Khi rau và hoa trồng chung một nhà kính

Luân canh rau với hoa trong nhà kính, nhà nông Cao Minh Chí (Đất Mới, phường 7, Đà Lạt) thu lãi 1 tỷ đồng/ha/năm

Làm thuê và mơ một luống đất trồng rau

Bên luống rau và hoa luân canh trong nhà kính công nghệ cao, tọa lạc tại khu vực Đất Mới, phường 7, Đà Lạt, nhà nông Cao Minh Chí nói đây là mảnh đất ông từng làm thuê, giờ thuộc quyền sử dụng của gia đình ông. Ba mươi mấy năm trước, vì hoàn cảnh gia đình, ông học chưa hết lớp 9 phải nghỉ hẳn để vào đời cuốc đất, nỉa đất, làm cỏ, bón phân, bơm thuốc, thu hoạch, vận chuyển rau…

Cho những chủ vườn sản xuất ngoài trời. “Hồi đó một ngày công lao động được chi trả số tiền chỉ tương đương một ký gạo, nhưng đi xin việc làm thuê vô cùng khó khăn. Phải năn nỉ nhiều nơi, may mắn một tháng mới có người thuê 15 - 20 ngày.

Không như bây giờ, tôi phải đi tìm nhiều ngày mới thuê được một vài lao động làm rau, hoa thời vụ, dù mức lương chi trả đâu gọi là thấp nữa - từ 4,5 - 5 triệu đồng/người/tháng - không kể bao ăn bữa trưa và các bữa ăn giữa buổi sáng, chiều…” - ông Chí “ăn cơm mới, nói chuyện cũ”.

Cũng theo lời kể ông Chí, làm nghề nông hơn 3 thập niên trước chủ yếu cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau từ thực tế sản xuất trên đồng. Kiến thức khoa học kỹ thuật hầu như tiếp cận rất hạn chế do điều kiện khách quan bấy giờ. Tuy nhiên, dù năng suất rau chưa cao, thị trường tiêu thụ còn hẹp, nhưng đã tạo ra những nông sản giá trị đặc trưng của miền ôn đới, nên nghề nông Đà Lạt vẫn là sự lựa chọn ưu tiên với thanh niên Cao Minh Chí lúc đó. “Cảm thấy tương lai có thể tạo lập cuộc sống ổn định với nghề nông Đà Lạt, những năm tháng làm thuê, tôi luôn mơ ước có đủ một khoản tiền để chỉ mua những luống đất nho nhỏ canh tác riêng cho mình…”.

Một nhà kính, nhiều loại rau và hoa

Mãi đến đầu những năm 2000, ông Chí mới xoay xở mua được 0,4ha đất ở vùng Đất Mới, phường 7, Đà Lạt để lên luống trồng đậu Hà Lan. Mấy năm sau đó, một doanh nghiệp Đài Loan tìm đến đây thiết lập các hợp đồng trồng rau Pó xôi, ông Chí là một trong những hộ nông dân được liên kết đầu tiên.

Niềm yêu thích nghề nông và tinh thần chịu thương, chịu khó đã giúp ông Chí nắm bắt khá nhanh kỹ thuật mới chuyển đổi canh tác từ 0,4ha cây đậu Hà Lan tiêu thụ nội địa sang trồng cây rau Pó xôi xuất khẩu qua Đài Loan, mở hướng đột phá đi lên. Rồi đến đầu năm 2010, trên diện tích 0,4ha này, ông Chí chính thức xây dựng và đưa vào sử dụng nhà kính công nghệ cao sản xuất rau Pó xôi, xà lách lô lô luân canh với các loại hoa cẩm chướng, đồng tiền, cát tường… Đến nay, biện pháp luân canh trong nhà kính này đã được ông Chí mở rộng lên hơn 1ha, hàng năm thu lợi nhuận trên dưới 1 tỷ đồng.

Hiện tại, các doanh nghiệp Đài Loan đã hết nhu cầu thu mua rau Pó xôi, nhà nông Cao Minh Chí chọn hướng sản xuất theo xu hướng chung của thị trường trong nước. Với hệ quả được mùa, mất giá và được giá, mất mùa đã từng vấp phải của nghề nông lâu năm, ông Chí triển khai sản xuất theo lịch thời vụ chuẩn xác để tránh thời điểm thu hoạch các loại rau, hoa vào mùa chính.

Như từ rằm tháng chạp năm trước đến rằm tháng giêng năm sau, ông Chí chỉ cơ cấu trồng các loại cây hoa để thu hoạch với số lượng vừa phải; hoặc 2 tháng kể từ sau ngày rằm tháng giêng, sản lượng thu hoạch cây hoa phải chiếm phần lớn so với sản lượng cây rau trong cùng một nhà kính.

Bên cạnh đó, để phòng trừ những mầm bệnh bùng phát trong quá trình sản xuất luân canh, khi xuống giống trồng các loại rau, hoa vụ mới, phải tiến hành trước hoặc sau thời gian giao mùa giữa mùa khô sang mùa mưa và ngược lại. Đây là những bài học mà ông Chí đã sàng lọc qua hàng chục năm làm nghề nông, và thực tế đã mang về doanh thu sản xuất rau, hoa hàng tháng của ông luôn đạt tốp cao dẫn đầu trong vùng Đất Mới, phường 7, Đà Lạt.

Bây giờ, bên trong nhà kính trồng rau, hoa luân canh của nhà nông Cao Minh Chí (Đất Mới, phường 7, Đà Lạt) đã tự động hóa hoàn toàn các hệ thống tưới phun mưa, tưới nhỏ giọt kết hợp với bón phân, trở thành địa điểm trao đổi kỹ thuật sản xuất, xây dựng các đầu mối tiêu thụ. Hơn 40 hộ nông dân thành viên đã đồng thuận bầu ông Cao Minh Chí làm Tổ phó Tổ Hợp tác Đất Mới.