Kiểm soát các loại tảo gây hại trong ao nuôi thủy sản

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến sự phát triển quá mức của các loài tảo trong ao nuôi thủy sản. Sau đây là một số nguyên nhân và giải pháp xử lý.

Nguyên nhân

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến sự phát triển quá mức của các loài tảo trong ao nuôi thủy sản. Có thể do việc quản lý thức ăn chưa tốt, lượng thức ăn thừa và cả phân tôm làm cho tảo có nhiều dinh dưỡng để phát triển; hoặc do thời tiết thay đổi thất thường, cộng thêm hiện tượng phân tầng nhiệt trong cột nước, tạo điều kiện cho tảo gây hại phát triển. Thời tiết thay đổi nhiều cũng có khả năng làm cho các yếu tố môi trường trong ao biến động mạnh…

Giải pháp

Thay nước là biện pháp được áp dụng rộng rãi nhất hiện nay bởi chi phí thấp cũng như dễ dàng thực hiện. Đồng thời cần kiểm soát thức ăn, không cho ăn quá mức và xử lý tảo bằng cách lên men vi sinh bằng mật mía sau khi ủ từ 3-6 giờ qua đêm. Kết hợp với xử lý tảo bằng vôi vào ban đêm với liều lượng cho phép dưới 20kg/1.000m3 nước.

Sau khi bón vôi, nên bổ sung zeolite với lượng 20kg/1.000m3, thường xuyên hút bùn, hút đáy ao nuôi và sử dụng chất diệt tảo được phép. Riêng đối với tảo lam, một trong những phương pháp hiệu quả nhất là tăng độ mặn cho ao nuôi bằng cách cung cấp nước biển cho ao nuôi hoặc thêm muối vào nước với lượng 10kg/1.000m3 treo ở quạt nước. Một kỹ thuật khác để xử lý tảo là thả cá rô phi cùng với tôm trong cùng một ao. Cá rô phi thường sống ở tầng nước giữa và tầng đáy trong ao nuôi.

Cá rô phi có thể tiêu hóa 30-60% protein trong tảo, đặc biệt là tảo lam và tảo lục. Algaecides không được khuyến khích vì hầu hết các hóa chất làm cho các tế bào của tảo bị phá vỡ và có thể giải phóng độc tố vào môi trường, có thể dẫn đến tôm chết. Kiểm soát phosphorous cũng là một biện pháp giảm dinh dưỡng của tảo. Phosphorous có thể bị bất hoạt hoặc loại bỏ độc tính bằng cách sử dụng các chất phụ gia hóa học, chẳng hạn như phèn. Phèn chua có thể được áp dụng cho nước tạo thành một dạng kết tủa loại bỏ phốt pho khỏi nước khi lắng xuống.

Ngoài ra, vì phèn bao phủ các trầm tích đáy, nó liên kết và làm giảm hoặc ngăn chặn sự giải phóng phosphorous từ trầm tích nên chất dinh dưỡng này không có sẵn cho tảo. Trước khi thả giống, nên xử lý ao cẩn thận, tiêu diệt tảo ở lớp đất dưới đáy và xung quanh bờ ao nuôi, tránh lấy nước từ các nguồn nơi tảo nở hoa. Đồng thời, người nuôi nên thường xuyên sử dụng các biện pháp để giải phóng khí nitơ tích tụ ở đáy ao nuôi. Điều này giúp loại bỏ các điều kiện cho phép tảo phát triển mạnh mẽ.