Nuôi Ếch Ở Nông Thôn Ở Tiền Giang

Những năm gần đây, mô hình nuôi ếch Thái Lan quy mô nông hộ với diện tích vài chục đến vài trăm mét vuông đã phát triển mạnh và đem lại thu nhập đáng kể cho nông dân tỉnh Tiền Giang. Đặc biệt, từ đầu năm 2012 đến nay, giá ếch giống và ếch thương phẩm đều nằm ở mức cao nên nông dân làm nghề này có thể lãi hàng chục đến hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

Mang lại hiệu quả cao

Ông Phan Văn Có, nông dân có trại nuôi ếch rộng gần 300 m2 với 10 năm kinh nghiệm ở ấp 2, xã Đạo Thạnh, TP. Mỹ Tho đồng thời là Tổ trưởng Tổ hợp tác (THT) nuôi ếch xã Đạo Thạnh cho biết, trại nuôi ếch của ông chủ yếu sản xuất ếch giống, thỉnh thoảng mới nuôi ếch thịt. Vụ ếch năm ngoái, trại ếch của ông cho 300 cặp ếch Thái Lan bố mẹ đẻ được hơn 10 thiên ếch giống (100.000 con) với giá bán tại trại 1.000 - 1.200 đồng/con; lợi nhuận thu được trên 100 triệu đồng. Hiện nay, ông còn 5.000 - 6.000 con ếch giống đang nuôi vỗ để tuyển chọn ếch bố mẹ chuẩn bị cho vụ sản xuất giống sắp tới và cung cấp ếch thịt cho thị trường.

Người cũng có thâm niên với nghề nuôi ếch ở địa phương này là ông Lê Văn Mẹo, ấp 4, xã Đạo Thạnh. Ông Mẹo chủ yếu nuôi ếch thịt, còn sản xuất ếch giống không nhiều. Ông Mẹo cho biết, hiện nay ếch thịt có giá 40.000 - 42.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí, còn lời được khoảng 10.000 đồng/kg; cá biệt, gần tới mùa mưa, giá ếch lên gần 90.000 đồng/kg. Nếu tính bình quân vào vụ thuận (tháng 3-7 âm lịch) cứ nuôi 1.000 con ếch thịt sẽ có lãi khoảng 6 triệu đồng, còn vụ nghịch (tháng 9-1 âm lịch) chỉ lời được 1 triệu đồng. Vụ ếch thuận vừa rồi, ông xuất bán được 4.000 con ếch thịt, lời được 23 triệu đồng, cộng với việc sản xuất được hơn 30.000 con ếch giống với giá bán dao động 1.000 - 1.200 đồng/con. Tổng cộng vụ ếch năm ngoái, ông lời gần 60 triệu đồng.

Không chỉ ở xã Đạo Thạnh, nhiều hộ sản xuất giống và nuôi ếch ở các vùng nông thôn thuộc các huyện: Châu Thành, Chợ Gạo, Cái Bè, Cai Lậy,... cũng mang lợi nhuận khá cao, từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng mỗi năm tùy theo quy mô và kỹ thuật nuôi, góp phần nâng cao đời sống nông hộ.

Làm giàu dễ mà khó

Mô hình nuôi ếch Thái Lan tính đến thời điểm hiện tại có thể nói là dễ làm, hiệu quả khá cao, bởi chỉ cần diện tích khoảng vài chục mét vuông là có thể tổ chức nuôi ếch với lợi nhuận hàng chục triệu đồng mỗi năm. Tuy nhiên, bên cạnh những hộ nuôi ếch mang lại hiệu quả cao thì vẫn có một số hộ nuôi ếch thất bại.

Theo đại diện THT nuôi ếch xã Đạo Thạnh (TP. Mỹ Tho), khi mới thành lập, Tổ hợp tác có gần 20 hộ nuôi ếch thành viên, nhưng hiện nay đã có 10 hộ nuôi ếch tạm ngưng hoạt động do sản xuất không hiệu quả. Ông Phan Văn Có - Tổ trưởng THT nuôi ếch xã Đạo Thạnh cho rằng, nguyên nhân đầu tiên là do chủ quan, bởi nhiều người cho rằng ếch dễ nuôi nên không chú ý chăm sóc, học hỏi kinh nghiệm. Ban đầu, chưa có mầm bệnh nên ếch phát triển thuận lợi, nhưng chỉ vụ thứ 2 trở đi là ếch bắt đầu bị các loại dịch bệnh tấn công trong khi người nuôi không chuyên nuôi ếch (làm nghề khác), không thường xuyên theo dõi ếch, không nắm kỹ thuật cơ bản dẫn đến hao hụt cao, thành ra người nuôi bị lỗ. Để nuôi ếch đạt hiệu quả, người chưa có kinh nghiệm chỉ nên nuôi dưới 3.000 con ếch mỗi vụ để tiện theo dõi, chăm sóc.

Tiếp theo là do chất lượng con giống không đảm bảo, con giống bị thoái hóa. Nhiều thương lái mua ếch thịt và cung cấp luôn cả ếch giống cho người nuôi, nhưng chỉ dùng chung một dụng cụ chứa đựng duy nhất, trong khi ếch thịt bán trong mùa nghịch thường chỉ khi có dấu hiệu bị bệnh mới bán. Do đó, khi dùng chung dụng cụ chứa đựng, ếch giống đã bị lây lan mầm bệnh, dẫn đến tình trạng chết hàng loạt trong quá trình nuôi. Cuối cùng là, giá thức ăn nuôi ếch liên tục tăng cao, dẫn đến giá thành nuôi ếch tăng, lợi nhuận người nuôi giảm.

Mặt khác, hiện nay mô hình nuôi ếch vẫn chưa phát huy hết hiệu quả, do chưa có nhiều nghiên cứu khoa học về đối tượng này, kỹ thuật nuôi ếch của người dân chủ yếu là tự mày mò học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau nên vẫn chưa hoàn thiện. Nhiều nông dân sản xuất ếch giống cho biết, vấn đề khó hiện nay là làm sao cho ếch mẹ giữ được trứng sang tới mùa nghịch để cho đẻ ếch giống, nếu làm được, giá ếch lên có thể đạt trên 2.000 đồng/con (gấp đôi mùa thuận).

Trong mùa thuận, dù đã được cách ly hoàn toàn ếch đực và cái, nhưng chỉ cần nghe tiếng kêu ếch đực thì ếch cái đã đẻ. Thậm chí, dù đã có mái che cho ếch, nhưng chỉ cần nghe tiếng mưa thì ếch cũng đẻ. Do đó, sang tới mùa nghịch thì ếch cái đã hết trứng không thể cho sinh sản trong khi nhiều đối tượng thủy sản khác như cá rô đồng, cá sặc rằn,... đã có thể giữ trứng cho đẻ vào mùa nghịch.

Bên cạnh đó, vấn đề nồng nọc ếch trong giai đoạn ương lên thành giống thường có tình trạng chết hàng loạt sau 2-3 cơn mưa vẫn chưa tìm ra nguyên nhân và cách khắc phục, khiến người nuôi ếch bị thiệt hại nặng. Hiện nay, dịch bệnh trên ếch rất nhiều như: Bệnh đỏ đùi, mù mắt, vẹo cổ, sình bụng,... nhưng chưa có thuốc thủy sản đặc trị mà chỉ dùng thuốc dành cho người để trị bệnh ếch.

Ông Phan Hữu Hội, Phó Chi cục Trưởng Chi cục Thủy sản Tiền Giang thừa nhận, hiện nay phong trào nuôi ếch chủ yếu phát triển tự phát, manh mún, nhỏ lẻ nên rất khó quản lý, nhất là quản lý chất lượng ếch giống, thiếu nguồn ếch bố mẹ có chất lượng. Đa số các hộ nuôi ếch chưa nắm rõ kỹ thuật nuôi nên trong quá trình nuôi gặp nhiều khó khăn; thị trường tiêu thụ chủ yếu là nội địa, chưa thật sự ổn định, giá cả biến động thất thường làm tăng rủi ro cho các hộ nuôi. Bên cạnh đó, những nghiên cứu chuyên sâu về các loại bệnh cùng loại thuốc đặc trị cho ếch cũng chưa nhiều.

Theo số liệu thống kê, toàn tỉnh hiện có trên 130 hộ theo nghề nuôi ếch Thái Lan (trong đó có 30 hộ có sản xuất ếch giống), tập trung ở TP. Mỹ Tho (31 hộ), huyện Châu Thành (27 hộ), Cai Lậy (52 hộ) và Cái Bè (20 hộ). Ếch chủ yếu được nuôi trong các vèo giăng dưới ao với kích cỡ mỗi vèo khoảng 2m x 4m hoặc những bể bạt, bể xi măng có kích cỡ khoảng 4m x 6m mỗi bể. Hàng năm, các hộ nuôi ếch này cung cấp cho thị trường khoảng 150 tấn ếch thịt và khoảng 400.000 con ếch giống, đáp ứng nhu cầu nuôi của tỉnh.