Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật để nâng cao năng suất sinh sản của heo nái - Phần 1

Giá thành thịt heo có xu hướng ngày càng giảm và chất lượng thịt heo ngày càng được quan tâm đặc biệt.

Các tiến bộ kỹ thuật trong chăn nuôi heo hiện nay tập trung chủ yếu vào việc tăng tỷ lệ nạc, giảm mỡ; đặc biệt các tiến bộ kỹ thuật (TBKT) trong chăn nuôi heo nái được quan tâm đặc biệt.

Các TBKT có thể được phân ra theo các lĩnh vực như nuôi dưỡng , chăm sóc, enzim và hoóc môn.

I. Nuôi dưỡng:

1. Nuôi heo theo đúng trọng lượng chuẩn:

Điểm quan tâm đặc biệt là hàm lượng mỡ trong cơ thể heo nái.

Các nghiên cứu cho thấy độ dày mỡ lưng ở vị trí P2 ở heo nái tốt diễn biến ở các lứa đẻ tăng dần đến giai đoạn đậu thai, giai đoạn đẻ, sau giai đoạn đẻ thì giảm dần xuống điểm cai sữa, sau đó lại tăng dần ở lứa tiếp theo đến giai đoạn đẻ.

P2 giảm so với khi phối kỳ đầu (lúc sau cai sữa) chỉ còn khoảng 12mm là tốt, P2 từ 20mm giảm 7,4 mm.

Nếu P2 nhỏ hơn 12mm sẽ không tốt cho lứa đẻ sau.

2. Cho heo nái ăn hạn chế trong thời kỳ mang thai:

Thời kỳ mang thai heo nái có thể ăn gấp 3 lần năng lượng duy trì, điều này sẽ làm giảm tính ngon miệng của heo nái ở thời kỳ nuôi con.

Các nghiên cứu cho thấy nếu giai đoạn này heo ăn lượng thức ăn có năng lượng cao hơn 25MJ thì tính thèm ăn giai đoạn nuôi con bắt đầu giảm.

Sở dĩ như vậy là do khi heo mập thì hàm lượng Insulin tăng cao trong huyết tương, chúng tác động lên hệ thần kinh trung ương, trung tâm Hypothanamus làm giảm tính thèm ăn.

Khi heo mập thì ở gan xuất hiện nhiều glycerol và axít béo no làm tăng quá trình oxyhóa glycerol và axít béo, chúng tác động qua thần kinh trung ương làm tính thèm ăn giảm.

Mặt khác, nếu heo ăn nhiều sẽ làm giảm số heo con/lứa.

Do vậy ở thời kỳ này cần:

- Nuôi heo đạt theo trọng lượng theo yêu cầu

- Đạt tích luỹ mỡ theo yêu cầu chuẩn

- Không nên cho ăn một lượng thức ăn như nhau trong suốt giai đoạn.

Giai đoạn thai phát triển nhanh nên tăng thêm lượng thức ăn.

3. Heo nái nuôi con:

Giai đoạn này có đặc điểm là dinh dưỡng heo nái không thể đủ nuôi con và tính ngon miệng của heo nái giảm nhiều so với thời kỳ mang thai.

Do vậy cần cho heo nái ăn tự do và chất lượng thức ăn tốt nhằm có lượng sữa sản xuất cao và đảm bảo giảm trọng theo tiêu chuẩn.

Yêu cầu dinh dưỡng trong giai đoạn này là 13,5 MJ và khoảng 3200 Calori.

Sau 28 ngày nuôi con, trọng lượng heo nái giảm 9-10 kg là tốt, đảm bảo năng suất sinh sản của của heo nái qua các lứa.

Môi trường có ảnh hưởng nhiều đến tính thèm ăn, các nghiên cứu cho thấy nhiệt độ thích hợp là 16 độ C.

Nếu tăng 1 độ C thì thức ăn ăn được giảm 140 – 120 gr/ngày.

Vì vậy cần giảm nhiệt độ chuồng nuôi heo nái nuôi con bằng quạt gió, trồng cây xanh hay phun mưa trên mái chuồng.

Nếu nuôi heo trong giai đoạn này ốm thì sức sản xuất sữa sẽ giảm, heo con chậm phát triển; số trứng rụng giảm ở các lứa kế tiếp, tỷ lệ phôi sống giảm và thời gian lên giống kéo dài.

Hiện nay người ta ứng dụng trong thực tế:

- Trước khi phối giống (2-3 tuần ) thì tăng cao lượng thức ăn (42,8 MJ/ngày) nhằm tăng tỷ lệ rụng trứng và số trứng rụng.

- Một tháng đầu sau phối giống thì giảm lượng thức ăn nhằm nâng cao thành tích sinh sản của heo nái.