Hà Nội đột phá lợi nhuận từ mô hình nuôi tôm càng xanh toàn đực

Với những ưu điểm vượt trội về tốc độ sinh trưởng, tỷ lệ sống và hiệu quả kinh tế, mô hình nuôi tôm càng xanh toàn đực đã và đang nhận được đánh giá cao. Sự thành công của Trung tâm Giống Thủy sản Hà Nội trong việc triển khai mô hình này tại huyện Mỹ Đức không chỉ chứng tỏ hiệu quả của nó mà còn cho thấy tiềm năng ứng dụng rộng rãi trong sản xuất tôm thương phẩm.

Tôm càng xanh là loài thủy sản có khả năng thích nghi tốt với môi trường nước ngọt, nhưng cũng đã được thuần hóa để nuôi trong môi trường nước lợ và sinh trưởng mạnh mẽ. Loài tôm này có nhiều ưu điểm vượt trội so với tôm sú và tôm thẻ chân trắng, bao gồm khả năng dễ nuôi, tốc độ phát triển nhanh, ít bị dịch bệnh, và khả năng thích ứng nhanh chóng với các điều kiện môi trường và nguồn nước khác nhau.

Đẩy mạnh mô hình nuôi tôm càng xanh toàn đực

Tôm càng xanh là loài thủy sản nước ngọt khá phổ biến tại Việt Nam. Trong đó, tôm càng xanh toàn đực có tốc độ tăng trưởng và kích thước lớn hơn hẳn so với tôm cái. Chiều dài tối đa của tôm đực có thể đạt tới 32 cm, trong khi tôm cái chỉ đạt khoảng 25 cm. Đặc biệt, tôm đực thể hiện tính “gia trưởng” rất cao; những con tôm đực đóng vai trò “thủ lĩnh” thường phát triển vượt bậc so với những con tôm khác trong cùng môi trường.

Đối với tôm càng xanh, quá trình sinh trưởng của tôm đực và tôm cái gần như tương đồng cho đến khi đạt kích cỡ 30 – 40 gram. Từ kích cỡ này trở đi, tôm đực phát triển nhanh hơn tôm cái, có thể đạt trọng lượng gấp đôi so với tôm cái trong thời gian nuôi. Khi nuôi xen kẽ cả tôm đực và tôm cái trong cùng một đàn, sẽ dẫn đến sự sai khác về kích thước. Tỷ lệ tôm cái sẽ phát triển chậm hơn, năng suất và trọng lượng của chúng cũng bị giảm, đồng thời tỷ lệ sống sót của tôm cái giảm do sự cạnh tranh cao. Vì lý do này, việc chuyển đổi giới tính tôm càng xanh sang hướng toàn đực nhằm nâng cao năng suất đã trở nên phổ biến trong nhiều năm qua.

ThS. Nguyễn Khắc Lâm, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Giống thủy sản Hà Nội cho biết: “Khi tôm cái trong đàn phát triển đến một thời điểm nhất định, nó sẽ ôm trứng, và dinh dưỡng của con cái không còn dành cho sự phát triển mà sẽ được sử dụng một phần cho sự phát triển của buồng trứng”. Đây là lý do từ đầu năm 2018, Trung tâm Giống thủy sản Hà Nội đã triển khai mô hình nuôi tôm càng xanh đực tại thành phố. Sau khi khảo sát, nhận thấy điều kiện thổ nhưỡng và môi trường nước tại xã Lê Thanh, huyện Mỹ Đức phù hợp với loài tôm này, trung tâm đã quyết định xây dựng thí điểm mô hình nuôi tại địa phương này.

Hiệu quả kinh tế cao

Bằng việc chỉ thả nuôi toàn tôm càng xanh giống đực, ao nuôi của anh Nguyễn Hữu Sơn tại xã Lê Thanh, huyện Mỹ Đức, Hà Nội đã có lứa tôm càng xanh mới được 130 ngày tuổi nhưng đã đạt trọng lượng khoảng 25 con/kg. Thông thường, để tôm càng xanh đạt trọng lượng này, thời gian nuôi cần từ 150 – 160 ngày. Tại ao nuôi của anh Sơn, tôm càng xanh được thả với mật độ 7 – 8 con/m2, và thức ăn cho chúng là cám viên tổng hợp có độ đạm từ 25 – 30%.

Khi nuôi tôm càng xanh trong ao đất, anh Sơn thường xuyên kiểm tra môi trường nước, luôn đảm bảo các chỉ số pH từ 8 – 8,5 và các chỉ số khí độc không vượt quá ngưỡng cho phép. Để duy trì các điều kiện này, anh đã áp dụng đồng bộ nhiều biện pháp kỹ thuật, bao gồm việc sử dụng quạt nước và thường xuyên sử dụng các loại chế phẩm sinh học.

“Trong quá trình nuôi, tôi thường xuyên sử dụng các chế phẩm sinh học để ổn định môi trường và tăng cường sức đề kháng cho tôm. Đến nay, gia đình tôi vẫn chưa phải sử dụng bất kỳ loại kháng sinh nào”, anh Nguyễn Hữu Sơn chia sẻ thêm.

Việc sử dụng chế phẩm vi sinh thường xuyên không chỉ giúp anh Sơn giảm đến 50% chi phí cho thuốc kháng sinh, hóa chất và khử trùng môi trường nước, mà còn cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa của tôm, giúp chúng hấp thụ thức ăn hiệu quả hơn. Hơn nữa, khi chỉ nuôi giống tôm đực trong môi trường, tôm sẽ phát triển nhanh hơn và có tỷ lệ đồng đều cao hơn.

Không chỉ vậy, việc phát triển mô hình nuôi tôm càng xanh toàn đực còn giúp rút ngắn thời gian nuôi. ThS. Nguyễn Khắc Lâm, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Giống thủy sản Hà Nội cho biết: “Chúng tôi dự kiến sẽ nuôi trong 6 tháng. Tuy nhiên, chưa đến thời gian dự kiến, kích cỡ tôm đã đạt 25 con/kg. Điều này vượt quá kỳ vọng ban đầu của chúng tôi. Với kích cỡ này, tôm càng xanh có giá bán rất cao so với các loại tôm khác”.

Sau hơn 4 tháng thả nuôi, tỷ lệ sống của tôm càng xanh tại ao của anh Nguyễn Hữu Sơn đạt trên 80%, với kích cỡ trung bình mỗi con đạt 30 gram. Dự kiến, năng suất thu hoạch sẽ đạt khoảng 1,2 – 1,4 tấn/ha. “Theo giá thị trường hiện nay, tôm càng xanh có giá khoảng 300 nghìn/kg. Gia đình tôi dự kiến thu hoạch khoảng 1 tấn, sau khi trừ mọi chi phí, lợi nhuận thu về ước tính sẽ trên 200 triệu đồng/ha,” anh Sơn chia sẻ thêm.

Bên cạnh đó, Trung tâm Giống Thủy sản Hà Nội không chỉ hỗ trợ 100% về giống và 30% về thức ăn, mà còn cung cấp sự hướng dẫn và hỗ trợ từ cán bộ trong suốt quá trình thực hiện. Trung tâm cũng đã liên kết với các doanh nghiệp để bao tiêu đầu ra cho sản phẩm tôm càng xanh. Đa số các doanh nghiệp đều đánh giá rất cao chất lượng sản phẩm từ mô hình nuôi tôm càng xanh toàn đực.

“Cá nhân tôi đánh giá rất cao hiệu quả từ việc nuôi tôm càng xanh toàn đực. Theo tôi thấy, tỷ lệ nuôi tôm càng xanh ở khu vực huyện Mỹ Đức cũng rất đồng đều, màu sắc tốt”, ông Trần Minh Vân, Giám đốc Công ty Cổ phần Quốc tế Minh Phú chia sẻ.

Như vậy, việc đưa giống tôm càng xanh toàn đực vào nuôi thực tế đã khắc phục hiện tượng giao phối tự nhiên, từ đó tạo ra kích cỡ tôm thu hoạch lớn hơn, giúp tăng giá bán và sản lượng. Hơn nữa, mô hình nuôi tôm càng xanh toàn đực không chỉ rút ngắn thời gian thu hồi vốn mà còn góp phần đa dạng hóa loài và mô hình nuôi, qua đó tăng thêm nguồn thu nhập cho người nuôi thủy sản tại địa phương.