Những khó khăn của ngành chăn nuôi thế giới hiện nay

Doanh số bán lẻ thịt lợn tăng mạnh ở hầu hết các thị trường, nhưng sự phục hồi chậm hơn ở lĩnh vực dịch vụ ăn uống và hạn chế tụ tập đặt ra thách thức đối với nhu cầu một số mặt hàng thịt lợn chế biến – có giá trị cao.

Chuyên gia McCracken của Rabobank cho biết: “Bệnh dịch ASF đã chứng tỏ sự khó kiểm soát hơn so với dự kiến ban đầu ở một số khu vực, làm chậm lại nỗ lực khôi phục đàn ở châu Á và thay đổi kỳ triển vọng về thương mại ở những khu vực khác trên thế giới”.

Ngoài dịch ASF, đàn lợn trên thế giới còn đang bị nhiều dịch bệnh khác, như Hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản ở lợn (PRRS) và bệnh tiêu chảy cấp ở lợn (PEDv) gây tình trạng thiếu cung ở Mỹ và Mexico, cũng như dịch tả lợn cổ điển (CSF) tái xuất hiện ở Nhật Bản và Brazil.

Cũng theo bà McCracken cho biết: “Chúng tôi mong đợi sự phục hồi dần dần của đàn lợn, tuy nhiên chi phí chăn nuôi tăng và nhu cầu không chắc chắn sẽ làm giảm tốc độ tăng trưởng,” McCracken cho biết.

Theo Rabobank, ngân hàng chuyên về nông nghiệp và thực phẩm, giá lợn hơi đang neo cao ở hầu hết các thị trường do các nhà chế biến đổ xô đi tìm nguồn cung cấp thịt lợn nguyên liệu. Nhu cầu của người tiêu dùng bắt đầu tăng lên. Sự mất cân đối giữa cung và cầu khiến giá thịt lợn đến tay người tiêu dùng vẫn ở mức cao, góp phần vào xu hướng lạm phát chung trên toàn thế giới.

Trong báo cáo mới nhất của mình, Rabobank nhấn mạnh đến sự tác động cùng lúc của nhiều yếu tố làm gia tăng rủi ro cho ngành chân nuôi lợn toàn cầu. Đó là sự kết hợp cùng lúc của các yếu tố: Sức khỏe của đàn lợn vẫn bị đe dọa, chi phí sản xuất tăng mạnh, nhất là thức ăn chăn nuôi, và nhu cầu thiếu chắc chắn do đại dịch Covid-19, gây áp lực lên lợi nhuận của các nhà chăn nuôi.

Christine McCracken, nhà phân tích cấp cao về protein động vật của Rabobank, cho biết ở những khu vực có ngành chăn nuôi lợn tăng trưởng mạnh nhất thì tổn thất do dịch bệnh cũng cao nhất, cùng với việc quá trình hồi phục có độ trễ, khiến cho nguồn cung thịt lợn trở nên khan hiếm.

Rabobank cho biết nhiều nước có thể quản lý được vấn đề chi phí thức ăn chăn nuôi tăng bằng việc thay đổi tỷ trọng các thành phần thức ăn, giúp tỷ lệ chi phí thức ăn chăn nuôi trong tổng chi phí chăn nuôi giảm xuống.

Theo Rabobank, các quốc gia phụ thuộc vào nguồn cung nguyên liệu thức ăn chăn nuôi nhập khẩu cũng sẽ chịu nhiều rủi ro hơn so với tình trạng chung của ngành thức ăn chăn nuôi toàn cầu. Điều này sẽ càng trở nên trầm trọng do biến động tỷ giá tiền tệ ở mỗi nước.

Các chuyên gia về protein động vật cho biết, tồn trữ hạt có dầu ở một số khu vực trên thế giới đang gần chạm mức khủng hoảng. Giá đậu tương đã tăng 72% từ cuối năm ngoái, trong bối cảnh giá dầu và giá khô đậu tương đều tăng mạnh. Các nhà sản xuất đã tìm tới những loại bã hạt khác để thay thế, nhưng tồn trữ trên toàn cầu nhìn chung đều cạn kiệt, và nhu cầu đối với một số loại hạt khác trên toàn cầu cũng đang tăng.

Doanh số bán lẻ thịt lợn tăng mạnh ở hầu hết các thị trường, nhưng sự phục hồi chậm hơn ở lĩnh vực dịch vụ ăn uống và hạn chế tụ tập đặt ra thách thức đối với nhu cầu một số mặt hàng thịt lợn chế biến – có giá trị cao.

Ở những nước như Nhật Bản và Châu Âu vẫn đang tiếp tục thực hiện các biện pháp hạn chế ăn uống và đi lại để ngăn dịch Covid-19 lây lan mạnh. Mực dù các hạn chế này chỉ là tạm thời, nhưng Rabobank cho rằng điều đó sẽ gây sự gián đoạn liên tục đối với các hoạt động kinh doanh và du lịch.

Doanh số bán thịt lợn cũng gặp khó khăn do chi phí thực phẩm và nhiên liệu tăng kéo theo chi tiêu của người tiêu dùng tăng. Rabobank dự báo điều này sẽ tồi tệ hơn ở các quốc gia phục hồi chậm sau Covid-19.

Giá thức ăn chăn nuôi và nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi đã tăng trung bình 35% so với cùng kỳ năm ngoái. Do chi phí thức ăn chăn nuôi chiếm phần lớn nhất trong tổng chi phí sản xuất của ngành chăn nuôi lợn nên sự khác biệt giữa các khu vực về nguồn cung và giá thức ăn chăn nuôi/các nguyên liệu thay thế thức ăn chăn nuôi tạo nên khoảng cách về giá lợn cũng như sự hồi phục của ngành chăn nuôi lợn.

Đơn cử như ở Trung Quốc. Nước này đang nỗ lực khôi phục đàn lợn, do đó nhu cầu mua thức ăn chăn nuôi cũng tăng mạnh, khiến cho giá hạt có dầu và ngô thế giới tăng vọt, thậm chí gây mất cân bằng thị trường ngô và đậu tuông toàn cầu.

Nhập khẩu ngô của Trung Quốc 4 tháng đầu năm nay tăng 438% so với cùng kỳ năm ngoái, lên 6,7 triệu tấn, tương đương khoảng 20% tổng thương mại ngô toàn cầu. Do lượng tồn trữ ngô trên thế giới đã cạn kiệt từ năm ngoái nên giá ngô đã tăng mạnh trên 71% trong vòng một năm qua.

Chính phủ Trung Quốc đang tìm mọi cách giải quyết vấn đề thức ăn chăn nuôi. Trong kế hoạch mới công bố gần đây, ngành nông nghiệp Trung Quốc yêu cầu các nhà chăn nuôi hạn chế sử dụng ngô và khô đậu tương trong chăn nuôi, đồng thời đưa ra các biện pháp khuyến khích trong nước tăng cường sản xuất ngô.

Nhiều nước khác cũng đang chuyển hướng sang những nguyên liệu thức ăn chăn nuôi thay thế khác, như lúa mì.

Giá tăng bù đắp cho chi phí tăng

Do dịch bệnh trên đàn lợn nên tốc độ tái đàn ở hầu hết các khu vực từ năm 2020 đến nay bị chậm lại. Điều đó đẩy giá thịt lợn tăng lên, giúp bù đắp một phần chi phí thức ăn chăn nuôi tăng cao. Rabobank cho biết ngành chăn nuôi hiện đã có nguồn cung gần cần bằng so với nhu cầu và có thể sớm vượt qua giai đoạn khóp khăn.

Ngành chăn nuôi lợn trở nên thận trọng

Ngành sản xuất thịt lợn trên toàn cầu vẫn đang có thái độ thận trọng. Với những thách thức về nguồn cung liên tục và dự báo không sáng sủa về nhu cầu, ngành chăn nuôi lợn đã và đang phản ứng bằng việc tăng trưởng chậm lại, trong một số trường hợp chủ động thu hẹp nguồn cung.

Động thái này có thể giúp thị trường trở nên cân bằng ở thời điểm hiện tại, giúp cho ngành quản lý tốt hơn vấn đề tài chính. Tuy nhiên, từ cuối năm nay, ngành chăn nuôi lợn nên tăng cường khôi phục sản xuất để tăng nguồn cung, đáp ứng nhu cầu thịt lợn – dự báo sẽ hồi phục nhanh chóng.