Bền vững như nuôi cá rô phi VietGAP

Mô hình nuôi cá rô phi theo VietGAP giúp người dân hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường, giảm bệnh dịch; hạn chế việc sử dụng thuốc, hóa chất; tạo sản phẩm sạch, an toàn vệ sinh thực phẩm...

Nuôi cá rô phi VietGAP cho hiệu quả bền vững   Ảnh: Quang Quyết

Thành công ngoài mong đợi

Cá rô phi là đối tượng ăn tạp, dễ nuôi, ít dịch bệnh, thịt thơm ngon, có giá trị kinh tế cao được thị trường ưa chuộng. Tuy nhiên, trên thực tế, người dân chủ yếu nuôi theo phương pháp truyền thống, tự phát, nhỏ lẻ, chưa tuân thủ theo quy trình kỹ thuật, sản phẩm sản xuất ra chưa đảm bảo an toàn thực phẩm. Chưa có sự liên kết chặt chẽ giữa người nuôi với thị trường tiêu thụ dẫn đến nuôi ít thì thiếu mà nuôi nhiều lại dư thừa. Để khắc phục những hạn chế đó, Bộ NN&PTNT đã ban hành Quyết định số 1233/QĐ-BNN-TCTS ngày 11/4/2016 về hướng dẫn áp dụng VietGAP đối với nuôi cá rô phi thương phẩm với 4 nội dung cơ bản là an toàn vệ sinh thực phẩm, an toàn môi trường, an toàn dịch bệnh và an sinh xã hội.

Đến tháng 11/2017, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã triển khai và chỉ đạo xây dựng 349 ha nuôi tôm và cá theo VietGAP. Kết quả, trong năm 2017, mô hình nuôi gắn tiêu thụ sản phẩm vượt chỉ tiêu kế hoạch như: tỷ lệ sống 74,9%/70%, năng suất 16,7 tấn/ha (theo yêu cầu là 14 tấn/ha) tăng 19,2% so yêu cầu; kích cỡ thu hoạch đạt trung bình 750 g/con (so kế hoạch là 650 g/con, vượt 15,3%). Do đó lợi nhuận tăng cao trên 90 triệu đồng/ha/vụ (trừ các điểm bị thiệt hai do bão và lũ lụt gây ra). Tổ chức tập huấn trong mô hình cho 140 học viên; Tập huấn ngoài mô hình cho 250 học viên; tổng kết hội nghị đầu bờ cho 300 người; cùng đó, trong suốt quá trình nuôi, các chủ hộ đã tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật theo VietGAP, cán bộ chuyên môn. Mô hình đạt năng suất và hiệu quả kinh tế cao hơn ngoài mô hình ít nhất 15%, góp phần giải quyết công ăn việc làm, đảm bảo an sinh xã hội, tăng thu nhập cho người dân...

Phát triển bền vững

Ông Vũ Văn Thao (xã Trung Lập, huyện Vĩnh Bảo, Hải Phòng) tham gia mô hình trình diễn về “Nuôi cá rô phi theo VietGAP gắn với tiêu thụ sản phẩm” với tổng diện tích 1 ha, chia sẻ: cá rô phi là đối tượng khá dễ nuôi, gia đình đã gắn bó nhiều năm nay nhưng đây là năm đầu tiên áp dụng hình thức nuôi theo VietGAP. So với các ao nuôi khác, việc áp dụng theo VietGAP giúp môi trường nước ổn định, có thể kiểm soát được dịch bệnh, từ đó giảm nhiều về chi phí thuốc kháng sinh, hóa chất đưa lại hiệu quả kinh tế cao hơn. Trong quá trình nuôi, gia đình ông được Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng hỗ trợ về kỹ thuật và một phần kinh phí. Sau thời gian 5 tháng, cá sinh trưởng phát triển tốt, hiện đã chuẩn bị thu hoạch, cỡ đạt 700 - 800 g/con, trung bình 710 g/con, tỷ lệ sống đạt 81%, năng suất trung bình ước 17 tấn/ha. Trừ chi phí, gia đình ông thu về khoảng 95 triệu đồng.

Là người có 10 năm kinh nghiệm trong nuôi trồng thủy sản, anh Nguyễn Văn Trường (xã Thái Sơn, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang) khi tham gia dự án, anh được Công ty TNHH MTV Hoàng Yên, Phòng NN&PTNT huyện Hiệp Hòa hỗ trợ 100% về con giống cá rô phi, 6.300 kg thức ăn viên nổi của chứa 30% protein để thực hiện mô hình. Giống, vật tư hỗ trợ được cấp phát nhanh, theo đúng tiến độ. Ngoài ra, anh còn thả thêm 100 cá mè hoa cỡ 0,5 kg vào ao nuôi giúp lọc nước, làm môi trường nước ao nuôi sạch hơn. Dự kiến, sau thời gian nuôi gần 6 tháng (từ tháng 5 - 11/2017), mô hình đạt về tỷ lệ sống khoảng 70,6%, cỡ cá trung bình 820 g/con. Sản lượng thu hoạch gần 18 tấn rô phi và 495 kg cá mè hoa. Anh Trường chia sẻ thêm, khi tham gia dự án có nhiều thuận lợi như: Được hỗ trợ về giống và thức ăn; được ký hợp đồng bao tiêu toàn bộ sản phẩm của mô hình nên đầu ra rất thuận lợi, không bị tư thương ép giá; Cán bộ chỉ đạo mô hình hướng dẫn nhiệt tình, thường xuyên về cách chăm sóc, quản lý ao nuôi, chính quyền địa phương tạo điều kiện hỗ trợ để thực hiện mô hình…

>> Ông Kim Văn Tiêu, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cho biết: Năm 2016, kim ngạch xuất khẩu cá rô phi trên 36 triệu USD, dự kiến năm 2017 là 45 triệu USD sang 68 thị trường (chủ yếu EU và Mỹ), tăng 32% so năm 2016 và sẽ tiếp tục tăng mạnh trong những thời gian tới. Dự án nuôi rô phi theo VietGAP 2016 - 2018 triển khai sẽ góp phần tích cực để thực hiện mục tiêu đó.