Vụ Lúa Này Lại Thắng Lợi To

Những ngày này, khắp nơi trong tỉnh, bà con nông dân đồng loạt ra đồng thu hoạch lúa xuân. Những bó lúa trĩu hạt và những nụ cười vui của người nông dân cho thấy lại có một vụ lúa thắng lợi to....

Toàn tỉnh được mùa

Theo chị Nguyễn Thị Hoàng Yến, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT, vụ lúa xuân 2013, toàn tỉnh đạt cả 3 chỉ tiêu về diện tích, năng suất và sản lượng. Diện tích lúa cấy thực hiện 20.168 ha, đạt 104,5% kế hoạch, trong đó có 13.000 ha lúa lai, đạt 102% kế hoạch, chiếm 64,4% diện tích cấy. Đến ngày 5-6, toàn tỉnh đã thu hoạch được 15.686 ha, đạt gần 80% diện tích cấy, năng suất lúa bình quân toàn tỉnh ước đạt 60 tạ/ha, bằng 100% chỉ tiêu kế hoạch.

Trong đó huyện có năng suất cao nhất là Sơn Dương đạt 61,9 tạ/ha, Yên Sơn 61,4 tạ/ha, Chiêm Hóa 59,4 tạ/ha, các huyện, thành phố còn lại đạt từ 56 đến 58,5 tạ/ha. Đây là vụ lúa có năng suất đạt cao nhất từ trước tới nay; trong đó lúa lai năng suất bình quân 63,2 tạ/ha, lúa thuần 54,2 tạ/ha. Sản lượng thóc vụ xuân toàn tỉnh ước đạt 121.009 tấn, vượt 5% kế hoạch, tăng 1.592 tấn so với vụ xuân 2012.

Có được kết quả trên, bên cạnh yếu tố thời tiết thuận lợi, còn có sự tham mưu kịp thời của ngành chức năng và chỉ đạo chặt chẽ của chính quyền từ tỉnh đến cơ sở. Trong vụ sản xuất, tỉnh tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ giống lúa lai cho hộ nghèo thuộc các xã đặc biệt khó khăn thuộc Chương trình 135 với 95.191,4 kg giống.

Các địa phương đã chủ động 4 yếu tố cho vụ sản xuất là cung cấp đủ giống và phân bón; nguồn nước cung cấp đủ cho khâu làm đất và gieo cấy; diện tích làm đất bằng máy nông cụ chiếm phần lớn diện tích và các tiến bộ kỹ thuật về chống rét cho mạ, sử dụng phân nén dúi sâu, áp dụng biện pháp “3 giảm 3 tăng”. Đặc biệt, chất lượng thóc giống cung cấp cho sản xuất vụ này được cơ quan quản lý kiểm nghiệm chặt trước khi đưa vào sản xuất.  

Ít thiên tai, sâu bệnh

Đang thu hoạch giống lúa HT1 trên khu ruộng của thôn 2 xã Lang Quán (Yên Sơn), anh Lê Văn Quang cầm bó lúa trĩu bông trên tay khoe, ít có vụ nào giống Hương thơm (HT1) lại dài bông, mẩy hạt như vụ này. Gia đình anh có 7 sào ruộng vụ này đều cấy HT1 và BC15 năng suất không dưới 220 kg/sào, tổng thu cũng đạt trên 1,5 tấn thóc. Điều mà nông dân vui nhất là giống lúa thuần chất lượng cao được mùa lại được giá, hiện bán tại nhà giá 7.000 đồng/kg, tăng 1.500 so với giống lúa lai.

Nói về những yếu tố ảnh hưởng đến năng suất của vụ lúa xuân, chị Nguyễn Thị Lịch, “bác sỹ” lâu năm của Chi cục Bảo vệ thực vật cho biết, vụ xuân 2013, thời tiết khá thuận lợi, lúa sau cấy không nơi nào gặp hạn. Theo dự báo, thời tiết tốt cho cây trồng cũng dễ phát sinh sâu bệnh, nhưng vụ này lại khác.

Tuy một vài nơi xuất hiện ốc bươu vàng, đạo ôn, rầy nâu, nhưng đều ở mức độ thấp so với 3 năm trở lại đây. Lúa cấy đủ nước tưới, không có sâu bệnh phát sinh thành dịch giúp nông dân giảm chi phí đầu vào của vụ sản xuất, đây cũng là yếu tố đưa năng suất lúa xuân đạt cao.

Anh Nguyễn Đại Thành, Giám đốc Trung tâm khuyến nông đánh giá, tiếp tục chuyển giao tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất vụ lúa xuân, 7 cơ sở sản xuất phân nén dúi sâu trên địa bàn tỉnh đã đưa về cơ sở được 1.312,6 tấn, đủ bón cho gần 6.000 ha lúa cấy. Cùng với đó, bà con các huyện gieo thẳng bằng giàn sạ kéo tay và sử dụng mạ khay được trên 2.000 ha.

Trong cơ cấu giống, lúa chất lượng HT1, HT6 và Bắc thơm được mở rộng, vụ này nhiều nơi còn mở rộng diện tích lúa Nam Dương 99, LS1. Để lựa chọn giống lúa chất lượng, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, vụ xuân 2013, Trung tâm đã đưa vào khảo nghiệm 7 giống mới. Trong đó có 4 giống ngay sau thu hoạch bà con đã đăng ký nhân rộng là giống BG1, BG6, TQR6, VP2 là những giống lúa có năng suất cao, chất lượng gạo ngon.

Còn chút chưa vui

Trong niềm vui lớn cả tỉnh được mùa, thì trên địa bàn còn chút chuyện chưa vui. Đó là một số diện tích giống lúa BC15 của các xã vùng nam Sơn Dương vụ này thất thu.

Trải nghiệm thực tế trên đồng ruộng, bà con có chung nhận xét BC15 là giống có năng suất cao, chất lượng gạo ngon, nhưng chịu rét kém và dễ nhiễm đạo ôn. Cũng vì thế mà ngay đầu vụ sản xuất, ngành nông nghiệp đã khuyến cáo và chỉ đạo các huyện hạn chế sử dụng giống lúa BC15 vào gieo cấy vụ xuân, nhất là chân ruộng vụ trước đã nhiễm đạo ôn... Nhưng vì thấy gạo ngon, bán được giá, nên nhiều nơi bà con vẫn gieo cấy với diện tích lớn.

Nguyên nhân bên cạnh chất lượng giống lúa của nhà cung cấp, thì việc thất thu của giống lúa BC15 còn có yếu tố thời tiết, năm nay rét muộn nhất là giai đoạn phân hóa đòng gặp nhiệt độ xuống thấp (rét nàng Bân) đã ảnh hưởng đến năng suất của giống lúa.

Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc 80% vào yếu tố thời tiết, để tiếp tục giành thắng lợi trong sản xuất vụ mùa tới đây, việc bố trí cơ cấu giống lúa theo trà cần được các cơ sở thực hiện theo đúng văn bản hướng dẫn của ngành nông nghiệp. Cùng với đó là đẩy mạnh biện pháp thâm canh, bố trí gieo mạ dự phòng cấy hết diện tích khi có lũ lụt xảy ra và chủ động phòng trừ sâu bệnh.