'Số hóa' công tác dự tính, dự báo sâu bệnh hại

Trạm IMETOS sẽ giúp hỗ trợ ngành BVTV trong việc tự động giám sát, đưa ra đánh giá, phân tích, dự báo tình hình sâu bệnh và đưa ra quyết định phòng trừ dịch hại.

Một trạm thời tiết iMetos của WeatherPlus tại Hoàng Su Phì (Hà Giang). Ảnh: Trung Quân.

Ngày 30/9, Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT) cùng Công ty Cổ phần Giải pháp thời tiết WeatherPlus (gọi tắt là WeatherPlus) tiến hành ký thỏa thuận hợp tác về phát triển, ứng dụng công nghệ 4.0 (công nghệ, thiết bị quan trắc và dự báo thời tiết IMETOS, bẫy thu hút côn trùng gây hại) vào công tác bảo vệ thực vật (BVTV).

Đồng thời hỗ trợ quản lý, giám sát sản xuất nông nghiệp nhằm ứng phó trong điều kiện biến đổi khí hậu, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp an toàn, bền vững.

Trạm IMETOS thông minh giám sát sâu bệnh hại

Ông Nguyễn Quý Dương, Phó Cục trưởng Cục BVTV cho biết: Trong công tác BVTV, việc dự tính, dự báo đóng vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ an toàn cho hoạt động sản xuất. Tuy nhiên, đến nay công tác dự tính, dự báo chủ yếu dựa vào kinh nghiệm của cán bộ chuyên môn, chưa có những giải pháp công nghệ thông minh hỗ trợ.

Trên cơ sở sự hợp tác trước đây trong việc thử nghiệm trạm thời tiết thông minh để đưa ra cảnh báo dịch hại, đặc biệt cảnh báo bệnh đạo ôn trên lúa ở các tỉnh phía Bắc rất hiệu quả, trong lần hợp tác này, Cục BVTV cùng với WeatherPlus tiếp tục phối hợp triển khai mô hình thí điểm ứng dụng công nghệ imetos (trạm IMETOS) phục vụ công tác giám sát, dự tính dự báo sâu bệnh hại trên cây lúa tại một số địa phương. 

Hệ thống trạm IMETOS sẽ đánh giá mối tương quan giữa quy luật phát sinh gây hại (SVGH) của một số đối tượng sinh vật gây hại chính trên lúa như bệnh đạo ôn, bạc lá, khô vằn, rầy nâu, sâu đục thân 2 chấm… với các thông số thời tiết, khí tượng như (nhiệt độ, ẩm độ, độ ướt lá, hướng gió, tốc độ gió…). Trên cơ sở đó, đưa ra những thông tin dự báo có độ tin cậy cao giúp nông dân có biện pháp chủ động phòng trừ kịp thời và hiệu quả.

Theo thỏa thuận hợp tác, trong thời gian 5 năm, từ 2021 - 2025, hai bên thống nhất triển khai 6 nội dung hợp tác, cụ thể: Tiến hành lắp đặt hệ thống trạm IMETOS; hợp tác triển khai các đề tài, dự án xây dựng phần mềm chuyển tải số liệu dự báo, cảnh báo thời tiết, nhận diện SVGH, dự báo cảnh báo SVGH trên cơ sở các trạm IMETOS và các phương tiện giám sát côn trùng gây hại; chuyển tải thông tin phục vụ điều hành sản xuất nông nghiệp.

Bên cạnh đó, hai bên sẽ hợp tác triển khai chỉ đạo cảnh báo, hướng dẫn phòng chống SVGH trên cây trồng cho cán bộ BVTV tại các địa phương và nông dân thông qua các mạng viễn thông tại Việt Nam.

Đánh giá hiệu quả ứng dụng hệ thống quan trắc, dự báo và cảnh báo thời tiết, SVGH phục vụ công tác giám sát. Dự tính, dự báo mức độ ảnh hưởng và nguy cơ gây hại của một số đối tượng SVGH chính trên một số cây trồng chủ lực tại các điểm thử nghiệm.

Đề xuất cơ chế triển khai áp dụng thống nhất trên hệ thống quan trắc, dự báo cảnh báo sớm thời tiết, SVGH tại các vùng sinh thái sản xuất nông nghiệp tại Việt Nam. Trên cơ sở đó, xây dựng phương án triển khai áp dụng thống nhất trên diện rộng trong thời gian tới...

Hai bên cũng hỗ trợ đào tạo kiến thức về lĩnh vực trồng trọt và BVTV, chia sẻ thông tin quan trắc và dự báo khí tượng trạm IMETOS và tình hình SVGH để phục vụ công tác chỉ đạo, ngiên cứu, sản xuất.

Giai đoạn từ 2021 - 2022, hai đơn vị sẽ phối hợp xây dựng, lắp đặt hệ thống mạng lưới trạm khí tượng nông nghiệp và chia sẻ dữ liệu. Xây dựng mô hình thí điểm ứng dụng công nghệ Imetos cùng cánh đồng tham chiếu phục vụ công tác giám sát, dự tính dự báo cà cảnh báo sớm mức độ ảnh hưởng và nguy cơ.

Giai đoạn 2022 - 2023, tiến hành đánh giá hiệu quả ứng dụng hệ thống quan trắc, dự báo và cảnh báo thời tiết, SVGH; đánh giá mối tương quan giữa quy luật phát sinh gây hại của một số đối tượng SVGH chính trên lúa và các thông số thời tiết, khí tượng.

Giai đoạn 2023 - 2024, tiến hành ứng dụng quy trình khai thác và sử dụng hiệu quả hệ thống giám sát, dự báo và cảnh báo thời tiết và SVGH; xây dựng bộ cơ sở dữ liệu cây trồng và SVGH, số hóa phù hợp cho ứng dụng công nghệ AI và BigData trong nhận diện, truy vết va chuẩn đoán SVGH.

Giai đoạn 2024 - 2025, xây dựng cơ chế và mở rộng hệ thống quan trắc, dự báo, cảnh báo khí tượng nông nghiệp và SVGH tại Việt Nam; phát triển ứng dụng Bác sỹ cây trồng AI-Doctor.

Phối hợp chặt chẽ, chia sẻ thông tin 

Ông Tô Đức Hải, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty WeatherPlus cho biết: Hiện nay, công tác chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp đang được Chính phủ, Bộ NN-PTNT và các cơ quan chuyên môn rất quan tâm đẩy mạnh.

Trong đó, việc chuyển đổi số trong nông nghiệp dựa trên dữ liệu và hệ thống quan trắc thời tiết thông minh được khuyến khích phát triển. Hiện tại, WeatherPlus đã lắp đặt được khoảng 80.000 trạm IMETOS trên toàn thế giới, điều này chứng minh cho hiệu quả trên thực tế của hệ thống này.

Ông Hải cũng bày tỏ mong muốn, trong lần hợp tác này, với tinh thần cởi mở, trách nhiệm, phối hợp chặt chẽ của hai đơn vị sẽ mở ra một bước mới trong việc ứng dụng công nghệ thông minh vào thực tế sản xuất.

Qua đó, góp phần hỗ trợ đắc lực cho đội ngũ cán bộ chuyên môn ngành nông nghiệp có thêm cơ sở để sớm đưa ra những dự tính dự báo, cảnh báo về tình hình sâu bệnh, dịch bệnh gây hại trên cây trồng đến người sản xuất. 

Tại thỏa thuận hợp tác, cũng nêu rõ trách nhiệm của mỗi bên để đảm bảo các nội dung ký kết được thực hiện đúng tiến độ và cho hiệu quả cao nhất.

Về phía Cục BVTV, có trách nhiệm cử cán bộ theo dõi tình hình SVGH, chủ trì cung cấp nội dung khuyến cáo, dự báo SVGH để WetherPlus truyền tải tới khách hàng hoặc nông dân. Phối hợp với WetherPlus nghiên cứu, xây dựng các phần mềm về cảnh báo, dự báo SVGH thông qua trạm IMETOS, các phương tiện giám sát SVGH trực tuyến.

Đồng thời, đào tạo cho cán bộ WetherPlus về kiến thức nông nghiệp, kiến thức về SVGH cây trồng và các biện pháp quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp (IPHM) để cung cấp dịch vụ tốt nhất.

Về phía WetherPlus, có trách nhiệm cung cấp toàn bộ dữ liệu thời tiết kèm các phương thức, giao thức kết nối, trao đổi dữ liệu thu thập được khi xây dựng giao diện lập trình ứng dụng Application Programing Interface (API) dự báo thời tiết tại các điểm, vùng mà Cục BVTV quan tâm.

Phối hợp với Cục BVTV xây dựng phần mềm bác sỹ cây trồng, dự án cảnh báo, dự báo SVGH có liên quan chặt chẽ với thời tiết. Đồng thời, xây dựng kế hoạch, nội dung các bản tin dịch vụ phù hợp; nghiên cứu lắp đặt và chuyển giao hệ thống trạm thời tiết IMETOS đưa vào ứng dụng trọng nông nghiệp, BVTV và các lĩnh vực khác.

Cục BVTV đề nghị Weatherplus chia sẻ số liệu và đào tạo cho cán bộ của Cục BVTV về nghiệp vụ theo dõi số liệu trên hệ thống trạm IMETOS. Cho phép cán bộ của Cục BVTV (bao gồm cả các trung tâm BVTV vùng) truy cập số liệu thời tiết tại các trạm thời tiết IMETOS (bao gồm cả dự báo ngắn hạn) và các phầm mềm cảnh báo, dự báo SVGH; tổ chức hội nghị, hội thảo, tọa đàm, diễn đàn… để tuyên truyền, giới thiệu về giải pháp.