Chưa thể thay thế hoàn toàn Artemia

Mặc dù một số trại giống đang chuyển sang các loại thức ăn thay thế, các chuyên gia dinh dưỡng vẫn cho rằng, hiện tại Artemia sẽ tiếp tục giữ vai trò quan trọng trong phần lớn quy trình sản xuất giống thủy sản. 

Dinh dưỡng thiết yếu

Trong một hội thảo gần đây do Đại học Ghent và INVE Aquaculture tổ chức về các bước tiến dinh dưỡng thủy sản, các chuyên gia cùng thảo luận về sự phát triển của Artemia. Giáo sư Patrick Sorgeloos, một trong những nhà nghiên cứu hàng đầu trên thế giới về Artemia nhấn mạnh đầu năm 1976, Artemia bắt đầu được nhận định sẽ có một tương lai vững chắc trong ngành thức ăn thủy sản và bắt đầu dày công nghiên cứu về Artemia. Hơn 40 năm sau, dù nhiều thức ăn thay thế xuất hiện, nhưng rõ ràng đến thời điểm hiện tại, Artemia vẫn là tiêu chuẩn vàng để sản xuất thức ăn cho trại giống tôm và nhiều loại cá vây khác.

Ông Philippe Léger giải thích, Artemia đã được chứng minh công dụng nổi trội và góp phần vào việc hỗ trợ sự phát triển của ngành công nghiệp nuôi tôm và cá biển. Theo ông, hiện nay Artemia vẫn là nguồn dinh dưỡng thiết yếu để đảm bảo tỷ lệ sống, sự phát triển và tăng trưởng cho vật nuôi thủy sản từ giai đoạn sản xuất con giống đến tăng trưởng. Nhưng ngày càng xuất hiện nhiều tranh cãi về quỹ đạo tương lai của ngành công nghiệp Artemia.

Athene Blakeman, Giám đốc Benchmark Advanced Nutrition khẳng định, chắc chắn Artemia vẫn sẽ giữ vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp nuôi thủy sản vài thập kỷ tới. Tuy nhiên, bà cũng thừa nhận sự thay thế Artemia đang xuất hiện ngày càng nhiều hơn. Sử dụng Artemia có thể khá phức tạp và một số trại giống không muốn dùng loại thức ăn sống này do lo ngại nguồn cung không rõ ràng. Cũng có bằng chứng cho thấy các nguồn cung Artemia hiện nay có thể cung ứng khoảng 3.000 – 4.000 tấn/năm không thể hỗ trợ được sự mở rộng chóng mặt của ngành NTTS.

Tìm kiếm nguồn thay thế tiềm năng

Ông Sorgeloos giải thích rằng các nhà nghiên cứu, trại giống và sản xuất thức ăn đã và đang nỗ lực từng bước để giảm sự phụ thuộc vào Artemia trong thức ăn sống. Các trại giống thường cần đến 25 kg trứng Artemia để nuôi 1 triệu ấu trùng tôm, nhưng hiện nay không thể nuôi được số lượng tôm tương tự như vậy nếu chỉ có 1,5 -3 kg trứng Artemia.

Theo Leger, kết quả lý tưởng sẽ là phát triển các thức ăn sẵn có và đạt hiệu quả cao để thay thế Artemia mà không ảnh hưởng đến đầu ra. Điều này chưa hẳn hoàn hảo và Leger không nghĩ rằng các khẩu phần ăn thương mại sẵn có hiện nay đủ để thay thế 100% Aremia hoặc hoàn toàn thức ăn sống.

Blakeman cho biết thêm, Benchmark và các công ty dinh dưỡng thủy sản khác như INVE đang nỗ lực tìm cách thay thế Artemia trong sản xuất giống thủy sản. Các thử nghiệm thay thế cho kết quả khả quan và trong một số trường hợp nhất định có thể thay thế hoàn toàn Artemia trong khâu sản xuất thức ăn cho con giống mà không tác động tiêu cực đến tỷ lệ sống và sản lượng. Bước tiếp theo sẽ là đạt được các kết quả này một cách ổn định và tìm ra những phương pháp giúp thức ăn giai đoạn đầu dễ sử dụng hơn.

Xu hướng sử dụng

Blakeman dự đoán các loại thức ăn thay thế sẽ không hoàn toàn chiếm lĩnh được vị trí quan trọng của Artemia trên thị trường thức ăn sống hiện nay. Thay vào đó, các loại thức ăn thay thế sẽ được sử dụng ở một số phân khúc thị trường nhất định. Một số trại giống sẽ thay thế hoàn toàn Artemia, trong khi số khác sẽ dần từng bước ứng dụng thức ăn thay thế để thay một lượng nhất định Artemia trong thức ăn. Cũng có nhiều trại giống vẫn sẽ tiếp tục trung thành với Artemia.

Artemia dễ thu gom, chế biến và kinh doanh suốt nhiều thập kỷ qua. Nhưng sẽ không dễ dàng mãi như vậy. Khi các trại giống đang dần sử dụng nhiều thức ăn sống thay thế, các hãng Artemia cần cải thiện cách thức sản xuất. Sorgeloos nhấn mạnh đến nhu cầu quản lý chuỗi cung ứng trong sản xuất Artemia. Điều này sẽ giúp nâng cao chất lượng và sự bền vững toàn diện của ngành và đảm bảo vị trí “chìa khóa vàng” của Artemia trong dinh dưỡng thủy sản.