về vitamin và dinh dưỡng theo tiêu chuẩn.