Việt Nam chủ động sản xuất bò BBB

Nhờ công nghệ cấy truyền phôi bằng phương pháp gây rụng trứng tạo thể vàng đồng pha do nhóm nghiên cứu của TS Sử Thanh Long, trưởng bộ môn ngoại sản, khoa Thú y – học viện Nông nghiệp Việt Nam, cùng các cộng sự thực hiện đã giúp Việt Nam chủ động sản xuất bò BBB thuần chủng từ mọi giống bò trên thế giới và hạn chế việc nhập khẩu bò trưởng thành về Việt Nam.

Bác sĩ thú y Vương Tuấn Phong cùng hai con bê ba tháng tuổi. Ảnh: Trịnh Điệp.

TS  Long cho biết trên cơ sở thành công công việc Sind hoá đàn bò cỏ từ nửa cuối thế kỷ trước, đầu thế kỷ 21 tinh bò đực giống thịt cao sản của thế giới đã được nhập vào Việt Nam để lai cải tạo tiếp tục đàn bò, đặc biệt là bò BBB – giống bò thịt cao sản của Vương quốc Bỉ có thân hình vạm vỡ và “bắp cơ đôi”. Bò đực trưởng thành có khối lượng 1.100kg (có thể đạt 1.300kg), bò cái trưởng thành có khối lượng 700kg (có thể đạt 900kg).

Trong ba năm từ 2010 – 2013, công ty CP giống gia súc Hà Nội, đã thực hiện một dự án cho phối trên 10.000 liều tinh BBB và đã có hàng ngàn bê lai F1 ra đời với khối lượng sơ sinh đạt 28 – 30kg, sáu tháng tuổi đạt 150 – 170kg và 12 tháng tuổi đạt 300 – 400kg. Với những ưu điểm vượt trội như dễ nuôi, lớn nhanh, chất lượng thịt thơm ngon, hiệu quả kinh tế cao hơn hẳn các con lai khác (15 – 20%). Tuy nhiên, nguồn tinh trùng trong dự án vẫn phụ thuộc vào việc nhập khẩu từ nước ngoài, nên khi dự án kết thúc, người chăn nuôi gặp khó khăn trong việc mua tinh trùng, không thể tiếp tục công cuộc cải tạo chất lượng đàn bò. Trong khi đó, giữa Việt Nam và Bỉ hiện nay chưa có hiệp định hợp tác thú y.

Trong bối cảnh như vậy, xí nghiệp bò Phù Đổng – công ty CP giống gia súc Hà Nội, được sự hỗ trợ từ UBND thành phố Hà Nội, đã chủ động nhập phôi bò BBB thuần chủng về Việt Nam, với mục đích sản xuất bò đực giống BBB thuần chủng, để đưa vào khai thác thay thế tinh nhập ngoại. Hơn nữa, những cá thể bò BBB thuần chủng này do có thời gian phát triển “9 tháng 10 ngày” trong bụng bò mẹ bản địa, giúp thích nghi tốt hơn đối với điều kiện khí hậu nhiệt đới sau khi ra đời. “Trong công trình sản xuất bò BBB lần này, chúng tôi đã sử dụng công nghệ cấy truyền phôi bằng phương pháp gây rụng trứng tạo thể vàng đồng pha và cho nhiều kết quả tốt”, anh Vương Tuấn Phong, khoa Thú y – thành viên nhóm nghiên cứu cho biết.

Cụ thể, bằng phương pháp này nhóm nghiên cứu đã chủ động dùng tổ hợp hormone sinh sản gây rụng trứng tạo thể vàng đồng pha, để đảm bảo quá trình rụng trứng và hình thành thể vàng xảy ra. Vào ngày thứ 6 sau khi động dục sẽ lấy máu tất cả các bò để định lượng nồng độ progesterone huyết thanh và chỉ thực hiện cấy truyền trên những bò có nồng độ >3ng/ml. Kết quả, nhóm nghiên cứu đã cấy truyền thành công tạo ra ba bê BBB thuần chủng, đang được nuôi dưỡng tại xí nghiệp bò Phù Đổng. Theo anh Phong, phương pháp gây rụng trứng tạo thể vàng đồng pha để cấy truyền phôi có thể áp dụng tại tất cả các trang trại chăn nuôi, trung tâm nghiên cứu nhằm nâng cao tỷ lệ thành công trong cấy truyền phôi, giúp nhân nhanh đàn, bảo tồn và tận dụng nguồn gene của những cá thể bò và giống bò quý hiếm, vượt trội khác, không chỉ riêng giống bò BBB.

TS Dương Đình Long – nguyên giảng viên ngoại sản, khoa Thú y – học viện Nông nghiệp Việt Nam, hội Thú y, đánh giá việc tiến hành cấy phôi bò để gây được đàn đực giống thuần chủng, cao sản là con đường đúng đắn, kinh tế và bền vững để chủ động cải tạo đàn bò cỏ địa phương.