Bùng phát bệnh do CyHV-2 trên cá diếc ở nhiệt độ thấp

Bệnh herpesviral hematopoietic necrosis (HVHN) do virus Cyprinid herpesvirus 2 (CyHV‐2) gây ra là bệnh truyền nhiễm có khả năng lây nhiễm cao và gây chết cá ở nhiều nơi trên thế giới.

Nghiên cứu hiện tại cho thấy CyHV‐2 chỉ nhiễm ở các loài cá thuộc giống Carassius. Các bệnh do virus bùng phát khi nhiệt độ cao và HVHN thường xảy ra khi nhiệt độ nước dao động từ 15 - 25°C.

Tháng 11/2018, có một đợt bệnh xảy ra trên cá diếc (Carassius auratus gibelio) nuôi ở thị trấn Tự Cống, tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc. Lúc đó, nhiệt độ nước khoảng 100C. Cá bệnh có các biểu hiện lâm sàng như hôn mê, bỏ ăn, thiếu ôxy máu nghiêm trọng, xuất huyết trên khắp bề mặt cơ thể và mang nhợt nhạt. Các kiểm tra lâm sàng và mô bệnh học, kính hiển vi điện tử truyền qua (TEM) và các phân tích phân tử đã được sử dụng để xác định nguyên nhân.

Quan sát bệnh học cho thấy có hoại tử nghiêm trọng ở các cơ quan tạo máu, đặc biệt là mang, thận và lá lách. Các hạt virion hình cầu giống herpesvirus đã được quan sát bằng TEM ở mô thận và lá lách của cá gần chết.

Một thí nghiệm gây nhiễm trên cá đã cho thấy tỷ lệ chết tích lũy là 50% (10/20) ở nhiệt độ nước 130C, trong khi ở nhóm đối chứng dương là 75% (15/20) tại nhiệt độ nước 230C. Bằng kỹ thuật PCR, các nhà nghiên cứu đã phát hiện một đoạn đặc trưng của gen helicase của virus CyHV-2.

Trong một phân tích phát sinh chủng loài của gen helicase, phân lập của các nhà nghiên cứu đã hợp với các phân lập có trong cơ sở dữ liệu. Những kết quả này cho thấy mầm bệnh được cho là có liên quan đến đợt bùng phát dịch bệnh này là CyHV‐2.

Theo các nhà nghiên cứu, đây là báo cáo đầu tiên về bệnh trên cá diếc do virus CyHV‐2 gây ra ở nhiệt độ thấp. Những phát hiện này cực kỳ quan trọng trong việc làm giảm nguy cơ bùng phát HVHN trong đối tượng nuôi này.