Kỹ thuật sản xuất cá biến đổi gen

Ngày nay, công nghệ biến đổi gen đang được phát triển nhanh chóng. Có rất nhiều ứng dụng của công nghệ biến đổi gen cá trong nuôi trồng thủy sản và nghiên cứu y sinh học. Dưới đây là một số kỹ thuật chính để sản xuất cá biến đổi gen.

Trong ảnh: Cá hồi biến đổi gen có trọng lượng lớn hơn nhiều so với cá hồi thường Ảnh: CTV 

Vi tiêm

Đây là một kỹ thuật thường được sử dụng trong việc sản xuất cá biển đổi gen vì tính đơn giản và độ tin cậy cao của nó. Việc sử dụng phương pháp vi tiêm dẫn đến tỷ lệ sống cao hơn cho phôi cá so với các phương pháp khác. Gen được chuyển trực tiếp vào nhân tế bào, vào trứng đã thụ tinh bằng hệ thống tiêm vi mô. Công nghệ biến đổi gen thông qua tiêm DNA vào phôi cá ngựa đã mang lại lợi ích lớn trong nhiều thập kỷ vừa qua. DNA được tiêm vào tế bào chất của trứng cá ngựa vằn đã được thụ tinh có thể tích hợp vào hệ gen của cá và được di truyền trong dòng mầm. Tần số di truyền có thể lên đến 20% ở cá ngựa vằn. Phương pháp này không chỉ mất rất nhiều thời gian để cá sản xuất một số lượng lớn trứng và các hoạt động còn bị hạn chế bởi sinh lý của trứng cá. Các hạt nhân trứng cá rất nhỏ và rất khó để xác định, màn đệm trứng cá thường cứng lại ngay sau khi thụ tinh, nhiều trường hợp hạt nhân tế bào trứng không được nhìn thấy sau khi thụ tinh và gen thường được tiêm vào bào tương của trứng.

Sử dụng xung điện

Các nhà nghiên cứu cho biết đây là kỹ thuật hiệu quả nhất để chuyển gen ở cá vì một số lượng lớn trứng sau khi thụ tinh có thể được tác động trong một thời gian ngắn bằng phương pháp này. Kỹ thuật này sử dụng một loạt các xung điện ngắn được thấm qua màng tế bào hình thành các lỗ chân lông tạm thời trên bề mặt tế bào. Thông qua đó các gen được chuyển vào tế bào chất. Phương pháp xung điện được sử dụng trong nhiều phòng thí nghiệm vì tính hiệu quả, tốc độ và sự đơn giản của nó. Tuy nhiên, sự xuất hiện của một màng đếm cứng bao quanh trứng cá sau khi thụ tinh làm giảm hiệu quả chuyển đổi gen, vì thế phải thêm bước loại bỏ các màng đệm này, nhưng có thể sẽ tăng sự căng thẳng lên trứng cá vừa được thụ tinh.

Chuyển gen trung gian thông qua tinh trùng 

Tinh trùng có khả năng ràng buộc DNA và mang nó vào trong trứng. Các tinh trùng có thể được lưu trữ trong huyết tương với khả năng sống sót trong thời gian dài. Do đó, kỹ thuật này sẽ mang lại nhiều hứa hẹn cho sự chuyển gen của cá trong tương lai.

Ngoài ra, còn có phương pháp lây nhiễm virus Retro trong chuyển gen ở cá. Tuy nhiên đây là một quá trình rất mất thời gian, chi phí lớn và đòi hỏi công nghệ cao. Mặc dù, cá biến đổi gen có rất nhiều ưu điểm tuy nhiên người tiêu dùng vẫn nên thận trọng, khi sử dụng cá biến đổi gen và tìm hiểu thêm các khuyến cáo của các nhà nghiên cứu.