Ngăn ngừa và kiểm soát rận cá hồi trong nuôi trồng thủy sản thương mại

Một nghiên cứu thống kê của các trang trại cá hồi thương mại ở Na Uy khảo sát tỉ mỉ các chiến lược phòng ngừa và điều trị khác nhau đối với rận cá hồi và phát hiện ra rằng thói quen của cá dọn vệ sinh có thể kiểm soát rận ở vịnh bất kể sự biến động của nhiệt độ và luồng gió.

Một nghiên cứu gần đây trên tờ Journal of Fish Disease theo dõi những biện pháp khử rận của nhiều trang trại cá hồi thương mại ở Na Uy trong ba chu kỳ sản xuất. Các nhà nghiên cứu đã so sánh hiệu quả của các chiến lược kiểm soát khác nhau: tấm chắn rận, phối hợp nuôi cá hồi sản xuất và cá dọn vệ sinh.

Kết quả của họ đã xác nhận rằng cá dọn vệ sinh có thể trì hoãn sự phát triển của rận cá hồi và giữ số lượng của chúng dưới mức giới hạn cho phép. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng có một khoảng thời gian thuận lợi nhất định mà cá dọn vệ sinh có thể phát huy hiệu quả nhất. Dữ liệu từ các trang trại cá cho thấy rằng cá dọn vệ sinh được triển khai sớm trong chu kỳ sản xuất (trong năm đầu tiên) thì có hiệu quả nhất trong việc kiểm soát rận.

Nghiên cứu

Đối với nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ các trang trại cá hồi thương mại gần đảo Froya của Na Uy từ 2013-2018. Họ đã kiểm tra ba chu kỳ sản xuất liên tiếp và theo dõi mức độ chung của rận biển tại các địa điểm khác nhau. Họ cũng theo dõi các phương pháp khử rận và các biện pháp phòng ngừa được thực hiện bởi các trang trại. Các nhà nghiên cứu cũng giám sát nhiệt độ và hướng gió trong khu vực để xác định vai trò của các yếu tố ngoại cảnh này đối với sự lây nhiễm rận.

Kết quả

Chỉ số nhiệt độ từ nghiên cứu vẫn ở trong phạm vi bình thường - mặc dù có hai đợt rét vào mùa xuân năm 2013 và 2018. Các nhà nghiên cứu đã xác định được mối tương quan tích cực giữa nhiệt độ và sự nhiễm rận biển từ các dữ liệu. Điều này có nghĩa là khi nhiệt độ nước tăng thì mức độ nhiễm rận biển cũng tăng theo. Phát hiện này cho thấy các trang trại nuôi cá nên kiểm soát nhiệt độ và tăng cường nỗ lực giám sát rận trong những tháng ấm hơn.

Các nhà nghiên cứu đã quan sát mức độ dao động của rận biển trong xuyên suốt dự án. Nhìn chung, họ thấy rằng mức rận cao nhất trong chu kỳ sản xuất thứ hai (giữa năm 2015-2016). Có thể có nhiều lý do cho điều này: rận mới phát triển trong giai đoạn sản xuất đầu tiên có thể trưởng thành và đạt mật độ cao hơn trong giai đoạn sản xuất thứ hai. Mức rận tăng cũng có thể được quy cho nhiệt độ ấm hơn, điều này được quan sát thấy trong giai đoạn sản xuất thứ hai.

Khuyến nghị

Khi nói đến việc ngăn chặn dịch bệnh bùng phát, các nhà nghiên cứu kết luận rằng việc sản xuất cá hồi phối hợp không phải là phương pháp tốt nhất. Dựa trên những quan sát của họ, điều phối sản xuất có nghĩa là nếu một địa điểm bị nhiễm bệnh, nó có thể dễ dàng lan sang khu vực xung quanh. Sản xuất phối hợp cũng có thể làm tăng sức lây nhiễm đến nhiều nơi trong khu vực - làm cho những nơi bị lây nhiễm khó trở lại mức độ cho phép hơn.

Từ 2013-2018, nhiều trang trại đã áp dụng tấm chắn rận như một chiến lược phòng ngừa. Dựa trên kết quả nghiên cứu, mức độ rận giảm trong tấm chắn sau khi chúng được sử dụng. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu không thể hoàn toàn kết luận mức độ rận giảm được quy cho việc sử dụng tấm chắn. Họ nhấn mạnh rằng cần phải nghiên cứu thêm trong khu vực trước khi có thể đưa ra khuyến nghị cụ thể.

Dựa trên dữ liệu, cá dọn vệ sinh là một phương pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả đối với rận cá hồi. Những con cá dọn vệ sinh như cá bàng chài và cá vây tròn có thể trì hoãn sự phát triển của rận và giữ mật độ của chúng dưới giới hạn cho phép. Tuy nhiên, cá dọn vệ sinh phải được triển khai vào đúng thời điểm để chúng kiểm soát mật độ rận.

Dữ liệu cho thấy rằng cá bàng chài và cá vây tròn nên được triển khai trong năm đầu tiên sản xuất. Điều này sẽ cho chúng thời gian để thích nghi với môi trường xung quanh. Giữ các bể chứa cá dọn vệ sinh 4% cùng với cá hồi 96% giúp giảm đến 10% nguy cơ rận cái sinh sản trên mỗi con cá còn 62% khi so sánh với việc thả cá dọn vệ sinh với mật độ thấp hơn. Hiệu quả điều trị lớn hơn khi so sánh các bể chứa 4% cá dọn vệ sinh với những bể khác không có.

Các nhà nghiên cứu cũng chứng minh rằng cá dọn vệ sinh có ảnh hưởng khác nhau đến mật độ rận tùy thuộc vào giai đoạn phát triển của rận. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng cá vây tròn thích ăn rận lớn hơn, khiến chúng kém hiệu quả hơn trước các đợt bùng phát ở giai đoạn rận mới phát triển. Bởi vì điều này, các nhà nghiên cứu kết luận rằng cá dọn vệ sinh không nên được xem như một liệu pháp khi nói đến việc ngăn chặn rận cá hồi.

Thông tin cơ bản

Phương pháp khử rận trong nuôi cá hồi thương mại đang thay đổi một cách nhanh chóng. Rận cá hồi đang trở nên có sức kháng cự hơn với các biện pháp thông thường như ngâm thuốc và bổ sung bằng đường uống. Cũng có sự lo ngại ngày càng tăng đối với chất cặn bã từ các phương pháp khử rận truyền thống còn sót lại trong môi trường. Do những thách thức này, các liên doanh nuôi trồng thủy sản thương mại đang đầu tư vào các phương pháp khử rận thay thế và phấn đấu nhiều hơn trong việc phòng ngừa rận từ sớm.