Đặc tính sinh vật học của bưởi Phúc Trạch

Tác giả Phương Thảo - Hương Trang (Cục Sở hữu trí tuệ), ngày đăng 04/10/2017

Thời gian nở hoa của bưởi: Nụ hoa xuất hiện cuối tháng 1 đến đầu tháng 2, ra hoa từ giữa đến cuối tháng 2, hoa nở rộ cuối tháng 2 - đầu tháng 3, kết thúc nửa đầu tháng 3.

Cây bưởi Phúc Trạch. Ảnh: Báo Người Lao Động.

Bưởi Phúc Trạch là cây ăn quả thân gỗ thuộc họ Rutaceae, họ phụ aurantioideae, tên khoa học là: Citrus grandis(L) Obeck hoặc Citrus Maxima (FAO, 2004). Chiều cao cây 5 – 11 m, đường kính gốc 15 - 25 cm, đường kính tán 6 - 11 m tùy thuộc vào tuổi cây. Cây trồng bằng cành chiết thường có 2-3 thân chính đường kính khoảng 10-20 cm; tán hình bán cầu. Tiết diện cành non có hình tam giác, có lông và gai nhỏ, khi thuần thục thì thân tròn và gai rụng đi.

Lá của cây bưởi mọc cách, phiến hình oval, mép gợn sóng; chiều dài trung bình phiến lá 11,87 ± 1,0 cm, rộng 6,53 ± 0,83 cm, mặt trên màu xanh đậm, mặt dưới màu xanh nhạt; có 7-10 đôi gân/lá; cánh lá to hình trái tim, dài 2,95 ± 0,63 cm, rộng 2,12 ± 0,82 cm; cuống lá dài 0,53 cm; lá non có lông tơ.

Hoa bưởi mùi rất thơm, có 2 loại hoa đơn và chùm. Hoa chùm có 5-6 nụ hoa (5,6 ± 1, 6 nụ). Đài hoa hình sao 5 cánh, màu xanh. Hoa có 4-5 cánh màu trắng, dài 1,5-2 cm, cánh có túi tinh dầu màu xanh vàng giống như vỏ quả. Chỉ nhị màu trắng, bao phấn màu vàng cam, hình bầu dục, số lượng nhị gấp 4 lần số cánh hoa (25,8±1,17 nhị/hoa). Chỉ nhị mọc thành từng bó 4-5 nhị/bó, ngắn hơn nhụy (chỉ nhị dài 1,49±0,07 cm, vòi nhụy dài 1,50 ± 0,04 cm). Đầu nhụy hình phễu, màu vàng xanh.

Những cây bưởi chưa cho quả, một năm có 4 đợt lộc chính (Xuân, Hè, Thu và Đông): Lộc Xuân bắt đầu từ nửa đầu tháng 1, rộ cuối tháng 1- đầu tháng 2, kết thúc nửa đầu tháng 2. Lộc Hè bắt đầu cuối tháng 5, rộ nửa cuối tháng 6 và kết thúc đầu tháng 7. Lộc Thu bắt đầu giữa tháng 8, rộ cuối tháng 8, kết thúc nửa đầu tháng 9. Lộc Đông bắt đầu giữa tháng 11, rộ cuối tháng 11, kết thúc đầu tháng 12.

Những cây đã cho quả, một năm có 3 đợt lộc chính (Xuân, Hè và Thu). Các đợt lộc thường ra và kết thúc muộn hơn so với cây chưa cho quả 3-7 ngày.

Thời kỳ quả chín: Cuối tháng 8 - đầu tháng 9 (hoa nở rộ 6-6,5 tháng), bưởi bắt đầu chín. Vỏ quả chuyển từ màu xanh sang xanh vàng, rồi vàng xanh hoặc vàng nhạt. Thời gian thu hoạch kéo dài 1-2 tháng.