Chăm sóc cây màu xuân

Theo đề án sản xuất vụ xuân, vụ hè năm 2016, Thái Bình phấn đấu gieo trồng trên 14.200 ha cây màu gồm: ngô, lạc, đậu tương, khoai tây, khoai lang, rau đậu các loại... trong đó có 3.000 ha ngô, 1.800 ha lạc và các cây trồng khác.

Để các cây trồng sinh trưởng phát triển tốt, cho năng suất cao cần lưu ý một số biện pháp kỹ thuật chăm sóc như sau:

1. Đối với cây ngô:

- Tỉa dặm: Khi cây có 1-2 lá thật thấy có hiện tượng mất khoảng cần làm ngay bằng cây trong bầu hoặc đánh bầu to, tránh đứt rễ mầm.

- Phân bón và cách bón phân:

Muốn cho ngô đạt năng suất cao phải bón đủ lượng phân bón. Lượng phân bón cho một sào: Phân chuồng: 3-5 tạ (nếu có); Đạm Ure: 12 -15 kg; Supe lân: 20 - 25 kg; Kali: 8 - 10 kg. Hoặc sử dụng các loại phân khác như DAP, NPK chuyên dùng có hàm lượng tương đương.

Cách bón:

+ Bón lót: bón toàn bộ phân chuồng, phân vi sinh + toàn bộ lân + 1/3 đạm + 1/3 kali (bón vào rãnh hoặc vào hốc lấp 1 lớp đất mỏng rồi mới gieo hạt), nếu chưa bón lót thì dùng lượng phân đó tưới ngay khi cây lên được 2-3 lá.

+ Bón thúc: bón làm 3 đợt:

Đợt 1: khi ngô 3-4 lá bón 1/3 đạm kết hợp làm cỏ vun gốc lần 1.

Đợt 2: khi ngô 7-9 lá bón 1/3 đạm + 1/3 kali kết hợp làm cỏ vun gốc lần 2.

Đợt 3: bón trước trổ cờ: 1/3 kaly.

- Tưới nước: tùy theo điều kiện thời tiết, đặc điểm giống để có chế độ tưới hợp lý song có 3 lần tưới quan trọng:

+ Lần 1: khi cây 7-9 lá tưới ngập 1/3 luống sau khi bón thúc.

+ Lần 2: trước trổ cờ 10-15 ngày tưới ngập 2/3 luống thấm đều rồi rút cạn.

+ Lần 3: sau thụ tinh xong tưới ngập 1/3 luống rồi rút cạn.

- Sau khi cây trổ cờ phun râu có thể tiến hành rút bỏ 10-15% cờ trên cây xấu, hoặc bẻ cờ sau khi thụ phấn xong để tập trung dinh dưỡng về bắp.

- Phòng trừ sâu bệnh: áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp, thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, phát hiện sâu bệnh và phòng trừ kịp thời theo hướng dẫn của ngành bảo vệ thực vật:

+ Thu hoạch: Tùy vào giống ngô và nhu cầu sử dụng để chọn thời điểm thu hoạch hợp lý. Nếu ngô làm thức ăn chăn nuôi, thu hoạch tốt nhất khi ruộng ngô đã có 80 - 85% số bắp có lá bi khô. Thu hoạch về bóc bỏ lá bi và phơi ngay nếu trời mưa thì treo ở nơi thoáng tránh để mốc hạt ảnh hưởng đến chất lượng hạt.

2. Đối với cây lạc

- Tỉa dặm: Cần tiến hành sớm khi cây có 1-2 lá thật để không bị chột cây.

- Phân bón và cách bón phân:

Lượng phân bón cho 1 sào: 3-5 tạ phân chuồng hoai mục (hoặc các loại phân hữu cơ, phân vi sinh); 20-30 kg vôi bột; 20 - 25 kg lân supe; 2 - 3 kg đạm urê; 3 - 4 kg kaly.

+ Đối với lạc che phủ nilon: bón lót toàn bộ lượng phân chuồng, phân lân và phân kali trước khi trồng không phải bón thúc, không vun nhưng chú ý vét, làm sạch cỏ dại ở rãnh và rắc toàn bộ số vôi còn lại lên trên thân lá khi lạc ra hoa rộ.

+ Đối với lạc không che phủ nilon:

Bón lót: toàn bộ phân chuồng, phân lân và 1/2 lượng vôi.

Bón thúc: cần bón phân thúc sớm, kịp thời kết hợp vun xới để cây sinh trưởng tốt, tăng tỷ lệ đậu hoa, đậu quả.

Khi lạc 2-3 lá thật: bón 1/2 đạm + 1/2 kali, kết hợp xới nông phá váng khắp mặt luống, không vun để tạo độ thoáng dưới gốc, thúc đẩy cành cấp 1 phát triển.

Khi lạc có 6-7 lá thật: bón hết lượng phân còn lại xới sâu 5-6 cm quanh gốc, giúp đất tơi xốp, thoáng khí. Chú ý chỉ nhặt cỏ không vun gốc.

Sau khi lạc ra hoa rộ 7-10 ngày (khi loạt hoa đầu tàn): bón 1/2 lượng vôi, Đồng thời vun cao gốc lạc tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình đâm tia, tạo quả và hạt.

- Nước tưới: Tùy theo điều kiện thời tiết để có thể tướ nước cho phù hợp. Đảm bảo độ ẩm đất 65-70 % từ khi gieo đến ra hoa, 70-80% từ khi ra hoa rộ đến chắc hạt, nếu thời tiết khô hạn cần tưới tưới ngập 2/3 rãnh, khi nước ngấm đều thì tháo kiệt. 

Chú ý giai đoạn cây con nếu gặp mưa ẩm nhiều dễ bị bệnh lở cổ rễ cần xới phá váng và phun phòng bằng thuốc Validacin hoặc Anvin; giai đoạn cuối nếu gặp mưa lớn cần thoát nước cho lạc kịp thời để tránh gây mọc mầm, thối quả làm giảm năng suất, chất lượng.

- Phòng trừ sâu bệnh: áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp, thường xuyên kiểm tra đồng ruộng để phòng trừ kịp thời theo khuyến cáo của ngành bảo vệ thực vật:

+ Thu hoạch: Khi tầng lá gốc vàng rụng, tầng lá giữa chuyển vàng dần, nhổ thăm thấy trên 80% quả già (quả đã có gân điển hình của giống, mặt trong vỏ chuyển màu đen, nhẵn, vỏ lụa có màu đặc trưng) thu hoạch lạc cho năng suất, chất lượng lạc cao nhất.

3. Cây dưa chuột bao tử

-  Thời vụ: Vụ xuân hè: gieo hạt vào bầu từ 10-20/02, thu hoạch kết thúc vào giữa tháng 5.

- Trồng cây

+ Đất trồng dưa chuột nên chọn khu vực đất cao, dễ thoát nước nhưng chủ động nguồn nước tưới, có tầng canh tác dày 20-30cm. Đất thịt nhẹ hoặc cát pha có độ pH từ 6- 6,5. Nếu pH thấp hơn thì dùng vôi bột để tăng pH.

+ Do bộ rễ dưa chuột yếu nên đất trồng cần được cày bừa kỹ, làm nhỏ, tơi xốp, nhặt sạch cỏ dại. 

+ Sau khi làm đất tiến hành lên luống:  Luống dưa rộng 1,2-1,5 m, cao 25-30 cm. Rãnh nên để rộng từ 30-35 cm để tiện chăm sóc và thu hái.

+ Sau khi lên luống, rạch 1 hàng nhỏ ở giữa luống và tiến hành bót lót sau đó phủ một lớp đất mỏng lên mặt luống. 

- Cách trồng:

+ Khoảng cách trồng: Cây cách cây: 40-50 cm; hàng cách hàng 30-35 cm.

- Chăm sóc

+ Lượng phân bón cho 1 sào: phân chuồng hoai mục 300-500 kg; 20-25 kg Lân Supe; 10-12 Kg Ure; 6-8 Kg Kaly. Hoặc sử dụng NPK chuyên dùng 16:16:8 có hàm lượng tương đương.

+ Cách bón:

Bón lót toàn bộ phân chuồng, phân lân.

Bón thúc nên chia làm 3 lần bón:

• Lần 1: Sau khi cây bén rễ hồi xanh.
• Lần 2. Khi cây bắt đầu ra hoa cái
• Lần 3: Sau khi thu quả đợt đầu cứ 5-7 ngày hòa phân tưới thúc 1 lần.

- Tưới nước: Dưa chuột bao tử cho năng suất cao, quả nhiều nước do vậy cần giữ đủ độ ẩm đất tốt nhất từ khi cây ra hoa trở đi cần có láng nước trên rãnh.

- Cắm giàn: 

Khi cây bắt đầu ra tua cuốn, cần cắm giàn cho dưa chuột, nên cắm hình chữ A. Cắm cọc cách mỗi gốc cây khoảng 5-6 cm, cao 2.2- 2.5m.

Sau khi cắm dàn cần tiến hành buộc ngọn dưa để tránh dây dưa bị dập gãy. Công việc này làm thường xuyên cho đến khi cây ngừng sinh trưởng đảm bảo năng suất và chất lượng quả dưa…

Thường xuyên nhặt sạch cỏ ở gốc cây, cắt bỏ những lá già ở phía dưới để tạo sự thông thoáng cho ruộng dưa.

- Phòng trừ sâu bệnh:

+ áp dụng các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp IPM để phòng trừ dịch bệnh như: luân canh cây trồng hợp lý, sử  dụng giống tốt, sạch bệnh, thường xuyên vệ sinh đồng ruộng, sử dụng nhân lực bắt giết sâu.

+ Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo hướng dẫn của ngành bảo vệ thực vật.

- Thu hoạch:

+ Vụ xuân sau gieo khoảng 40-45 ngày là bắt đầu thu hoạch. Khi quả đạt tiêu chuẩn khoảng 4-5 ngày tuổi là có thể thu hoạch. Nếu để quá già sẽ ảnh hưởng tới chất lượng quả, sự ra hoa và đậu quả của các lứa sau. Thu hái nhẹ nhàng để tránh đứt dây.

+ Dưa chuột có thể thu liên tục hàng ngày, thường xuyên quan sát để chọn lựa quả dưa đạt tiêu chuẩn, đảm bảo năng suất và chất lượng quả.