Phòng trừ bệnh lùn sọc đen hại lúa mùa

Trước nguy cơ bệnh lùn sọc đen bùng phát, gây hại cho diện tích lúa Mùa, tỉnh Nam Định đã và đang tập trung các giải pháp để phòng, chống bệnh lùn sọc đen hại lúa.

Cây lúa bị bệnh lùn sọc đen có thân thấp lùn, kém phát triển và không cho hạt. Ảnh: Thế Duyệt – TTXVN

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nam Định, ngay từ đầu vụ Mùa 2018, ngành nông nghiệp và các địa phương trong tỉnh đã hướng dẫn, hỗ trợ thuốc xử lý hạt giống và thuốc trừ rầy để nông dân xử lý giống cho trên 24.900 ha lúa cấy, gieo sạ; phun thuốc trừ rầy cho hơn 6.000 ha mạ...

Tuy nhiên, bệnh lùn sọc đen vẫn xuất hiện tại các huyện: Vụ Bản, Nghĩa Hưng, Xuân Trường, Hải Hậu với tỷ lệ bệnh nơi cao từ 3 - 5 %. Hiện toàn tỉnh đã có 186 ha lúa nhiễm bệnh lùn sọc đen; trong đó, trên 110 ha nhiễm bệnh nặng phải nhổ vùi cây.

Ông Đỗ Hải Điền, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nam Định cho biết, tác động của đợt mưa úng kéo dài dịp cuối tháng 7 vừa qua làm hàng chục nghìn ha lúa Mùa tại Nam Định phải gieo, cấy lại nhiều lần; mưa lớn kéo dài nhiều ngày gây khó khăn cho việc phun thuốc phòng trừ bệnh; một số nơi nông dân còn tâm lý chủ quan là những nguyên nhân dẫn đến bệnh lùn sọc đen bùng phát và lây lan tại các địa phương trong tỉnh.

Cũng theo ông Đỗ Hải Điền, lùn sọc đen là bệnh nguy hiểm, tác nhân gây bệnh lùn sọc đen hại lúa là vi-rút lùn sọc đen phương Nam. Môi giới truyền bệnh là rầy lưng trắng bao gồm cả rầy non và rầy trưởng thành. Bệnh lan truyền từ cây lúa bị bệnh sang cây khoẻ, từ vùng nhiễm bệnh sang vùng chưa có bệnh nhờ sự di chuyển, phát tán của rầy lưng trắng.

Ở giai đoạn lúa còn non, cây lúa bị bệnh thường chậm phát triển, lá ngắn, xanh đậm, lá lúa có thể xoắn ở đầu hoặc toàn bộ lá, gân chính trên bẹ lá bị sưng phồng. Từ giai đoạn làm đòng, cây lúa bị bệnh thường nảy chồi trên đốt thân. Trên bẹ và lóng thân xuất hiện nhiều u sáp, mới đầu màu trắng sau chuyển sang sọc đen. Cây lúa bị bệnh nặng có thể không trỗ bông hoặc hạt lúa bị đen.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nam Định khuyến cáo, hiện nay bệnh lùn sọc đen chưa có thuốc đặc trị. Vì vậy, bà con nông dân cần vệ sinh đồng ruộng như: diệt lúa chét, lúa tái sinh, dọn sạch cỏ bờ ruộng, mương dẫn nước, đốt tàn dư thực vật mang nguồn bệnh; sử dụng giống kháng hoặc ít nhiễm rầy, cấy mật độ hợp lý, cấy nhỏ dảnh, bón phân cân đối, đặc biệt không bón thừa đạm, áp dụng biện pháp canh tác lúa cải tiến tăng khả năng chống chịu bệnh của cây lúa.

Để hạn chế thấp nhất tác hại do bệnh lùn sọc đen và các đối tượng dịch hại khác, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nam Định Nguyễn Phùng Hoan yêu cầu, ngành nông nghiệp, các địa phương cần thường xuyên theo dõi diễn biến của bệnh để có biện pháp xử lý kịp thời; phân công cán bộ xuống từng xã, thị trấn, nhất là các địa bàn có diện tích lúa bị nhiễm bệnh để hướng dẫn bà con phòng trừ bệnh.

Đồng thời, phát động chiến dịch phòng trừ dịch hại đến từng thôn, xóm, vận động nông dân ra đồng kiểm tra đồng ruộng, triển khai các biện pháp phòng trừ các đối tượng dịch hại theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn.

Các địa phương khẩn trương tổ chức phun trừ rầy lưng trắng kết hợp trừ sâu cuốn lá nhỏ và bệnh khô vằn cho toàn bộ diện tích lúa Mùa, sử dụng thuốc có hoạt chất Pymetrozine (Chatot 600WG, Chess 50WG, Matoko 50WG, Chersieu 75WG, Tvpymeda), hoạt chất Thiamethoxam (Actara 25WG, Amira 25WG, Impalasuper 25WG)... Đối với những diện tích lúa bị bệnh không còn khả năng cho năng suất (nhiễm nặng, khó phục hồi) phải thực hiện tiêu hủy bằng cách cày vùi. Trước khi tiêu hủy phải phun thuốc trừ rầy để tránh phát tán rầy mang mầm bệnh sang nơi khác.

Vụ Mùa 2018, tỉnh Nam Định gieo cấy 76.500 ha lúa (giảm 127 ha so với vụ Mùa 2017). Vụ Mùa 2017, bệnh lùn sọc đen đã gây hại trên 23.250 ha lúa tại Nam Định.