Chăn nuôi gà thịt không kháng sinh, những việc nên và không nên

Chuyên gia về gia cầm khái quát những điều mà những người chăn nuôi gia cầm nên và không nên làm khi chuyển sang chương trình không có kháng sinh. Ông cũng đã đưa ra các lựa chọn thay thế kháng sinh.

Không một sản phẩm đơn lẻ nào có thể mang lại hiệu quả tương tự như kháng sinh kích thích tăng trưởng. Tuy vậy sự kết hợp của các phương pháp quản lý và các sản phẩm chăn nuôi có thể giúp những người chăn nuôi gia cầm tránh và giảm nhẹ các vấn đề sức khoẻ liên quan đến chăn nuôi không kháng sinh (ABF).

Tiến sĩ Charles Hofacre, Chủ tịch Southern Poultry Research Group, đã nói về những nghiên cứu gần đây nhất về các lựa chọn thay thế kháng sinh trên gà thịt trong hội thảo USPOULTRY’s 2017 Live Production, Welfare & Biosecurity tại Nashville, Tennessee, vào ngày 18 tháng 9, 2017.

Hofacre, giáo sư danh dự của  Đại học Georgia, cho hay việc loại bỏ các chất kháng sinh đang mang các bệnh cũ trở lại và buộc các nhà sản xuất phải kiểm tra chặt chẽ các phương pháp chăn nuôi của họ. Tuy nhiên, ABF đang là nhu cầu từ người tiêu dùng, các nhà bán lẻ và ngành công nghiệp có thể kiếm được các khoản lợi từ thịt không kháng sinh, vì vậy ngành công nghiệp phải học cách đương đầu với những thách thức.

Nên và không nên trong chăn nuôi không kháng sinh

1. Không nên: Nuôi gà 100% không kháng sinh

Gà có thể sẽ bị bệnh và chúng cần phải được điều trị. Lựa chọn loại bỏ hoàn toàn các thuốc kháng sinh trong chăn nuôi đồng nghĩa với việc từ chối cấp kháng sinh cho các động vật bị bệnh, điều này có thể tạo ra các vấn đề phúc lợi động vật. Mặc dù nhà sản xuất có thể phải chi phí nhiều hơn khi đi theo con đường này, Hofacre nói rằng sử dụng các kháng sinh cần thiết là điều nên làm.

2. Nên: Cẩn thận với chất lượng trứng và gà con:

Chất lượng gà con và chất lượng trứng là điều cực kì quan trọng trong các chương trình ABF.

Chất lượng gà con phụ thuộc một loạt các vấn đề, chẳng hạn vấn đề quá nóng ở các giai đoạn: trạm ấp, máy ấp trứng, vận chuyển, ấp trứng. Tất cả những yếu tố đó có thể ảnh hưởng đến thành công của một chương trình ABF. Nếu chất lượng gà con kém, sẽ dẫn đến nhiều vấn đề  – chẳng hạn như nhiễm trùng chân và đùi.

3. Nên: Thấy trước sự gia tăng bệnh viêm ruột hoại tử

Viêm ruột hoại tử là một phần của ABF, đặc biệt là vào mùa đông. Cho rằng một phần ba đến một nửa số gà nuôi nhốt sẽ trải qua một số loại nhiễm trùng. Những con gà dò yếu hơn có nhiều khả năng gặp các vấn đề viêm ruột hoại tử do kỹ thuật cho ăn hoặc thiết bị cho ăn bị lỗi. Việc cho ăn không phù hợp và cho ăn gián đoạn sẽ dẫn đến nhiều thách thức về bệnh tật hơn.

4. Không nên: Dọn sạch chất độn chuồng sau mỗi lứa:

Thay toàn bộ chất độn chuồng mới vào trong chuồng sau mỗi lứa là một trong những điều tồi tệ nhất đối với một đàn chưa từng sử dụng kháng sinh (NAE). Chất độn chuồng đã qua sử dụng có tính hấp thụ nhiều hơn so với chất độn chuồng mới.

5. Nên: Kết hợp một loại vắc-xin và hóa chất chống cầu trùng:

Hofacre nói rằng theo kinh nghiệm của mình thì không một vắc xin đơn lẻ nào hoạt động tốt hơn các vaccine còn lại. Tuy nhiên, vấn đề trọng tâm là liều lượng thích hợp cho mỗi gia cầm. Sự kết hợp một vắc-xin và hóa chất chống cầu trùng giúp đảm bảo cho việc điều trị được phân bổ đúng.

6. Nên: Để trống chuồng giữa các lứa ít nhất là 14 ngày:

Nếu thời gian trống chuồng được giảm xuống còn 10 hoặc thậm chí 7 ngày, thì người chăn nuôi sẽ mang rắc rối đến cho mình. Vì vậy cần ít nhất 14 ngày trống chuồng.

7. Nên: Lường trước sự bỏ ăn

Sự bỏ ăn sẽ xảy ra và sẽ tăng lên sau lần cho ăn thứ hai. Tỷ lệ bỏ ăn đến 15% là bình thường. Khẩu phần ăn toàn thực vật có thể làm cho vấn đề trở nên xấu hơn .

8. Nên: Giám sát chặt chẽ việc cho ăn

Thay đổi thức ăn sai thời điểm có thể là một thảm họa. Sự thay đổi trong thời kỳ cao điểm của chu kỳ cầu trùng có thể làm tăng thêm stress cho gà và dẫn đến những vấn đề về sức khoẻ. Khẩu phần protein càng cao có thể dẫn đến viêm ruột hoại tử càng cao. Chất lượng nước cũng có vai trò quan trọng và người chăn nuôi được khuyến khích tăng cường việc sát trùng trong các chương trình ABF.

Hiệu quả của các giải pháp thay thế kháng sinh

Enzyme

Enzyme, như phytase, giúp gia cầm tiêu hóa các chất dinh dưỡng để chúng không trở thành thức ăn cho các vi khuẩn trong đường tiêu hóa. Nghiên cứu cho thấy phytase có thể làm giảm một nửa tỷ lệ viêm ruột hoại tử.

Prebiotic

Prebiotic là nguồn thức ăn cho vi sinh vật có lợi.  Hofacre nói, các sinh vật tạo axit butyric là tích cực với môi trường ruột. Một lần nữa, prebiotic không hoạt động tốt như thuốc kháng sinh kích thích tăng trưởng, tuy nhiên các sản phẩm có mannan-oligosaccharides (MOS) có thể giúp cải thiện hiệu quả sử dụng thức ăn và giảm tỷ lệ chết.

Probiotic

Probiotics là những “vi khuẩn có lợi”. Chúng giúp ổn định và cân bằng hệ vi sinh đường ruột và hạn chế số lượng vi khuần gây bệnh. Các sản phẩm Bacillus có thể được trộn trong thức ăn và tồn tại được ở nhiệt độ cao tạo ra sự ổn định của các sản phẩm cho các đàn khác nhau. Probiotics giúp cải thiện tăng trọng và hiệu quả sử dụng thức ăn. Tính hiệu quả của các sản phẩm probiotic có thể khác nhau rất nhiều, và theo ông, việc xoay vòng sử dụng các sản phẩm khác nhau là cần thiết để đạt kết quả tốt.

Axit hữu cơ

Các sản phẩm này hoạt động tương tự như các chất kháng sinh vì chúng xâm nhập vào bên trong vi khuẩn và gây chết tế bào thông qua quá trình sinh học. Theo một cách nào đó, Hofacre nói, chúng là chất sát khuẩn và là một phần quan trọng của ABF. Phức hợp Axit hữu cơ đi đến ruột sau để kiểm soát Clostridium và các vi khuẩn khác. Axit hữu cơ được sử dụng để điều trị hoặc cho ăn liên tục để cải thiện sự chuyển hóa thức ăn và khối lượng cơ thể.

Phytoceuticals

Một loạt các sản phẩm đa dạng có nguồn gốc từ thực vật hoặc chiết xuất thực vật – còn được gọi là phytogenics – đang xuất hiện trên thị trường và cho thấy tính hữu dụng trong giải pháp thay thế kháng sinh. Các sản phẩm này có thể hoạt động như các chất kháng sinh hay chất bổ sung để cải thiện đáp ứng miễn dịch, hoặc giúp gia cầm cải thiện khả năng phân giải chất độc. Trong khi có một số người hoài nghi về tính hữu ích của chúng, thì một nghiên cứu gần đây về tinh dầu trên đàn gà được gây nhiễm vi khuẩn hoại tử ruột cho thấy sản phẩm đã giúp cải thiện sự tăng trọng và hiệu quả sử dụng thức ăn cũng như làm giảm tỷ lệ chết. Khi người ta có hiểu biết rõ hơn về phytogenics, chúng có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát cầu trùng trong các chương trình ABF, Hofacre nói.