Đầu Năm Con Tôm Gặp Khó

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), giá tôm nguyên liệu ở các tỉnh ĐBSCL đang tăng cao. Từ đầu tháng đến nay, các thương lái đang thu mua tôm sú loại 20 con/kg với giá 250.000- 260.000 đồng/kg; loại 30 con/kg từ 160.000 - 170.000 đồng/kg; tăng bình quân 10.000- 30.000 đồng/kg so với tháng trước và là mức giá cao nhất trong khoảng một năm nay.

Tuy nhiên, nhiều hộ nuôi tôm ở vùng tôm lớn nhất Việt Nam này lại cho biết, giá tôm tăng cao nhưng hầu hết người nuôi không còn tôm để bán do đang vào thời điểm vụ nghịch; hơn nữa, năm ngoái tôm nuôi ở ĐBSCL bị dịch bệnh làm chết tràn lan nên sản lượng tôm thiếu trầm trọng, kéo theo giá không ổn định khiến nhiều hộ nuôi tôm đã bỏ nghề.

Hiện nay các doanh nghiệp chế biến tôm phải đối mặt với vấn đề thiếu vốn, chi phí sản xuất tăng và thuế nhập khẩu nguyên liệu cao. Giá tôm nguyên liệu trong nước đang cao hơn 20- 30% so với Ấn Độ, 30% so với Ecuador… trong khi giá bán tôm Việt Nam ra thị trường thế giới không thể cao hơn các quốc gia khác.

Không chỉ gặp khó khăn về nguồn nguyên liệu mà tôm Việt Nam cũng vừa có một năm lao đao tại hầu hết các thị trường nhập khẩu chính. Trong top 10 thị trường nhập khẩu chính của tôm Việt Nam, chiếm khoảng 95% tổng giá trị, có đến 5 thị trường sụt giảm mạnh về giá trị, bao gồm Mỹ giảm 15,6%, EU 25%, Canada 14%, ASEAN 22%, Thụy Sĩ gần 11%.

Đáng lo ngại là vấn đề “hàng rào kỹ thuật Ethoxyquin” được dựng lên tại thị trường Nhật Bản, vốn là thị trường nhập khẩu tôm lớn nhất của Việt Nam hiện nay, với yêu cầu tôm nhập khẩu vào nước này thì dư lượng chất Ethoxyquin không quá 0,1ppm.

Hiện Nhật là thị trường lớn nhất, chiếm tới 27,7% tổng kim ngạch xuất khẩu tôm Việt Nam trong năm ngoái. Quy định của Nhật khiến người nuôi tôm trong nước gặp khó khăn. Không những thế, tại thị trường Mỹ, Bộ Thương mại Mỹ đang xem xét đơn kiện chống trợ cấp đối với tôm nhập khẩu từ 7 nước, trong đó có Việt Nam, do nghi ngờ tôm nhập khẩu từ các nước này nhận các khoản trợ cấp không chính đáng từ chính phủ.

Nếu phía Mỹ kết luận tôm Việt Nam có trợ cấp của chính phủ, các nhà xuất khẩu tôm sẽ gặp nhiều khó khăn khi xuất khẩu sang Mỹ vì phải chịu cả 2 loại thuế bán phá giá và bán trợ cấp.

Theo Vasep, hàng loạt những khó khăn trên đã khiến 1/3 số doanh nghiệp phải dừng xuất khẩu mặt hàng tôm. Một số doanh nghiệp còn hoạt động đã phải lựa chọn giải pháp nhập khẩu tôm nguyên liệu có giá rẻ hơn, đảm bảo về dư lượng hóa chất, để chế biến, xuất khẩu nhằm giữ chân khách hàng.