Sinh khối - vấn đề về tôm trị giá tỷ đô - Phần 1

Như một phần của loạt bài đăng trên tờ The Fish Site, các chuyên gia chăn nuôi tôm tại Alune phác thảo các kỹ thuật đo lường sinh khối tôm hiện tại và giải thích làm thế nào mà các công nghệ mới nổi có thể đưa ra cho các nhà sản xuất những ước tính chính xác mà không làm tổn hại đến phúc lợi của tôm.

Những người chăn nuôi tôm nên tính toán tổng sinh khối của các ao nuôi tôm khi thu hoạch để xem những ước tính của họ có độ chính xác như thế nào. Ảnh: XpertSea

Tại sao việc ước tính sinh khối chính xác lại quan trọng

“Tôi có bao nhiêu con gà?” Câu hỏi tưởng chừng như dễ dàng đối với người chăn nuôi gà nhưng lại là một câu hỏi hóc búa đối với người chăn nuôi tôm. Trong chăn nuôi, người nông dân có thể tương tác trực tiếp bằng hình ảnh 3D với tất cả vật nuôi của họ. Với khả năng hiển thị dễ dàng này, họ có thể thu thập dữ liệu quan trọng (như trọng lượng, tỷ lệ sống sót, sức khỏe và mức độ căng thẳng của quần thể) với chi phí thấp hoặc không tốn chi phí. Đối với những người chăn nuôi tôm thì điều này không xảy ra. Tôm sống dưới đáy ao, xa khuất tầm nhìn và vượt ra ngoài khả năng dễ dàng chạm tới.

Hiệu quả chăn nuôi đòi hỏi thông tin và ngày nay, chi tiết về dữ liệu quan trọng nhất chưa được giải đáp trong chăn nuôi tôm đó chính là sinh khối. Dữ liệu sinh khối rất quan trọng đối với việc tính toán chỉ số tăng trưởng bình quân hàng ngày (ADG), hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) và chế độ men vi sinh. Dữ liệu sinh khối cũng đóng một vai trò quan trọng trong các quyết định quản lý trang trại, chẳng hạn như thời gian thu hoạch và xác định dịch bệnh. Hiện nay những người chăn nuôi tôm dựa vào các phương pháp lấy mẫu thủ công để ước tính sinh khối. Tuy nhiên, các phương pháp này có độ chính xác thấp và gây căng thẳng cho tôm cũng như tốn nhiều công sức.

Mặc cho nhu cầu ước tính sinh khối chính xác là cần thiết nhưng hầu hết những người chăn nuôi tôm lại dựa vào các phương pháp thủ công kém chính xác hơn. Ảnh: Kurt Servin

Để giải quyết vấn đề này,* nhóm nông dân của Alune đã thiết kế bốn quy trình vận hành ước tính sinh khối. Nhóm nông dân cũng đang thử nghiệm phát minh mới với công nghệ đơn giản của riêng họ có giá dưới 15 đô la Mỹ. Nhiều công nghệ khác đang được cho ra đời mà chúng ta sẽ thảo luận ở đây.

Sinh khối là gì?

Sinh khối tôm là số lượng tôm còn sống (Tỷ lệ sống sót/SR) nhân với trọng lượng của tôm (Bình quân trọng lượng cơ thể/MBW). Sinh khối tôm khác với tổng sinh khối ao (bao gồm tất cả các vi sinh vật trong ao). Tìm hiểu số lượng tôm còn sống trong ao là phần phức tạp nhất của qua trình tính toán sinh khối, vì sự phân bố của tôm là không đồng đều và phụ thuộc vào điều kiện cho ăn và điều kiện ao nuôi.

Nếu thông tin sinh khối chính xác thì những người nông dân có thể điều chỉnh tốt hơn chế độ cho ăn để tối đa hóa tốc độ tăng trưởng và giảm thiểu chi phí, cũng như những tác động tích cực đến môi trường và sức khỏe của tôm. Vào những lúc căng thẳng (chẳng hạn như trong thời kỳ bùng phát dịch bệnh, tích tụ amoniac hoặc thu hoạch) thì việc nắm được tỷ lệ tử vong và tốc độ tăng trưởng là yếu tố quan trọng để đưa ra các quyết định cho ăn và thu hoạch.

Chi phí ước tính sinh khối không chính xác là rất cao. Mặc dù không có sẵn dữ liệu cụ thể về tôm nhưng sai số ± 5% khi ước tính sinh khối đã gây ra thiệt hại 91 triệu euro mỗi năm cho ngành chăn nuôi cá châu Âu. Giả định mức độ không chính xác ± 5% tương tự đối với sinh khối (khả quan) thì những người chăn nuôi tôm bị mất 500 triệu đô la mỗi năm hoặc có 65,000 tấn protein bị lãng phí. Tác động thực tế có thể cao hơn con số này này.

Vào năm 2019, thị trường dành cho nuôi trồng thủy sản chính xác được ước tính trị giá 398 triệu đô la và dự kiến đạt 764 triệu đô la vào năm 2024. Nuôi trồng thủy sản phải chuyển đổi sang cách tiếp cận dựa trên kiến thức nhiều hơn để đạt được mục tiêu này và vấn đề trong quá trình ước tính sinh khối là vấn đề cốt lõi của sự chuyển đổi này. Nhiều cuộc nghiên cứu và nhiều công ty công nghệ đang chạy đua để giải quyết vấn đề trị giá tỷ đô la này.

Ước tính sinh khối không chính xác có thể khiến những  người chăn nuôi tôm bị thất thoát hàng triệu đô la doanh thu. Ảnh: Gurvinder Singh

Việc ước tính sinh khối ngày nay

Mặc cho tầm quan trọng của sinh khối như thế nào thì những người nông dân chỉ có một bộ công cụ giới hạn để thu thập dữ liệu sinh khối, với tốc độ tăng trưởng được đo từ một mẫu của quần thể và tỷ lệ sống sót được đo bằng cách sử dụng lưới chài và/hoặc khay thức ăn. Phương pháp thủ công này dựa trên những giả định về phân bố quần thể khái quát và cực kỳ tốn công sức. Tuy nhiên, phương pháp này vẫn là tiêu chuẩn công nghiệp để ước tính sinh khối ngày nay.

Dự trữ sinh khối

Việc thiết lập số lượng thả tôm giống (PL) đặt ra tiêu chuẩn cho chu kỳ để dựa vào đó thực hiện tất cả các điều chỉnh. Thông thường các trại giống thả tôm giống (PL) vào nhiều hơn 30% so với mức cần thiết để giải quyết tỷ lệ tôm chết trong quá trình vận chuyển và thúc đẩy hiệu suất quan sát được. Việc đếm số lượng tôm giống (PL) thường được thực hiện bằng tay, đếm số lượng tôm giống (PL) được lựa chọn trong túi của họ để ước tính số lượng trung bình trong mỗi túi. Algebae và XpertSea đưa ra hai giải pháp không thủ công để hoàn thành bước này. Cân và đo lường sự biến đổi của tôm giống (PL) cũng quan trọng nhằm thiết lập sức khỏe và sinh khối thả giống ban đầu.

Nhiều người chăn nuôi tôm ước tính sinh khối khi họ đang di chuyển tôm giống giữa các ao nuôi. Ảnh: Tarah Mayes