Sinh khối - vấn đề về tôm trị giá tỷ đô - Phần 2

Vườn ươm

Khi sử dụng ao ở giai đoạn ương giống thì việc chuyển sang ao nuôi thương phẩm là cơ hội để ước tính sinh khối chính xác bằng cách mà không thể nào đạt được trong các ao nuôi thương phẩm. Phương pháp được đề xuất ở đây là một trong một số ít lựa chọn nhưng phương pháp này là một trường hợp gây căng thẳng cho tôm. Tuy nhiên, lợi ích của sinh khối chính xác và chuyển đổi thức ăn hiệu quả hơn cao hơn so với các rủi ro khi được quản lý đúng cách.

Trong quá trình vận chuyển, đảm bảo tất cả các vùng nước có oxy hoạt tính và đo nồng độ oxy hòa tan (DO) từ 5 trở lên, lý tưởng là trên 6. Sử dụng thùng chứa, xô hoặc lưới để vận chuyển tôm giữa các thủy vực. Nên ghi chép lại trọng lượng của mỗi thùng chứa tôm và thỉnh thoảng đếm các cá thể trong một thùng chứa (cùng với trọng lượng của chúng). Sử dụng các chi tiết dữ liệu này để tính tổng sinh khối tôm. Quan sát hành vi của tôm sau khi vận chuyển và ước tính tỷ lệ phần trăm tôm chết do căng thẳng.

Trưởng thành

Xác định và ước tính tỷ lệ tử vong sớm là rất quan trọng trong giai đoạn cho ăn mù tịt, khi dịch bệnh và căng thẳng có thể gây ra thiệt hại đáng kể mà không có dấu hiệu rõ ràng. Trong khi tỷ lệ tử vong có thể khó quan sát thấy thì việc đếm số lượng tôm chết cũng như hút và quan sát mẫu nước có chứa thức ăn dư thừa là những công việc có thể được áp dụng để hỗ trợ giả định. Trong những ngày nuôi (DOC) sau đó, lưới chài và khay thức ăn có thể được sử dụng để giả định tỷ lệ sống sót và số lượng tôm trong ao, mặc dù độ chính xác của các phương pháp này còn hạn chế.

Việc đo sinh khối dễ đạt được hơn bằng cách cân trọng lượng ướt hoặc trọng lượng khô của nhiều mẫu tôm trong ao. Lý tưởng nhất nên lấy mẫu tôm từ nhiều khu vực khác nhau trong cùng một ao. Đây có thể được coi là một phương pháp chính xác, chi phí thấp để tính bình quân trọng lượng cơ thể của tôm, tuy nhiên phương pháp này sẽ tốn nhiều công sức và gây căng thẳng cho tôm.

Thu hoạch từng phần và thu hoạch lần cuối cùng là cơ hội để đánh giá độ chính xác của các dự đoán và phân tích của bạn trong suốt chu kỳ chăn nuôi.

Làm thế nào các công nghệ mới nổi có thể cung cấp dữ liệu sinh khối chính xác hơn?

Các nhà nghiên cứu đang thử nghiệm các phương thức ước tính sinh khối chính xác, hy vọng tìm ra một phương pháp không gây hại và tiết kiệm chi phí. Xác định phương pháp lấy mẫu tiêu biểu nhất và làm cho công nghệ ước tính hiệu quả hơn là hai chiến lược chủ đạo. Hiện tại, không có công nghệ hiện có nào có thể giải quyết những nhu cầu này, nhưng đã có những bước tiến lớn và cũng như các trang trại chăn nuôi tôm hiện đại hóa và các giải pháp chi phí cao hơn trở nên khả thi.

Thị giác máy

Thị giác máy là công nghệ sử dụng kết hợp dữ liệu lớn, học máy và máy ảnh hoặc máy cảm biến để thu thập, xử lý và phân tích ảnh chụp nhanh dưới nước của tôm. Phương pháp này đã được sử dụng cho cá hồi vân, cá hồi, cá ngừ vây xanh và tôm. Công ty nuôi trồng thủy sản Canada XpertSea đã phát triển một hệ thống thị giác máy sử dụng trí tuệ nhân tạo để đếm số lượng, đo kích thước và cân trọng lượng của một mẫu tôm bằng cách sử dụng thùng XpertCount của họ. XpertSea gần đây đã tung ra công nghệ phiên bản di động của họ, phiên bản này cho phép ước tính kích thước và biến thể thông qua điện thoại di động, giảm bớt những rào cản trong việc áp dụng giải pháp hữu ích này.

* Algaeba (cũng giống như XpertSea) sử dụng thị giác máy để đếm số lượng tôm giống (PL) với tốc độ nhanh hơn và độ chính xác cao hơn nhiều so với phương pháp đếm cẩn thận bằng tay được nhiều nông dân sử dụng. Công ty công nghệ nuôi trồng thủy sản của Thái Lan hứa hẹn về thời gian chuẩn bị và đếm trong 1 phút với độ chính xác >95%.

(Hình 1) Hệ thống thị giác máy dùng để ước tính sinh khối cá. Ảnh: Li và cộng sự, 2019

Âm hưởng học

Các biện pháp thu thập dữ liệu sinh khối khác bao gồm sử dụng phương pháp dựa trên âm hưởng học. Thay vì sử dụng quang học và máy ảnh thì phương pháp này sử dụng âm thanh để thu thập dữ liệu, sử dụng máy ảnh sonar (kỹ thuật sử dụng sự lan truyền âm thanh để tìm đường di chuyển, liên lạc hoặc phát hiện các đối tượng  khác ở trên mặt như cá, tàu bè, vật trôi nổi hoặc chìm trong bùn cát đáy,..) hoặc máy siêu âm.* Minnowtech (một công ty công nghệ nuôi trồng thủy sản có trụ sở tại Hoa Kỳ) đang kết hợp máy ảnh sonar dưới nước được nối mạng và trí tuệ nhân tạo để thu thập dữ liệu sinh khối trực tiếp trong ao, ở cấp độ đại diện cho cả kích thước của từng cá thể tôm và tổng sinh khối của ao. Mặc dù công nghệ này chưa có sẵn cho người nông dân sử dụng nhưng đây là một sự phát triển và đổi mới thú vị hứa hẹn sẽ giúp chuyển dịch tôm canh tác theo hướng công nghiệp chính xác.

(Hình 2) (a) Một con cá ở trong phạm vi quan sát của một thiết bị kỹ thuật sonar quét hình ảnh. (B) Kết quả hình ảnh được hiển thị: a là góc nhìn ngang và b là góc nhìn dọc của thiết bị kỹ thuật sonar quét hình ảnh. Ảnh: Li và cộng sự, 2019

Trong quá khứ, việc áp dụng công nghệ trong nuôi tôm còn chậm chạp do bị hạn chế bởi chi phí và vốn đầu tư. Trong một số trường hợp, công nghệ mới không được chấp nhận vì những người nông dân không biết cách sử dụng thiết bị đúng cách hoặc vì lợi ích của công nghệ không được rõ ràng. Các phương pháp thủ công có hồ sơ theo dõi đã được chứng minh, còn những công nghệ mới yêu cầu sự hỗ trợ và biện pháp tiếp cận tích hợp nhằm bổ sung cách thức để nhóm nông dân vui thích làm việc hơn. Điều quan trọng đối với những người nông dân là phải thử nghiệm và theo sát những đổi mới, còn các công ty công nghệ nên tìm cách giảm bớt rào cản trong chăn nuôi.

Tương lai của việc ước tính sinh khối

Khi cuộc đua về giải pháp ước tính sinh khối thân thiện với người chăn nuôi đang tiếp diễn thì những nhà sản xuất có thể nghiên cứu để cải tiến các phương pháp ước tính truyền thống. Ghi chép lại dữ liệu của trang trại một cách chính xác bằng cách lấy mẫu thường xuyên, sử dụng cỡ mẫu đại diện và duy trì cùng một quy trình trong suốt quá trình sản xuất sẽ khiến người nông dân tự tin hơn vào những biến đổi mà họ quan sát thấy trong ao nuôi tôm.

Công nghệ này nhằm đơn giản hóa và hỗ trợ các biện pháp ước tính truyền thống đã có ở đây và ngày càng được phổ biến rộng rãi đến những người nông dân. Không có một giải pháp nào có thể giải đáp vấn đề ước tính sinh khối nhưng nếu người nông dân làm việc với các công ty công nghệ thì họ có thể bắt đầu nhìn thấy đáy ao rõ ràng hơn.