Lúa đổ ngã, thương lái hạ giá mua

Mặc dù đã thu hoạch và tiêu thụ gần như toàn bộ 900ha lúa Hè Thu, nhưng người dân ở xã Thạnh Quới (Long Hồ - Vĩnh Long) không vui, vì trước đó mưa bão làm cho nhiều ruộng lúa nơi đây bị đổ ngã.

Ông Phan Văn Khải- Trưởng ấp Hòa Thạnh 2 cho biết, hiện giá lúa tươi IR50404 được các thương lái mua tại ruộng giá từ 3.800 - 4.000 đ/kg, giảm từ 200 - 300 đ/kg so với đầu vụ.

Các giống lúa thơm và lúa chất lượng cao cũng giảm theo với mức trên dưới 200 đ/kg. Vụ này, ông Khải gieo sạ 7 công. Mưa bão vừa qua, tuy diện tích lúa đổ ngã không nhiều, nhưng vì giá lúa liên tục giảm mạnh nên trừ chi phí ông lời rất meo.

“Năm nay nắng nóng đầu vụ kéo dài nên chi phí tiền phân thuốc cho lúa cao hơn nhiều so năm trước, cộng thêm cuối vụ tiền thuê máy gặt cũng tăng thêm từ 50.000 - 60.000 đ/công, nên trừ hết chi phí lời trên dưới 1 triệu đồng mỗi công sau hơn 3 tháng vất vả”- ông Khải buồn bã.

Tại ấp Thạnh Phú, ngoài việc chịu thiệt tình trạng lúa sập đến khi bán lúa, nông dân còn chịu nạn thương lái trừ “bì”. Thương lái đồng ý mua những diện tích lúa sập với giá thị trường, nhưng ngược lại nông dân phải chấp nhận trừ mỗi bao từ 2 - 3kg, tùy độ ướt của lúa. Theo ông Phan Văn Khải, với cách mua bán này, nông dân phải mất thêm từ 200 - 300 đ/kg lúa so giá thị trường.

Theo bà Võ Thị Thu Thủy - cán bộ nông nghiệp xã Thạnh Quới, toàn xã có khoảng 300ha lúa đổ ngã do ảnh hưởng mưa bão. Vụ này, phần lớn nông dân ở đây gieo sạ giống IR50404, trong khi khả năng chống đổ ngã giống này là rất thấp.

Nguyên nhân giống IR50404 chống chịu đổ ngã yếu, giá thấp nhưng diện tích vẫn còn nhiều? Bà giải thích, hiện mức giá chênh lệch giữa lúa IR50404 và các giống lúa hạt dài không nhiều.

Cụ thể, vụ Hè Thu này giá IR50404 khoảng 3.800 đ/kg, còn lúa dài khoảng 4.300 đ/kg, trong khi năng suất IR50404 cao hơn lúa dài khoảng 5 - 7 giạ/công và hiện tiêu thụ cũng dễ dàng. Điều này cũng là lý do vì sao, nhiều năm qua địa phương liên tục khuyến cáo nông dân chuyển đổi sử dụng giống chất lượng cao, nhưng đến nay nông dân vẫn chưa thực hiện.

Trong khi đó, những cánh đồng lúa dọc theo tuyến Đường tỉnh 905 (lộ 16) thuộc ấp Phú Thọ (Tân Phú - Tam Bình) đang giai đoạn thu hoạch rộ cũng chịu ảnh hưởng đáng kể do mưa bão. Để tránh hao hụt, nhiều nông dân bó lúa đổ ngã thành từng bó, liên hệ chủ máy khẩn trương thu hoạch.

Ông Nguyễn Văn Trực - cán bộ nông nghiệp xã Tân Phú cho biết, 3 - 4 ngày tới, xã sẽ thu hoạch dứt điểm hơn 1.100ha. Do sử dụng giống chất lượng nên năng suất đạt trên 6 tấn/ha. Tuy nhiên, giá lúa có phần sụt giảm từ 300 - 400đ, thậm chí 1.000 đ/kg đối với lúa sập so đầu vụ.

Ông Nguyễn Văn Á (ấp Phú Long) cho biết, đã xảy ra tình trạng thương lái “bắt tay” bỏ cọc mua lúa nông dân.

“Đầu vụ, thương lái tới cho giá 4.100 đ/kg, sau đó đặt cọc mỗi công khoảng 200.000đ. Tới thu hoạch, họ thấy thời tiết mưa bão, tiếp tục kỳ kèo nông dân bớt 400 - 500 đ/kg. Nếu nông dân không chịu, họ chấp nhận bỏ cọc, sau đó chỉ cho nhiều lái khác vô ngã giá tương tự. Không cách nào khác nông dân buộc phải bán để trang trải chi phí”- ông Á bức xúc.

Hiện tại, nếu thu hoạch đứng bằng máy có giá từ 290.000 - 300.000 đ/công, tăng gần 20.000 đ/công so những vụ trước. Trong khi lúa sập cắt bằng tay có giá từ 450.000 - 500.000 đ/công, nhưng rất khó tìm nhân công. Nếu tính luôn thuê máy tuốt, chi phí lên khoảng 600.000đ, xem như nông dân không còn lời.

Theo các thương lái, nguyên nhân giá lúa giảm là do tình hình xuất khẩu gạo gặp khó khăn. Các doanh nghiệp đang ngừng mua hoặc mua lúa cầm chừng để chờ giá lên, dẫn đến việc thương lái kỳ kèo mua lúa nông dân. Mặt khác, do mưa diễn ra mấy ngày đúng vào thời điểm nông dân thu hoạch rộ, nhu cầu bán lúa của nông dân tăng cao đã làm cho giá lúa sụt giảm.

Theo Sở Nông nghiệp-PTNT, tính đến trung tuần tháng 6, toàn tỉnh đã thu hoạch hơn 14.500/58.680ha lúa Hè Thu sớm, năng suất trung bình 6,54 tấn/ha, tập trung nhiều ở Tam Bình, Vũng Liêm, Mang Thít. Diện tích còn lại giai đoạn từ đẻ nhánh đến thu hoạch.

Trước tình hình mưa bão những ngày tới diễn biến bất thường, ngành nông nghiệp khuyến cáo nông dân khẩn trương thu hoạch khi lúa đến kỳ, không neo trên đồng nhằm hạn chế thiệt hại do đổ ngã.

Ông Nguyễn Văn Trọng - Trưởng Ấp 9 (xã Mỹ Lộc - Tam Bình) cho biết, trong vụ Hè Thu này, theo hợp đồng Công ty Lương thực Vĩnh Long sẽ bao tiêu cho hơn 100ha lúa trong cánh đồng mẫu lớn của địa phương. Tuy nhiên, đến ngày thu hoạch, công ty “bẻ kèo” vì “không đủ năng lực thu mua”. Tuy nhiên, do lúa sản xuất theo quy trình, chất lượng tốt nên hiện được các thương lái đến mua với giá 4.700 đ/kg, giống OM5451. Còn lại hơn 1.000ha, dự kiến thu hoạch và hiện cũng được thương lái đến đặt hàng.

Lúa Ma Lâm 202 được giá

Ông Võ Văn Mừng - cán bộ nông nghiệp xã Mỹ An (Mang Thít) cho biết, mưa bão những ngày qua làm khoảng 3/400ha lúa Hè Thu tại địa phương đổ ngã, nhưng không đáng kể. Trong tổng diện tích gieo sạ này có đến 95% là giống lúa Ma Lâm 202 - nhiều nhất huyện Mang Thít. Hiện thương lái mua giá 4.400 đ/kg, tương đương lúa hạt dài.