Hợp tác làm điện mặt trời kết hợp nông nghiệp công nghệ cao

Hệ thống pin mặt trời sẽ tạo bóng râm giúp giảm bức xạ mặt trời, giảm tốc độ bốc hơi nước, rất thích hợp với nhiều loại cây ưa ánh nắng tán xạ.

Các dự án điện pin mặt trời đang gây ra những xung đột lớn do tranh chấp quỹ đất cho nông nghiêp. Ảnh: TL

Ngày 11/11, Học viện Nông nghiệp Việt Nam, UBND tỉnh Ninh Thuận và Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng Trung Nam (Trungnam Group) đã ký kết hợp tác nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ giai đoạn 2020 – 2025. Tham dự lễ ký có đại diện Tập đoàn Điện lực Việt Nam.

Pin mặt trời tiết kiệm khoảng 14-29% nước tưới cho cây trồng

Theo thỏa thuận ký kết, ba bên sẽ sử dụng và phát huy có hiệu quả nguồn lực của Học viện Nông nghiệp Việt Nam để phát triển nông nghiệp dưới hệ thống pin mặt trời, đồng thời hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận phát triển nền nông nghiệp bền vững, giá trị gia tăng cao và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Cụ thể, các bên thống nhất hợp tác toàn diện về đào tạo, nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ, trước hết tập trung vào phát triển nông nghiệp dưới hệ thống pin mặt trời hiện đang sử dụng của Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng Trung Nam.

Bên cạnh đó, phối hợp hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận triển khai một số nhiệm vụ trong đề án “Phát triển nông nghiệp giá trị gia tăng cao và ứng phó với biến đổi khí hậu” của tỉnh. Hợp tác nghiên cứu phát triển, thiết kế mô hình tấm pin năng lượng mặt trời phù hợp để phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao dưới tấm pin.

GS.TS Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam nhấn mạnh: Kết hợp năng lượng mặt trời trong sản xuất nông nghiệp là mô hình sử dụng đất kết hợp có chủ đích đối với hoạt động phát điện mặt trời và sản xuất nông nghiệp (bao gồm cả trồng trọt, chăn nuôi, thuỷ sản) nhằm giảm nhẹ xung đột sử dụng tài nguyên đất và mang lại lợi ích kinh tế xã hội lớn hơn so với ứng dụng đơn lẻ.

Bên cạnh đó, hệ thống pin mặt trời sẽ tạo bóng râm giúp giảm bức xạ mặt trời, giảm tốc độ bốc hơi nước và tiết kiệm được khoảng 14-29% nước tưới cho cây trồng. Do đó, hệ thống pin mặt trời rất thích hợp đối với nhiều loại cây ưa ánh nắng tán xạ. Mặt khác, nước tưới cây trồng sẽ tận dụng được nguồn nước rửa pin mặt trời. Do đó hiệu quả kinh tế của mô hình (tính riêng cây trồng) sẽ tăng 15-20% so với truyền thống.

Hơn nữa, mô hình kết hợp trồng trọt và năng lượng mặt trời sẽ tạo cảnh quan đẹp phục vụ du lịch, tạo nguồn thu kép từ pin năng lượng mặt trời. Cây trồng kết hợp pin mặt trời sẽ góp phần làm tăng độ màu của đất, giảm xói mòn, giúp cho phát triển bền vững vùng đất khô và nóng như Ninh Thuận.

Giải pháp giải quyết xung đột cho các dự án điện pin mặt trời

Ông Lưu Xuân Vĩnh, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận, đánh giá rất cao thỏa thuận hợp tác lần này. Theo ông, đề án phát triển trồng trọt, chăn nuôi dưới pin năng lượng mặt trời rất phù hợp với định hướng phát triển năng lượng tái tạo, chuyển dịch cơ cấu cây trồng, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và đẩy mạnh hoạt động du lịch của tỉnh Ninh Thuận.

Ông Vĩnh cũng kỳ vọng, kết hợp phát triển năng lượng mặt trời trong sản xuất nông nghiệp hiệu quả sẽ là giải pháp khả thi, giúp Ninh Thuận không phụ thuộc vào nguồn năng lượng từ bên ngoài, giảm thiểu xung đột đất đai và giảm được vốn đầu tư dùng vào xây dựng những nhà máy điện công suất lớn sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

Về phía Trungnam Group, ông Nguyễn Tâm Thịnh – Chủ tịch HĐQT cam kết cùng với Học viện Nông nghiệp Việt Nam xây dựng thành công mô hình sinh lợi kép Điện mặt trời kết hợp nông nghiệp công nghệ cao tại Ninh Thuận. Mô hình điện mặt trời kết hợp nông nghiệp tối ưu hóa được tài nguyên đất đai và nhu cầu sử dụng điện tại chỗ.

Khi Đề án được triển khai, sẽ đưa ra một trong những giải pháp phát triển bền vững nguồn năng lượng tái tạo, đặc biệt tại các vùng chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu.

Hiện nay, lượng dự án đầu tư điện mặt trời vốn đã lớn và ngày càng tăng, làm dấy lên quan ngại về những xung đột có thể phát sinh trong sử dụng tài nguyên đất. Với tham vọng phát triển điện mặt trời trong những thập niên sắp tới, nguy cơ gia tăng xung đột sử dụng đất giữa sản xuất nông nghiệp với phát triển năng lượng mặt trời ở các vùng nông nghiệp giàu tiềm năng là điều khó tránh.

Vì vậy, ứng dụng các công nghệ mới vào sản xuất nông nghiệp dưới hệ thống pin năng lượng mặt trời sẽ tạo ra nguồn lợi kép cho doanh nghiệp (điện và sản phẩm nông nghiệp), tạo công ăn việc làm cho người dân, đặc biệt sẽ làm giảm sự xung đột về đất đai. Từ đó, sẽ tạo ra chuỗi sản xuất bền vững trong tương lai.

Sau khi dự án kết thúc, kết quả của việc ứng dụng mô hình sử dụng kết hợp năng lượng mặt trời là cơ sở khoa học quan trọng để xem xét công nhận và chính thức đưa vào Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia, chiến lược tăng trưởng xanh và các mục tiêu Quốc gia về biến đổi khí hậu.