Nâng cao hiệu quả sử dụng phân bón trên cây ăn trái

Tình hình giá phân bón cao như hiện nay, sử dụng phân bón tiết kiệm, hiệu quả là vấn đề nhà nông nên quan tâm để canh tác có hiệu quả, mang lại lợi nhuận.

Trong bối cảnh giá phân bón tăng cao, nhà nông cần cân nhắc phương pháp sử dụng để có chất lượng như mong muốn. Ảnh: Ngọc Trinh.

Theo GS.TS Trần Văn Hâu, giảng viên khoa Nông nghiệp (Trường Đại học Cần Thơ), phân bón sẽ đem lại hiệu quả, chất lượng và năng suất nếu chúng ta bón đúng cách. Ngược lại, vườn cây chẳng những không có năng suất, chất lượng mà còn mất tiền. Trong bối cảnh giá phân bón tăng cao như hiện nay, nhà nông cần cân nhắc phương pháp sử dụng để có chất lượng như mong muốn. 

Muốn sử dụng phân bón hiệu quả, nhà nông cần sử dụng phân bón theo nguyên tắc "4 đúng". Thứ nhất là bón đúng thời kỳ cây cần. Các loại trái cây hầu như có đặc tính sinh trưởng gián đoạn có tính thời kỳ. Thời kỳ ra đọt, ra hoa, phát triển, mỗi thời kỳ đòi hỏi một nhu cầu dinh dưỡng khác nhau nên cách bón khác nhau.

Trong một thời kỳ, lại chia từng giai đoạn như khi mới đậu trái, nuôi trái, lớn nhanh… Chỉ cần bón không đúng thời kỳ, chẳng những trái không đạt mà còn giảm năng suất. Mỗi lần bón phân, bà con tưới nước liên tục thì năng suất cao.

Thứ hai, cần bón đúng phân. Phân bón có đa lượng và vi lượng. Một số doanh nghiệp chia thêm trung lượng. Đa lượng là đạm, lân, kali. Vi lượng là canxi, magie, lưu huỳnh, sắt đồng, kẽm, mangan… Bón tỷ lệ đúng thì mới hiệu quả, nếu không sẽ có hại.

Thứ ba, cần bón đúng liều lượng phân tuỳ thuộc vào giai đoạn, tuổi cây, năng suất… Bón phân phải "nhìn cây, nhìn đất, nhìn trời" để quyết định lượng phân. Tùy vào đất xấu hay tốt để có quy trình, lượng bón khác nhau. Việc bón phân cũng cần xem tình hình thời tiết.

Cuối cùng, phải bón đúng cách. Thông thường đối với đất vườn thì phân bón hay bị rửa trôi, do đó bà con phải xới đất tơi xốp để giữ phân sau khi cây sử dụng không hết.

Theo Thạc sỹ Lê Trí Nhân, công tác tại Trung tâm Khuyến nông tỉnh Bến Tre: Bà con bón nhiều phân hoá học sẽ làm giảm pH đất. Bón nhiều phân hữu cơ tươi cũng sẽ làm chua đất. Do đó, bà con nên thiết kế hệ thống canh tác, để nước ra vô thường xuyên làm đất bớt chua. 

Mặt khác, bà con cần điều chỉnh độ pH, từ đó sẽ điều chỉnh hiệu quả sử dụng phân bón. Chẳng hạn nếu pH <4.5, mỗi kg phân bón bà con lãng phí khoảng 70%. Nếu pH được nâng lên 5.0, mỗi kg phân bón bà con vẫn còn lãng phí hơn 53%. Đối với đất thường, pH bằng 6.0, mức hiệu quả sử dụng phân bón cũng chỉ mới đạt 80%, bà con vẫn còn lãng phí 20%. Tuy nhiên đối với đất trung tính, pH bằng 7.0 thì hiệu quả sử dụng phân bón lên đến 100%.

Đại diện Công ty Behn Meyer cho hay, công ty có nhiều sản phẩm phân bón phức hợp với công nghệ tiết kiệm dinh dưỡng, giúp sử dụng hiệu quả phân bón. Các dòng sản phẩm Entec là một kết quả của những thành tựu khoa học áp dụng vào trong phân bón ở Châu Âu. 

Trong Entec có một công nghệ tiết kiệm dinh dưỡng tên là NET. Cơ chế của công nghệ này giúp bảo toàn hai dạng đạm để cây trồng sử dụng là đạm Amon và đạm Nitrat. Nó ngăn chặn quá trình bay hơi và rửa trôi của đạm xuống dưới các tầng lớp sâu hơn.

Cơ chế này mang lại nhiều lợi ích như giúp cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng trong một thời gian dài. Bên cạnh đó, cơ chế nay còn giúp ổn định và cân bằng pH đất, giúp không gây chua đất. Với công nghệ này, sẽ giảm được từ 20 - 30% lượng phân bón so với các loại phân bón thông thường.

Tầng canh tác thường có độ dày từ 0 - 45 cm. Đó là vùng bộ rễ cây trồng hoạt động và hút dinh dưỡng. Với công nghệ tiết kiệm dinh dưỡng, sẽ giúp cây trồng hấp thu và tiết kiệm dưỡng chất. Tránh tình trạng rửa trôi và đưa xuống các tầng sâu hơn.

Điều này cực kỳ quan trọng đối với các nước có khí hậu nhiệt đới như ở Việt Nam, nơi mà lượng mưa rất lớn… Với công nghệ tiết kiệm dinh dưỡng trong đất, sẽ giúp gia tăng hiệu quả sử dụng phân bón, tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả phân bón.

Một đặc điểm nữa, Entec giúp bộ rễ phát triển mạnh, khoẻ, gia tăng hút chất dinh dưỡng hay hiệu quả sử dụng phân bón tốt hơn. 

Hạt phân Entec rất rắn chắc sẽ bảo toàn nguyên liệu bên trong trước các yếu tố bất lợi của môi trường như nắng nóng, mưa... Cấu trúc hạt phân đồng đều, cân đối nên khi bón sẽ giúp phân bố đều hơn, góp phần gia tăng hiệu qủa sử dụng phân bón. 

Điểm khác biệt, khi bón Entec thường có một lớp canxi để lại trên bề mặt đất. Đây là nguồn canxi hoạt hoá giúp đất tơi xốp màu mỡ hơn, bổ sung cho cây trồng.

Chính vì vậy, sử dụng Entec giúp chồi cây mập, tăng tỷ lệ ra hoa, cây xanh tốt qua nhiều mùa vụ. Lượng phân bón tiết kiệm được 20 - 30% rất có ý nghĩa trong tình hình giá phân bón tăng cao như hiện nay.