Hiệu Quả Của Mô Hình Nuôi Cá Trên Ruộng Lúa Ở Hà Vị

Hà Vị là xã có nghề nuôi cá ruộng từ lâu đời, song người dân nuôi chủ yếu dưới hình thức quảng canh, đối tượng nuôi chủ yếu là cá Chép địa phương nên cho năng suất thấp. Vụ mùa năm 2011, Trung tâm giống cây trồng - Vật nuôi Bắc Kạn phối hợp với xã Hà Vị xây dựng mô hình thử nhiệm cá rô phi đơn tính trên ruộng với 15 hộ gia đình tham gia trên diện tích 2 ha tại 5 thôn gồm: thôn Nà Phả, Nà Cà, Khau Cà, Pá Yếu và Khuổi Thiêu. Rút kinh nghiệm năm trước, thời vụ được chuyển dịch sớm hơn và cá được nuôi gối vào cả 2 vụ lúa nên vụ xuân năm 2012, Trung tâm tiếp tục xây dựng mô hình nuôi thử nhiệm cá Chép V1 trên ruông lúa với diện tích 1 ha cho 9 hộ tham gia tại thôn Nà Cà.

Mô hình này được thực hiện theo công thức sản xuất nuôi xen canh lúa - cá, với giống cá Chép V1 đã được chọn lọc được lai tạo từ bởi 3 loại cá chép dòng cá thuần là giống: cá chép trắng Việt Nam, cá chép vẩy Hungari và cá chép vàng Inđônêxia nên cá cho giá trị kinh tế cao với năng suất đạt 7 tạ/ha. Sau 3 tháng nuôi với 1.000 m2 (lúa khang dân 950 m2, cá chép 50 m2), trung bình mỗi gia đình đạt gần 56 kg cá (cá đạt tỷ lệ sống trên 70%). Với giá cá chép hiện nay trên thị trường từ 60 - 85 nghìn đồng/kg, sau khi trừ hết mọi chi phí, bình quân mỗi gia đình thu về được 3 - 4 triệu đồng (chưa tính lúa).

Từ khi thực hiện mô hình cá – lúa tại Hà Vị, đời sống của nhiều hộ nông dân trong xã được cải thiện đáng kể. Điển hình như hộ ông Tô Văn Truyền, Phùng Văn Quốc, Chu Minh Tực, Triệu Đức Đệ… thôn Nà Cà. Việc nuôi cá trên ruộng lúa còn giúp tăng khả năng phòng trừ dịch hại trên cây lúa, giảm được chi phí cho sản xuất. Thu nhập từ cá và lúa đã đạt 60 - 70 triệu đồng/ha/năm. Từ đó đã khích lệ được đông đảo nhân dân trong vùng thực hiện.

Nuôi cá trên ruộng lúa không khó, nhưng muốn nuôi đạt hiệu quả, theo ông Triệu Đức Đệ, người có kinh nghiệm nhiều năm nuôi cá ruộng cho biết: Trước khi thả cá, người nuôi phải xử lý thật kỹ ruộng nuôi, chuôm nuôi cá bằng cách: rắc vôi bột, để khô chuôm nuôi sau đó cho nước vào chuôm ngâm 1 tuần rồi lại tháo cạn, cho nước mới vào chuôm. Thời điểm thả cá thích hợp nhất là khi cấy lúa xong. Lúc này cá có điều kiện ăn phân, ăn ấu trùng… tại ruộng nên cá sinh trưởng rất nhanh. Đặc biệt, phải chú trọng đến kỹ thuật sản xuất mô hình cá - lúa như: Ruộng nuôi phải có diện tích từ 1.000 - 2.000 m2; có nguồn nước chủ động; có chuôm rộng 50 m2 để cho cá trú ẩn khi làm cỏ, gặt hái…

Đồng chí Lý Văn Mến, Phó Bí thư Đảng ủy xã Hà Vị cho biết: Dựa trên những lợi thế có sẵn tại địa phương, trong những mùa vụ tiếp theo Hà Vị sẽ tiếp tục nhân rộng mô hình nhằm thay đổi tập quán canh tác, ứng dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất, tạo thêm nguồn thu nhập cho người dân. Hơn nữa, mô hình cá - lúa phát triến sẽ là nguồn thực phẩm sạch, đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng.