Giá lúa mì thế giới tăng cao, Ấn Độ chớp cơ hội xuất khẩu

Ấn Độ hoàn tất các thỏa thuận xuất khẩu nửa triệu tấn lúa mì những ngày gần đây và dự kiến sẽ ký thêm hợp đồng để tận dụng giá toàn cầu cao kỷ lục.

Thu hoạch lúa mì trong thời gian phong tỏa vì Covid-19 tại làng Jugyai, trung tâm bang Madhya Pradesh, Ấn Độ, ngày 8/4/2020. Ảnh: Reuters.

Xung đột ở Ukraine đã làm dấy lên lo ngại về sự gián đoạn nguồn cung từ khu vực Biển Đen, khu vực chiếm 30% lượng lúa mì xuất khẩu toàn cầu. Điều đó đã đẩy giá lúa mì toàn cầu lên mức cao nhất trong 14 năm trong tuần này.

Quốc gia cung cấp lúa mì lớn duy nhất hiện tại

Ấn Độ là quốc gia cung cấp lúa mì lớn duy nhất trên toàn cầu vào thời điểm này, nhờ vào nguồn dự trữ thặng dư lớn trong nước. Sự phục hồi của giá toàn cầu và sự sụt giảm kỷ lục của đồng rupee Ấn Độ so với đồng đô la cũng khiến các lô hàng lúa mì trở nên hấp dẫn đối với người bán Ấn Độ.

Các kho hàng của Ấn Độ đang ngập tràn lúa mì sau 5 vụ thu hoạch kỷ lục liên tiếp - phần lớn là do thời tiết thuận lợi, việc đưa các loại hạt giống năng suất cao vào trồng và hỗ trợ giá do nhà nước ấn định cho người trồng.

Thu hoạch lúa mì sẽ lại đạt mức đỉnh mới vào năm 2022, với dự kiến ​​sản lượng 111,32 triệu tấn từ tháng tới, tăng so với mức 109,59 triệu của năm trước.

Các thùng chứa ngũ cốc đầy tràn buộc Tập đoàn Lương thực Ấn Độ - cơ quan dự trữ ngũ cốc do chính phủ hậu thuẫn - phải cất lúa mì trong các nhà kho tạm thời.

Dự trữ lúa mì tại các kho của chính phủ tổng cộng 28,27 triệu tấn so với mục tiêu chỉ cần 13,8 triệu tấn. Với một vụ thu hoạch bội thu khác bắt đầu từ tháng Tư, các kho thóc sẽ tràn đầy từ tháng Năm và tháng Sáu.

Nguyên nhân Ấn Độ không xuất khẩu nhiều lúa mì thặng dư trước đó?

Các kho dự trữ lúa mì đầy tràn đã giúp chính phủ chống đỡ được tình hình hạn hán năm 2014 và 2015, đồng thời cho phép chính quyền của Thủ tướng Narendra Modi phân phát ngũ cốc miễn phí trong thời gian ngăn chặn virus Corona.

Nhưng các nhà kinh tế nói rằng việc duy trì một lượng lớn lúa mì tồn kho không hiệu quả như vậy đã làm căng thẳng tài chính nhà nước một cách không cần thiết, và tình trạng độc canh cũng làm mất đi chất dinh dưỡng của đất.

Ấn Độ đã gặp khó khăn trong việc xuất khẩu lúa mì do sự gia tăng hàng năm của các mức giá hỗ trợ hoặc đảm bảo mà chính phủ đưa ra cho người trồng. Sự gia tăng đó khiến lúa mì Ấn Độ đắt hơn giá thế giới, dẫn tới việc bán ra nước ngoài không kinh tế.

Nhưng sự hội tụ hiếm hoi của các yếu tố như giá lúa mì toàn cầu cao trong nhiều năm, đồng rupee thấp kỷ lục và nhu cầu tăng vọt từ các thương nhân đang tìm cách thay thế lúa mì của Nga và Ukraine bằng của Ấn Độ đã khiến lúa mì Ấn Độ trở nên hấp dẫn.

Thuận lợi và thách thức

Nhu cầu mạnh mẽ từ các khách hàng châu Á như Nepal, Bangladesh, Sri Lanka, Indonesia và Philippines cho phép Ấn Độ cung cấp lúa mì với giá cước vận chuyển thấp hơn. Ấn Độ cũng có thể cung cấp lúa mì cho Trung Đông với chi phí vận chuyển thấp hơn nhiều người bán khác.

Ngoài ra, vào cuối năm Ấn Độ đã có thể xua tan những lo ngại về chất lượng lúa mì của mình khi các nhà khoa học Ấn Độ đã đưa ra nhiều giống có hàm lượng protein cao thích hợp cho làm mì ống và bột bánh pizza.

Các thương nhân và quan chức chính phủ Ấn Độ cũng cho rằng việc gia tăng năng lực xếp dỡ hàng hóa tại các cảng của Ấn Độ là một trợ giúp khác.

Tuy nhiên, các thương nhân cho biết việc gia tăng chi phí vận chuyển hàng hóa nội bộ để vận chuyển ngũ cốc từ các bang sản xuất lúa mì lớn đến các cảng và tình trạng thiếu hụt toa xe lửa tiềm ẩn có thể cản trở xuất khẩu.