Lại thêm một loại "thần dược" Việt Nam coi là cỏ dại: Rau càng cua

Nếu trước đây, rau càng cua bị xem là cỏ dại, không được chú ý tới thì nay, nó là một trong những loại rau có giá đắt hơn thịt, một loại thảo dược quý từ thiên nhiên, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe với tác dụng chữa bệnh tuyệt vời.

Ngoài cái tên gọi rau càng cua, nhiều nơi còn gọi đây là rau tiêu hay đơn kim, đơn buốt, cúc áo, quỷ châm thảo, thích châm thảo, tiểu quỷ châm, cương hoa thảo.

Rau càng cua có thể sống ở nhiều địa hình, thường mọc thành bụi ở ven ao, hồ, bờ ruộng, các dốc đá… Nhiều người coi càng cua là loại cỏ dại, mọc hoang, chỉ làm thức ăn cho gia súc mà không biết rằng rau sam còn có tác dụng làm thuốc chữa bệnh.

Thế nhưng ở các nước Châu Âu, rau càng cua lại rất được ưa chuộng, thường được dùng để chế biến thành nhiều món ăn vì những lợi ích y học kỳ diệu của nó.

Theo Đông y, rau càng cua có tác dụng bổ âm huyết, thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, là món ăn bài thuốc rất thích hợp chữa trị chứng nhiệt miệng, viêm họng, táo bón, đau nhức cơ khớp, tiểu đường…

Nhiều nước trên thế giới xem rau càng cua là “thần dược” vì nó có khả năng trị nhiều loại bệnh. Ở Philippines, người ta dùng lá càng cua đắp để điều trị ung nhọt và vết loét. Người dân Trung Quốc và Brazil dùng nước ép rau càng cua để trị bệnh viêm kết mạc. Còn người Java lại dùng loại rau này để trị sốt rét, đau đầu…

Có không ít chị em đã sẵn sàng rút hầu bao của mình để mua rau bụi có giá đắt ngang với thịt này. Thậm chí, có thời điểm, loại rau dại này còn đắt gấp 3 – 4 lần thịt, chưa kể còn phải chờ đợi nhiều ngày mới đặt được hàng. Không chỉ rau càng cua mà một số loại rau mọc hoang khác như: rau sắng, rau ngót rừng, rau chùm ngây, rau bò khai... cũng đều có giá "đắt xắt ra miếng". Rau càng cua là rau lạ, chứa nhiều chất dinh dưỡng cho bữa ăn gia đình. Nhờ vị chua chua, ngọt và giòn giòn mà loại rau này rất "được lòng" nhiều thực khách.

Rau càng cua là loại rau mọc dại và đang được nhiều bà nội trợ săn lùng. Trên các trang mạng rau này được rao bán với giá từ 80 – 90 nghìn đồng/kg khu vực phía Nam còn tại Hà Nội rau này được rao bán với giá khoảng 100.000 đồng/kg.

Chị Nguyễn Hải Anh (29 tuổi, Đống Đa, Hà Nội), một trong những vị khách thường đặt loại rau này về ăn trước đây, cho biết: "Một lần được đồng nghiệp cùng cơ quan giới thiệu, tôi mua thử loại rau có tên lạ này về chế biến khiến cả nhà đều thích mê. Từ đó, tôi thường xuyên  mua loại rau này nên muốn tìm nơi có nguồn hàng ổn định".

Đây là loại cây thân thảo, phần nhánh cao khoảng 20 – 40 cm, thân cây cứa nhiều nước và nhớt, nhỏ và nhẵn.

Và nhất là sau khi biết được công dụng cũng vị của loại rau này, chị Hải Anh còn tự học cách trồng rau tại nhà, vừa tiết kiệm chi phí lại đảm bảo an toàn. "Được mách cách trồng rau càng cua, rẻ hơn nhiều lần, tôi bắt đầu gieo trồng hạt giống trên sân thượng. Tôi trồng trong thùng xốp, vừa tiết kiệm diện tích lại trông đẹp hơn. Trồng rau càng cua đơn giản chứ không khó như tên gọi của nó", chị Hải Anh cho biết thêm.

Rau càng cua là một loại rau thuộc họ Hồ tiêu , nó mọc hoang dại, mọc ở nhiều nơi và sống trong vòng 1 năm. Loại cây này phân bố ở những nơi có khí hậu nhiệt đới. Rau càng cua khi ăn sống có vị chua chua, giòn, ngon đặc trưng và có giá trị cao về mặt dinh dưỡng.

Cũng là một "tín đồ" của loại rau lạ này, chị Hằng (Thanh Xuân, Hà Nội) chia sẻ, nhà chị cũng thích loại rau này, loại rau có vị rất đặc biệt hơi ngọt, mặn, chua, lại  giòn và dai. Đặc biệt rau càng cua tuy có nhiều chất dinh dưỡng nhưng lại ít năng lượng, rất thích hợp cho người muốn giảm béo... và nhiều công dụng khác nữa. Rau càng cua rất dễ phát tán theo gió bởi hạt rau càng cua nhỏ, và rất dễ nảy mầm khi gặp điều kiện thuận lợi, rau rất dễ trồng, chăm sóc.

Lá cây hình trái tim nhọn và có màu xanh trong. Rau có màu xanh nhạt, toàn thân nhớt, nhẵn, lá mọc so le, có cuống, phiến lá màng. Rau cành cua trong suốt, hình tam giác – trái xoan, hình tim ở gốc, hơi tù và nhọn ở chop.

Hoa mọc thành từng chùm dài ở đầu cây, hợp thành bông dạng sợi có cuống ở ngọn. Hoa dài gấp 2-3 lần lá, quả mọng hình cầu, đường kính 0,5mm, mũi nhọn, cứng, ngắn ở đỉnh. Khi còn nhỏ thì rau mọc thẳng đứng rồi dần bò lan ra mặt đất, thân chia ra thành nhiều nhánh nhỏ. Rễ chùm phát triển mạnh trong điều kiện môi trường sống ẩm ướt, mát mẻ.

Rau càng cua không chỉ là món ăn ngon mà còn là vị thuốc giúp phòng và chữa nhiều loại bệnh. Vào thời điểm khan hiếm, giá của nó còn đắt gấp đôi thịt nhưng người ta vẫn sẵn sàng rút hầu bao để mua về ăn.

Rau càng cua chứa nhiều chất dinh dưỡng như beta-caroten, can-xi, photpho, protein, vitamin B, C… rất có lợi cho sức khỏe.

Rau càng cua được chế biến thành nhiều món ăn ngon và bổ dưỡng. Chúng có thể trộn chung với các loại rau khác: rau sam, rau thơm…,  đem chấm với nước cá kho hay thịt kho. Rau càng cua dùng làm rau tươi bóp giấm, đặc biệt là khi ăn sống với thịt bò xào tái, lươn om, ếch chiên…Ngoài ra, chúng còn có vô vàn các công dụng khác nữa.