Quy trình sản xuất tinh - chăn nuôi heo

Để thụ tinh nhân tạo được thành công, nâng cao năng suất sinh sản, cần tuân thủ những nguyên tắc cơ bản, đặc biệt là vấn đề vệ sinh trong sản xuất tinh. Theo một số nghiên cứu cho thấy, nếu áp dụng vệ sinh định kì thì cũng mang lại hiệu quả cao. Vấn đề vệ sinh trong sản xuất tinh không chỉ nên áp dụng tại các trại lớn mà áp dụng ngay cả đối với các trại nhỏ tự sản xuất tinh. 

Khi lấy tinh và pha chế cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc vệ sinh. Mục đích của công việc này là ngăn chặn đến mức tối đa sự xâm nhập các tác nhân gây bệnh từ môi trường xung quanh. Nếu lạm dụng kháng sinh trong quá trình pha chế tinh có thể làm chất lượng tinh bị ảnh hưởng. Việc bổ sung kháng sinh vào tinh thường nhằm mục đích giết vi khuẩn vấy nhiễm trong tinh.

Tuy nhiên, ở môi trường xung quanh còn có các loại vi khuẩn có khả năng kháng lại kháng sinh. 

Những loại vi khuẩn kháng thuốc vẫn có thể gia tăng trong môi trường có chất kháng sinh. Dù được bảo quản trong môi trường từ 15~20 0C, tinh trùng trong tinh bình thường vẫn sẽ chết gần hết trong vòng 24 giờ.

Chuẩn bị lấy tinh:

• Điều chỉnh nhiệt độ nước ở khay làm ấm từ 36~38 oC.
• Chuẩn bị hỗn hợp nước cất và môi trường pha tinh rồi đặt vào khay làm ấm.
• Môi trường pha tinh trong hỗn hợp trên phải tan hoàn toàn.
• Sử dụng giấy lọc loại dùng 1 lần phủ lên ca lấy tinh, đặt lên trên 3~5 miếng gạc hoặc giấy hút. Buộc lại bằng dây thun.
• Giá nhảy ở chỗ lấy tinh lúc nào cũng phải sạch sẽ.

Lấy tinh:

• Di chuyển heo đực về ô chuồng có giá nhảy.
• Khi heo đực hăng, đeo găng tay (loại dùng 1 lần) làm vệ sinh sạch nước tiểu có trong đường tiết niệu.
• Dùng khăn giấy lau sạch sẽ xung quanh dương vật heo.
• Đeo găng tay (loại dùng 1 lần) rồi quấn 4~5 vòng giấy vệ sinh vào tay, sau đó nắm lấy dương vật vị trí hình xoắn ốc, tạo một lực vừa đủ hỗ trợ kéo nhẹ theo nhịp thúc của heo đực.
• Hỗ trợ giúp heo đực tự đưa dương vật xuống.
• Bỏ không lấy phần tinh trong xuất ra ban đầu mà chỉ lấy phần đậm đặc.
• Tạo một lực thích hợp lên dương vật của heo cho đến khi xuất tinh hoàn toàn.
• Sau khi xuất tinh xong heo đực sẽ tự đi xuống.
• Chuyển phần tinh vừa lấy xong vào phòng pha chế.
• Chuyển heo đực về chuồng ép.
• Ghi ngày lấy tinh lên bảng tên heo đực.

Làm tinh:

• Dùng cân để cân trọng lượng tinh.
• Sử dụng ống pipet hút khoảng 1ml tinh nhỏ lên miếng lam kính để kiểm tra hoạt lực bằng kính hiển vi.
• Khi kiểm tra hoạt lực nếu tinh trùng di chuyển dạng xoay vòng và tiến lên là tốt.
• Tinh đã đếm số lượng tinh trùng sẽ được pha với môi trường theo tỷ lệ 1:1 ở lần 1.
• Pha lần 2 thì pha với lượng cần sử dụng.
• Từ lúc kiểm tra đến khi pha tinh không được quá 20 phút.
• Chỉ pha một lượng vừa đủ cho trại dùng.
• Bỏ phần tinh thừa đi.
• Chia phần tinh đã pha vào bịch đựng (một bịch trên 80ml).
• Sau đó, dùng dụng cụ ép bịch lại.
• Ghi số tai đực lên bịch tinh.
• Ghi vào sổ hoạt lực, số lượng tinh lấy, số tinh sản xuất.
• Sau khi làm xong đưa vào tủ bảo quản.

Bảo quản:

• Duy trì nhiệt độ tủ bảo quản từ 16~18 oC.
• Tinh bảo quản trên 3 ngày phải bỏ đi.
• Nên đảo nhẹ tinh từ 3~4 lần vào buổi sáng và buổi chiều.

Kiểm tra:

• Kiểm tra mẫu mỗi ngày vào buổi sáng/chiều.
• Nếu hoạt lực kém hoặc tinh chết nhiều thì có thể bỏ trước 3 ngày.
• Sau khi nhỏ một hai giọt tinh vào lam kính phải dùng dụng cụ tăng nhiệt, sau đó mới kiểm tra.

Vận chuyển:

• Tránh ánh sáng trực tiếp.
• Khi di chuyển phải bảo quản trong thùng xốp, tránh lắc mạnh.
• Sau khi sử dụng, tinh còn thừa phải bỏ vào tủ bảo quản.

Những điểm lưu ý khi pha chế và quản lý khi làm tinh:

• Cần làm nhanh từ khi lấy tinh đến khi pha tinh.
• Cần đảo nhẹ tinh vào buổi sáng và buổi chiều.
• Sau khi kiểm tra trạng thái sức khỏe của heo đực định khai thác, nếu tốt thì mới được đưa vào lấy tinh.