Đột biến năng suất cà chua trong nhà kính

Nhiều công ty nông nghiệp Mỹ đẩy mạnh gieo trồng cà chua trong những trang trại lớn, rộng bằng hàng chục sân bóng, để giúp năng suất đạt tối ưu.

Một góc trong khu trang trại trồng ca chua của AppHarvest. Cà chua trồng trong nhà kính có thể cao tới 13 mét. Ảnh: AP.

AppHarvest, một công ty nông nghiệp trong nhà do Martha Stewart hậu thuẫn, tin tưởng phương pháp trồng trọt trong nhà kính đã đạt tới độ chín về hiệu quả cũng như năng suất. 

Công ty có trụ sở tại Morehead, Mỹ thông báo đầu tuần này, rằng họ đã bắt đầu vận chuyển cà chua, loại chuyên dành cho món bò bít tết tới các chuỗi siêu thị lớn như Kroger, Walmart, Publix và nhiều cửa hàng tạp hóa nhỏ khắp nước Mỹ. Từ giờ đến hết năm 2021, AppHarvest đặt tham vọng xuất xưởng 20 triệu tấn cà chua từ trang trại trong nhà rộng 24ha tại Morehead.

Theo báo cáo từ AppHarvest, nhà kính Morehead của họ, nơi trồng 720.000 cây cà chua trên khoảng đất tương đương với 45 sân bóng đá, là một trong những tòa nhà một tầng lớn nhất thế giới. Các cây cà chua trồng tại đây được thu hoạch liên tục và có thể cao tới 13 mét, giúp đạt năng suất gấp 30 lần so với nông trại truyền thống.

Stewart, chủ đầu tư của trang trại cà chua khổng lồ phấn khởi chia sẻ: "Chúng ta biết cà chua cần được thu hoạch đúng thời điểm. Nó không có hương vị và không có chất dinh dưỡng nếu được hái cách đây một tháng.

Với những cách chăm bón thông thường, cây cà chua khó lòng đạt tới độ tăng trưởng tối ưu. Vì thế, nhu cầu chính đáng của mọi người là một nguồn thực phẩm tốt hơn cho sức khỏe của gia đình, bạn bè và người thân".

Jonathan Webb, người sáng lập kiêm Giám đốc điều hành của công ty, thì nhấn mạnh Appalachia là địa điểm lý tưởng để đặt nhà kính bởi nơi đây có lượng mưa trung bình năm thuộc hàng cao nhất nước Mỹ. Xuyên suốt quá trình gieo trồng, chăm sóc, AppHarvest chỉ sử dụng nước mưa để tưới cây, bên cạnh phân bón hữu cơ.

Là loại cây thích hợp bậc nhất để trồng trong nhà kính, cà chua phát triển và sinh trưởng tốt nhất khi ở nhiệt độ ban ngày từ 21 đến 27 độ C và nhiệt độ ban đêm từ 16 đến 18 độ C.

Theo các chuyên gia của AppHarvest, trước khi gieo trồng vụ mùa mới vài tháng, họ giữ nhà kính ở mức nhiệt ổn định này, đồng thời duy trì độ ẩm dưới 90% để tránh cho đất bị thừa lượng đất mùn. Mỗi hạt giống sẽ được trồng trong một ngăn riêng. Ngoài ra, trong suốt vụ, độ pH của đất được giữ ở mức từ 5,8 đến 6,8.

Nhà kính đã có từ nhiều thập kỷ trước, nhưng phải đến gần đây chúng mới phát triển thành những cơ sở quy mô lớn như của AppHarvest. Đồng thời, người tiêu dùng ngày càng tìm kiếm thực phẩm ngon hơn, được sản xuất bền vững.

Theo Stewart, AppHarvest không sử dụng bất cứ loại thuốc trừ sâu hóa học nào. Cà chua cũng được chọn giống cẩn thận, thậm chí lai tạo nhiều lần để có hương vị, màu sắc phù hợp thị hiếu khách hàng. Nhờ thành công của AppHarvest, Quỹ đầu tư của Vance, Narya - người rót vốn chính cho dự án - đã lên kế hoạch niêm yết cổ phiếu ra công chúng trong năm nay.

Giống nhiều công ty trồng trọt trong nhà khác, AppHarvest phát triển nhanh chóng thị trường. Tại Mỹ hiện nay còn hệ thống Gotham Greens, có trụ sở tại New York, cũng phát triển rất mạnh. Theo báo cáo từ Bộ Nông nghiệp Mỹ, ít nhất 74 công ty chuyên về nông nghiệp thông minh đã được thành lập chỉ riêng trong năm 2020.

Evan Lucas, trợ lý giáo sư tại Đại học Bắc Michigan, người đứng đầu chương trình nông nghiệp trong nhà, cho biết ngành đang được thúc đẩy nhờ các kỹ thuật canh tác công nghệ cao. Một yếu tố quan trọng giúp ngành này trở nên nóng là chi phí chiếu sáng bằng công nghệ LED giúp tiết kiệm đáng kể ngân sách so với các phương pháp chiếu sáng bằng đèn halogen trước đây.

Thu nhập trung bình của 350 nhân viên ở trang trại Morehead vào khoảng 15 USD mỗi giờ. Công việc hàng ngày của họ là xới đất, tưới cây, cắt bỏ chồi, và ghi lại các số liệu. Dựa trên hướng dẫn, là mỗi chùm chỉ nên có từ 4 đến 5 quả, nông dân chủ động kế hoạch để có thể gặt hái muộn nhất có thể.

Cà chua càng chín cây lâu thì càng trở nên rất đầy đặn và sở hữu màu đỏ đậm hơn. Nhưng do thâm canh, họ được khuyến cáo thu hoạch sớm một chút, khi quả đỏ từ 80 đến 90%. Nếu có đơn hàng xa, quả có thể hái sớm hơn nữa.

Thành công tại vùng Appalachia khiến công ty AppHarvest sớm lên kế hoạch mở rộng sản xuất. Họ đang xây một trang trại có quy mô tương đương 24ha ở vùng Richmond, và một trang trại rộng 6ha ở Berea để trồng rau xanh. Dự kiến đến năm 2025, công ty sẽ có 25 công ty khắp nước Mỹ. Để đáp ứng nhu cầu ấy, họ đã sắp xếp ứng tuyển 10.000 nhân và mở liên tục mở các lớp đào tạo.

Tại Mỹ, thị trường cà chua rất rộng lớn. Theo số liệu năm 2015 của Bộ Nông nghiệp, Mỹ sản xuất khoảng 1,2 tấn cà chua tươi, chủ yếu ở Florida và California, nhưng sản lượng đó chỉ đáp ứng khoảng 40% nhu cầu. Phần còn lại được nhập khẩu chủ yếu từ Mexico và Canada.

Trước AppHarvest, nhiều công ty dạng start-up đã nhảy vào lĩnh vực này nhưng không thành công vì nhiều yếu tố, chủ yếu là hạn hán. Hai thập kỷ qua, lượng mưa ở Mỹ liên tục giảm trên diện rộng. Nông dân gieo trồng theo phương pháp nhỏ lẻ, hoặc không đủ trình độ công nghệ đều sớm bỏ cuộc. May mắn của Jonathan Webb cùng các cộng sự, là ông tìm ra đúng địa điểm phù hợp.

Plastina, một nông dân trong vùng, cảm thấy may mắn khi vào làm trong trang trại rộng 24ha. Hồi 2019, ông phải bỏ trang trại nhỏ của mình vì thu nhập không đủ bù cho chi phí, trong khi các điều kiện tín dụng đối với các nông trại ngày càng trở nên thắt chặt. "Làm công nhân ở những trang trại lớn có thể là hướng đi tốt cho sau này", ông bày tỏ.