Trồng chôm chôm: Đầu tư ít năng suất vẫn cao

Ở Việt Nam, người làm vườn chôm chôm có mức thu nhập tương đối cao so với các ngành trồng trọt khác.

Cây chôm chôm thích ứng cho những vùng đất không ngập nước. Do đó, ở Việt Nam, chôm chôm được trồng chủ yếu ở các tỉnh thuộc lưu vực sông Đồng Nai và nam Trung Bộ.

Trồng giống chôm chôm nào cho năng suất vượt trội?

Kinh nghiệm nhà vườn cho biết: Cây chôm chôm rong-riêng sức sống rất mạnh, sau thu hoạch cây rất nhanh ra đọt non, ít tốn chi phí cho phân bón- thuốc bảo vệ thực vật; đồng thời cây dễ ra hoa và đậu trái, mau thu hoạch và hiện nay trái chôm chôm rong-riêng đang được thị trường tiêu thụ mạnh với giá cao.

Để chăm sóc cây chôm chôm rong-riêng xanh tốt, năng suất cao, chất lượng trái ngon… theo nhà vườn phải phòng-chống các loại sâu-bệnh trên cây, đặc biệt là: bệnh cháy lá, nứt trái, rụng trái non… Nếu cây chôm chôm bị cháy lá thì sẽ làm cho cây không đậu trái, trái không lớn, năng suất, chất lượng trái không ngon.

Ngoài ra, ở giai đoạn sau thu hoạch, nhà vườn cần bón nhiều phân NPK 30-30-30 cung cấp đủ dưỡng chất để sau này cây ra hoa to, dễ đậu trái; nếu cây ra hoa nhỏ thì sẽ dễ bị rụng trái non.

Trong phòng, chống bệnh cháy lá trên cây chôm chôm rong-riêng, cần xử lý bằng cách bón nhiều phân DAP và phân Lân. Để trái chôm chôm rong-riêng không bị nứt, anh Phương sử dụng phân NPK 16-16-8 bón cho cây khi cây mang trái non và khi trái chôm chôm rong-riêng trong giai đoạn từ bắt đầu tạo cơm cho đến thu hoạch, sử dụng phân NPK 15-15-15 để bón cho cây.

Chôm chôm là loài cây có thể trồng từ xích đạo cho đến vĩ tuyến 18o nhưng thường để kinh doanh có hiệu quả thì nên trồng đến vĩ tuyến 14o, độ cao thích hợp từ 0 – 700 m, lượng mưa trung bình hàng năm từ 2000 – 5000 mm, nhiệt độ bình quân từ 22oC – 30 oC, nghĩa là nên trồng ở các tỉnh miền Nam, Đông Nam Bộ, Tây Nguyên.

Chôm chôm có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau như đất phù sa thoát nước tốt, đất thịt pha cát, đất đỏ bazan.

Về giá trị dinh dưỡng và kinh tế: Thành phần hóa học cây chôm chôm:Chôm chôm là loài cây có quả hoặc để ăn tươi, hoặc đóng hộp dưới nhiều hình thức, để dự trữ hoặc xuất khẩu. Hạt chôm chôm có thành phần dầu cao nên cũng được dùng để sản xuất dầu ăn hay xà phòng. Cây và rễ chôm chôm cũng có thể dùng cho việc sản xuất dược phẩm và màu. Ở Việt Nam, người làm vườn chôm chôm có mức thu nhập tương đối cao so với các ngành trồng trọt khác.Hạt chôm chôm chứa 35-40% chất dầu béo đặc, có cấu trúc của hạt ca cao, có mùi dễ chịu, gồm phần lớn là arachidin, cùng với olein và stearin. Vỏ quả chứa tanin và một saponin độc. Vỏ cây và quả xanh có chứa tanin.

Cách trồng cây chôm chôm

Chôm chôm có thể nhân giống bằng hạt hoặc chiết nhánh. Hoa chôm chôm hoặc có giống đực, hoặc có 2 giống, không có khả năng tự thụ phấn để tạo quả, cần có côn trùng (ong bướm) để phân nhụy.Khoảng cách trồng là 10 m x 10 m hoặc 12 x 12 m.Chuẩn bị hố trồng: Hố trồng có kích cỡ vuông 80 cm xx 80 cm, sâu 75 cm. Khi đào hố nên để riêng đất trên mặt (lớp đất phía trên đến 30 cm) ra một bên và đất ở lớp phía dưới ra một bên.Lượng phân cho mỗi hố: 10 kg phân hữu cơ hợc phân chuồng hoai, 0,2 – 0,3 kg Super lân trộn đều với đất mặt lấp đầy hố. nếu không đủ đất thì lấy thêm đất mặt ở xung quanh và rải thuốc chống mối.Sau đó tưới đẫm nước (hoặc có ít nhất 2 đến 3 cơn mưa) cho hỗn hợp đất và phân phân hủy nhanh.

Ở những nơi thoát nước tốt như đất đỏ bazan, đất thịt pha cát chỉ cần lấp đầy hố để sau khi tưới nước đất lún xuống mặt hố sẽ hơi thấp hơn mặt đất bình thường khoảng 10 – 15cm.Đối với vùng đất thoát nước kém thì phải lấp đất cao hơn mặt hố từ 10-15 cm, sau khi tưới nước, đất lún xuống bằng mặt đất tự nhiên là vừa.Hố trồng phải chuẩn bị xong trước khi trồng từ 10 đến 15 ngày.

Riêng đối với đất phù sa đồng bằng sông Cửu Long tuỳ theo độ cao của thủy cấp mà đắp ụ hoặc lên liếp tối thiểu cao hơn mặt nước từ 80 – 100 cm và hố trồng căn cứ vào mặt liếp mà vận dụng.

Để thúc cây chôm chôm đạt năng suất, hai biện pháp quan trọng là bón phân và tưới nước:

Bón phân: cần bón đầy đủ và cân đối, lượng phân và tỉ lệ các loại phân thay đổi theo tính chất của đất, độ lớn của cây và sản lượng cây. Khảo cứu của các tác giả Thái Lan cho biết trong thời kỳ cây tăng trưởng (kiến thiết cơ bản) cần bón N-P-K theo công thức 16-16-16.

Trong thời kỳ thu hoạch theo tỉ lệ N-P-K là 12-12-17 và trong khi nuôi quả là 13-13-21. Cần bón từ 2 đến 3 lần mỗi năm, lượng phân tăng mỗi năm 0,5 kg. Hiện nay ở một số nước, biện pháp tưới nước nhỏ giọt được coi là lý tưởng vì giữ độ ẩm điều hoà hơn, đỡ tốn nước, kiểm soát phân tốt hơn.