Kỹ thuật nuôi Cá trê phi - Kỹ thuật sinh sản nhân tạo cá trê - Phần 1

II. KỸ THUẬT SINH SẢN NHÂN TẠO CÁ TRÊ

1. Nuôi vỗ cá bố mẹ

1.1.Ao nuôi vỗ

Vì cá Trê có khả năng thích ứng rất cao nên ao nuôi vỗ không đòi hỏi các điều kiện kỹ thuật một cách nghiêm ngặt.

Qua thực tế ở ĐBSCL cho thấy ao nuôi vỗ có diện tích rất nhỏ từ vài chục đến vài trăm mét vuông cá đều thành tốt.

Ao nuôi vỗ cá Trê cần phải có bờ chắc chắn không được rò rỉ, có lỗ mọi, đặc biệt là ở cửa cống.

Tốt nhất là cần rào chắn cẩn thận tránh sự thất thóat cá.

Độ sâu mực nước dao động từ 1,2 – 1,5 m.

1.2. Mật độ thả

Cá dùng để nuôi vỗ phải là cá có đủ 12 tháng tuổi, trọng lượng trung bình từ 150 - 200 g/con.

Mật độ thả từ 0,5 0,8 kg/m2, với tỷ lệ cá đực : cá cái là 2 : 1 hoặc 3 : 1.

Thời gian nuôi vỗ từ 2 - 3 tháng.

Không nên dùng cá đã cho sinh sản năm trước để đến năm sau làm cá bố mẹ và một cá cái không nên cho sinh sản quá 3 lần trong năm.

1.3. Thức ăn

Cá Trê rất háu ăn và thời gian tiêu hóa thức ăn rất nhanh vì thế nên cho cá ăn nhiều lần trong ngày.

Lượng thức ăn hàng ngày là 1.5 - 3 % trọng lượng cá nuôi.

Thành phần thức ăn phải có hàm lượng đạm tương đối cao vì thế lượng bột cá sử dụng chiếm 30 - 40 %, cám gạo 40 %, bột đậu nành 20 - 30 %.

Ngoài ra có thể sử dụng thêm phế phẫm từ lò mổ hay từ nhà máy chế biến thủy sản hoặc cá tạp tươi 1 lần/tuần.

2. Chọn cá bố mẹ

Cá Trê cái khi thành thục có bụng to, mềm đều, lỗ sinh dục hình vành khuyên và phồng to thường có màu đỏ nhạt.

Lấy ngón tay vuốt nhẹ bụng cá từ trên xuống thấy có trứng chảy ra, kích cỡ trứng đồng đều, căng tròn với màu sắc đặc trưng.

Con đực có gai sinh dục dài, hình tam giác, phía đầu gai sinh dục nhọn và nhỏ, phần nhô ra phía sau rất dài thường có màu trắng hay vàng nhạt, vào mùa sinh sản có màu hồng nhạt.

Tỷ lệ cá đực : cá cái tham gia sinh sản là 1:3 hoặc 1:5.

3. Kích thích cá sinh sản

Kích thích tố sử dụng để kích thích cá Trê sinh sản là não thùy thể thường dùng là não thùy cá chép, HCG (Human Chorionic Gonadotropin) là kích dục tố màng đệm của nhau thai tiết ra.

Liều hormone dùng cho kích thích cá là 4.000– 6.000 UI/kg cá cái.

Có thể dùng riêng hoặc phối hợp cả hai loại kích dục tố trên.

Đối với cá Trê nên sử dụng phương pháp kích thích cá hai liều với cá cái

Lần một: gọi là liều sơ bộ, lượng kích dục tố sử dụng bằng 1/3 tổng liều.

Lần hai: gọi là liều quyết định lượng kích dục tố sử dụng bằng 2/3 tổng liều và cách lần một từ 4 - 6 giờ.

Cá đực chỉ sử dụng phương pháp kích thích cá một lần duy nhất với liều lượng bằng liều sơ bộ của cá cái.

Kích thích cá đực cùng thời điểm với liều quyết định cho cá cái.

Vị trí tiêm kích dục tố có thể là gốc vây ngực, xoang bụng hoặc trên cơ lưng của cá.

Thường tiêm trên cơ lưng sẽ an toàn và dể dàng hơn.

Thời gian hiệu ứng kích dục tố của cá Trê từ 8 - 15 giờ, nghĩa là sau thời gian này kể từ khi kích thích cá bằng liều quyết định thì cá sẽ rụng trứng.

Đối với phương pháp sinh sản nhân tạo thì việc xác định thời điểm rụng trứng này rất quan trọng, vì yếu tố này ảnh hưởng rất lớn đến tỷ lệ thụ tinh của trứng, nếu trể hoặc sớm hơn cũng không tốt.