Thách thức gia tăng với xuất khẩu gạo Ấn Độ từ các đối thủ châu Á

Các nhà xuất khẩu gạo Ấn Độ tiếp tục đối mặt với mối đe dọa từ các đối thủ châu Á, như Pakistan và Thái Lan, ngay cả khi sản lượng lúa trong nước mùa vụ kharif (vụ chính) 2018 - 2019 ước tăng 2,5% lên hơn 115 triệu tấn.

Ảnh: Business Standard.

Thiếu chính sách dài hạn phù hợp

Việc thiếu chính sách xuất khẩu gạo dài hạn cùng với sự gia tăng liên tiếp của chi phí mua sắm theo cơ chế giá hỗ trợ tối thiểu (MSP) đã khiến xuất khẩu gạo, đặc biệt là gạo non-basmati, trở nên không cạnh tranh.

Trong vài năm qua, Pakistan, Thái Lan và Việt Nam đã nổi lên như những người chơi mạnh mẽ ở khu vực châu Á và châu Phi.

Ấn Độ dự kiến sẽ chứng kiến sự sụt giảm trong xuất khẩu gạo non-basmati trong năm nay ngay cả khi xuất khẩu gạo basmati được dự báo tăng trưởng, mặc dù với tốc độ chậm hơn.

Trong một kịch bản đầy thách thức như vậy, Ai Cập, Trung Quốc, Mexico, Malaysia, Indonesia và Philippines có thể là điểm đến mới tiềm năng cho gạo Ấn Độ, theo bản cập nhật thị trường của Cogoport, nền tảng marketplace hậu cần trực tuyến hàng đầu Ấn Độ.

Theo một báo cáo, sản lượng gạo toàn cầu dự kiến sẽ giảm, vì dự báo mùa vụ ở Mỹ, Triều Tiên và Thái Lan giảm.

"Giá hỗ trợ tối thiểu (MSP) đối với gạo đã tăng, khiến giá gạo xuất khẩu không cạnh tranh so với từ Việt Nam, Thái Lan và Pakistan", ông Devendra Vora, một thương nhân có trụ sở tại Mumbai (Ấn Độ) trao đổi với Business Standard. 

Theo ông, việc thiếu khung chính sách phù hợp là nguyên nhân dấn tới sự cản trở tiềm năng tăng trưởng cao của xuất khẩu gạo, mặc dù sản lượng lúa trong nước vẫn tiếp tục tăng hàng năm, ngoài việc chính phủ duy trì dự trữ ngũ cốc lương thực mạnh mẽ cho hệ thống phân phối công cộng và lí do an ninh lương thực. 

Vấn đề thanh khoản

Nikhil Singh, Giám đốc điều hành của công ty Rajputana Rice, cho biết ngoài việc cạnh tranh ngày càng tăng từ gạo chất lượng cao nhưng rẻ hơn có nguồn gốc từ Pakistan và Thái Lan, thanh khoản là một vấn đề, vì đôi khi các khoản thanh toán phải mất hàng tháng để thực hiện. 

Rajputana vận chuyển 100 container gạo đến Tây Phi mỗi tháng. 

Trước đó, công ty Saya Overseas đã vận chuyển 60 - 70 container gạo mỗi tháng đến các nước châu Phi và vùng Vịnh, hiện giảm xuống còn 40 - 50. 

"Nền kinh tế đang chậm lại và có sự cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia khác. Pakistan, Thái Lan và Việt Nam đang đưa ra mức giá tốt hơn. Cũng có những thiệt hại vì những người vỡ nợ", Giám đốc điều hành Saya, Vishal Agrawal cho biết.

Trong khi đó, đồng sáng lập Cogoport cho biết các nhà xuất khẩu Ấn Độ phải đối mặt với cạnh tranh khốc liệt hơn khi Trung Quốc đã chuyển sang xuất khẩu gạo giá rẻ, trong khi thuế cao hơn đối với gạo non-basmati đe dọa những cơ hội xuất khẩu của Ấn Độ sang Bangladesh. 

Giải pháp cho thách thức ngày càng gia tăng

Ông Vishal Agrawal đề nghị các nhà xuất khẩu Ấn Độ khám phá thị trường mới như Mexico, vốn đang giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung từ Mỹ. 

"Các quốc gia như Ai Cập, nơi có sẵn gạo giá phải chăng từ  châu Á, có thể lấp đầy khoảng trống cung trong nước cũng có thể là thị trường mới tiềm năng, trong khi những nước như Trung Quốc, Malaysia, Indonesia và Philippines tiếp tục là nhà nhập khẩu gạo lớn và có thể trở thành mục tiêu", ông Vishal Agrawal nói. 

Theo Phó chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu gạo Rakesh Kumar Singh, mặc dù đóng vai trò mạnh trong xuất khẩu gạo sang Tây Phi, Ấn Độ nên nhắm vào các thị trường mới như Trung Quốc, Malaysia và Philippines. 

Để tránh những thách thức thanh toán, các nhà xuất khẩu nên yêu cầu thanh toán trước 10 - 20%, vì một số tiền trả trước sẽ khiến người mua không thất hẹn, ông nói thêm.