Kinh nghiệm phòng chống dịch tả lợn Châu phi

Đàn lợn buộc tiêu hủy đa phần là của các cơ sở chăn nuôi nhỏ lẻ. Nhiều trang trại chăn nuôi lớn, chuyên nghiệp đến nay vẫn giữ được đàn lợn.

Trang trại của anh Trần Văn Thời ở thôn 2, xã Vũ Đoài, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình là một trong những trang trại nằm trong “tâm bão” của DTLCP nhưng vẫn an toàn dịch bệnh nhờ áp dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học một cách đồng bộ, triệt để và nhiều sáng tạo.

Anh Thời bắt đầu chăn nuôi lợn từ năm 2008 với hình thức chăn nuôi nhỏ xen lẫn với khu dân cư. Năm 2013, anh chuyển sang chăn nuôi quy mô trang trại ở vùng chuyển đổi cho chăn nuôi tập trung. Trang trại của anh có diện tích 13.000 m 2 với  5 dãy chuồng kín, hiện đang nuôi 120 lợn nái và hơn 800 lợn thịt. Khi DTLCP chưa vào Việt Nam, thấy Trung Quốc và một số nước khác có dịch, anh tìm hiểu sự nguy hiểm của bệnh, nguyên nhân và cơ chế lây bệnh của virus DTLCP để có biện pháp phòng; khi dịch xâm nhập vào Việt Nam và đặc biệt khi dịch nổ ra tại Thái Bình, anh nâng cao quy trình phòng dịch của trại, ngoài ra anh áp dụng nhiều “bài võ” khác nhau dựa trên các nguyên tắc của chăn nuôi an toàn sinh học. Cụ thể như sau:

Nguyên tắc 1:

Cách ly và kiểm soát vào, ra trại chăn nuôi: Virus DTLCP bám dính vào bụi theo gió vào trại, bám dính vào dụng cụ, quần áo,…theo phương tiện, con người, côn trùng vào trại. Thực hiện tốt nguyên tắc này sẽ cắt được đường vào trại của virus.

Mọi thứ ra vào trại đều được anh kiểm soát nghiêm ngặt. Trại của anh được thiết lập 2 hàng rào: hàng rào cơ học là tường cao, cổng kín; hàng rào sinh học là vôi bột rắc xung quanh trại (vôi bột được sử dụng cứ hai ngày một lần). Không cho bất cứ ai vào khu vực chăn nuôi. Bản thân anh và 2 công nhân chăm sóc lợn phải trực chiến ở trong trại, không đi ra ngoài trong suốt 3 tháng cao điểm của DTLCP ở địa phương. Khi có việc bất khả kháng phải ra ngoài, trước khi vào khu vực chăn nuôi phải tắm rửa sạch sẽ, sát trùng người và cách ly một ngày. Công nhân không mang tiền vào trại, điện thoại được khử trùng, quần áo được giặt bằng thuốc khử trùng, ủng được nhúng thuốc khử trùng khi đi từ nơi bẩn sang nơi sạch. Thực phẩm của công nhân đều do trại tự làm ra như: cá, thịt, rau, khi cần sẽ nhờ người nhà cung cấp thực phẩm đã nấu chín.

Tất cả các phương tiện vận chuyển như xe chở cám, xe chở lợn xuất chuồng đều không được vào trại, đỗ cách chuồng nuôi 200 m. Những bao cám của lợn sẽ được công nhân bốc vào kho và khử trùng từng bao một. Lợn đạt trọng lượng xuất bán, sẽ được đuổi ra điểm cân cách chuồng 200 m và lùa lên xe chở đi. Mặc dù, cách làm này rất vất vả nhưng để đảm bảo an toàn anh vẫn tuân thủ nghiêm.

Một việc làm được anh đặc biệt lưu ý là: Che chắn giàn mát, lấy hướng khí sạch vào trại: Do trại của anh ở ven đê, trong khi đó, đường đê là con đường chính vận chuyển lợn mắc bệnh DTLCP đi tiêu hủy của địa phương nên anh đã nghĩ ra cách dùng bạt dày đã khử trùng để che toàn bộ mặt giàn mát – mặt hướng ra đường và chuồng trại của hàng xóm. Hàng ngày, bạt được phun khử trùng vào buổi tối.

Thức ăn của lợn: Anh chọn hãng cám có uy tín. Nước uống: Trại cắt nước máy trong thời gian cao điểm về dịch bệnh ở địa phương từ tháng 3 đến tháng 9, gia đình anh dùng nước giếng khoan, xử lý bằng phèn chua, Chloramin B.

Về con giống: ngay khi nghe tin dịch xuất hiện ở Trung Quốc, anh đã lên phương án không nhập thêm con giống, trại tự nhân giống để nuôi.

Chuồng lợn đảm bảo sạch sẽ, không có ruồi, muỗi, chuột. Đề phòng ruồi từ bên ngoài bay vào trong chuồng, trại anh chỉ xuất lợn sau 5giờ chiều vì xuất lợn là lúc phải mở cửa chuồng, lùa lợn ra. Thời điểm này, ruồi đã đi ngủ nên không bay vào trong chuồng được.

Những đồ dùng cần thiết mang vào trại như thuốc, dụng cụ thú y đều được khử trùng khi mang vào trại…

Nguyên tắc 2: Vệ sinh làm sạch; Hằng ngày, vệ sinh sạch sẽ máng ăn, máng uống, trong và ngoài chuồng nuôi.

Nguyên tắc 3: Khử trùng; Trong đợt cao điểm dịch bệnh của địa phương, cứ 2 ngày một lần, vào buổi tối, anh phun khử trùng toàn bộ trong và ngoài chuồng nuôi (bên trong chuồng nuôi, anh phun đúng nồng độ khuyến cáo nhưng bên ngoài chuồng nuôi anh phun với nồng độ đậm đặc gấp đôi nồng độ khuyến cáo). Duy trì đến thời điểm hiện tại, anh phun khử trùng 2 lần một tuần.

Ngoài ra, anh luôn chú trọng tăng cường sức đề kháng cho đàn lợn bằng cách nuôi với mật độ thưa thoáng, chăm sóc đúng kỹ thuật.

Áp dụng đồng bộ và triệt để các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học giúp cho anh Thời và những trại chăn nuôi chuyên nghiệp khác thành công trong phòng chống DTLCP. Cùng với đó, các hộ chăn nuôi cần cải thiện mô hình chăn nuôi theo hướng hiện đại hóa để tiếp tục phát triển chăn nuôi lợn và khôi phục đàn lợn ngay khi dịch bệnh được khống chế.