Lúa thuần CXT30 năng suất “khủng”

Giống lúa siêu năng suất CXT30 do PGS.TS Tạ Minh Sơn và ThS Nguyễn Thị Tuyết chọn tạo, có TGST từ 93-95 ngày, năng suất tiềm năng đạt 10 tấn/ha, hạt thóc dài trên 10 mm, chống chịu sâu bệnh tốt; đặc biệt có thể canh tác trên mọi chân đất từ vàn cao, vàn trũng, đất phèn chua, mặn…

Vụ mùa năm nay đã có 16 tỉnh, thành miền Bắc tham gia trồng giống lúa này với tổng diện tích đạt trên 300 ha.

Những con số… trong mơ

Việc 1 giống lúa mới có nhiều ưu điểm nổi trội như CXT30 xuất hiện khiến không ít nhà khoa học, người nông dân ngỡ ngàng nhưng cũng còn nhiều sự hoài nghi. Tuy nhiên, kết quả từ 8 vụ SX thử nghiệm khắp các vùng miền đã phần nào gạt bớt đi sự hoài nghi này.

PGS.TS Tạ Minh Sơn cho biết, CXT30 là kết quả của công trình nghiên cứu chọn tạo ra giống lúa thuần chất lượng, năng suất được tiến hành từ năm 2008. 5 năm trôi qua, ông vừa nghiên cứu vừa cho SX khảo nghiệm từ ĐBSCL ra ĐBSH.

“Qua 8 vụ SX thử nghiệm, tôi có thể khẳng định, đây là một giống lúa có TGST cực ngắn, từ 93-95 ngày. Thậm chí là 80-85 ngày với vụ HT của các tỉnh phía Nam. Ở Miền Bắc, việc rút ngắn mùa vụ giúp người nông dân cấy tăng vụ, cấy vụ mùa cực sớm để tăng thêm vụ lúa chét.

SX khảo nghiệm CXT30 tại xã Xuân Nộn (Đông Anh, Hà Nội)

Lợi ích thứ hai là nếu cấy 2 vụ (xuân muộn, mùa cực sớm) nông dân sẽ có nhiều thời gian hơn để tập trung làm vụ đông. Còn với miền Trung, CXT30 sẽ giúp nông dân cấy chạy úng lụt vụ HT và cấy được 3 vụ đối với các tỉnh miền Nam", ông Sơn nhấn mạnh.

Ông Vũ Thế Bình, xã viên HTX Lương Quy (Xuân Nộn, Đông Anh, Hà Nội) cho biết, từ trước đến nay ông chưa trồng giống lúa nào có TGST ngắn như CXT30. 6 sào lúa CXT30 nhà ông Bình cấy ngày 21/6, dự tính sẽ được thu hoạch vào trung tuần tháng 9.

Dẫn chúng tôi ra tham quan ruộng nhà, ông Bình nhanh tay nhổ một gốc lúa và đếm được 11 nhánh. Nói đoạn, ông chỉ tay sang mảnh ruộng trồng Khang dân 18 và bảo, “thằng” CXT30 này ăn đứt chú ạ, TGST có thể ngắn hơn Khang dân 18 đến cả chục ngày.

Trong vụ ĐX 2013 năng suất lúa CXT30 trồng thử nghiệm tại Cần Thơ và Quảng Trị đạt trên 6 tấn/ha. Tại một số địa phương như Hà Nội, Bắc Ninh, Thái Bình, năng suất lúa trung bình đạt 6,3 - 6,5 tấn/ha. Đặc biệt, diện tích trồng CXT30 của gia đình anh Nguyễn Văn Năm, xã Thụy Trình (Thái Thụy, Thái Bình) đạt gần 9 tấn/ha. Cá biệt hơn, có những vùng thâm canh có năng suất thực thu xấp xỉ ngưỡng tiềm năng (10 tấn/ha).

ThS Nguyễn Thị Tuyết cho biết, đây là vụ đầu tiên giống CXT30 được SX khảo nghiệm ở huyện Đông Anh (Hà Nội). “Mỗi xã, chúng tôi chọn một vùng đất có điều kiện canh tác khó khăn, diện tích 10 ha để trồng thử nghiệm. Ngoài ra, nông dân cũng mua giống trồng thêm rải rác đạt vài ha. Với hình thái hạt gạo dài, trong, cơm ăn mềm dẻo, rất thơm, CXT30 đủ tiêu chuẩn là gạo xuất khẩu", ThS Tuyết cho biết.

Chưa thấy nhược điểm

Không chỉ năng suất khủng, CXT30 còn được biết tới là giống lúa có sức kháng chịu sâu bệnh cực tốt. Ông Vũ Thế Bình cho biết, từ khi gieo cấy đến nay, nhà ông hầu như chưa sử dụng bất kỳ một gói thuốc BVTV nào. Các bệnh như đạo ôn, rầy nâu, bạc lá gần như không xuất hiện trên các khóm lúa.

Ông Trần Quang Hùng, Chủ nhiệm HTXNN Lương Quy, xã Xuân Nộn thì cho biết, trên diện tích hơn chục ha trồng CXT30, đến nay chỉ mới phải hiện rải rác vài khoảnh bị sâu đục thân và cuốn lá nhẹ. Điều mà ông và các xã viên còn đang băn khoăn đó là, việc lúa trỗ sớm hơn rất dễ bị chuột gây hại.

Trong vụ vừa qua, HTX Lương Quy đã cùng bà con 4 lần tổ chức diệt chuột. Về lượng phân bón, CXT30 “ăn” nhiều hơn giống lúa khác, nhưng bù lại có TGST ngắn nên chi phí về phân bón không cao. Loại phân bón được sử dụng cho CXT30 chủ yếu vẫn là Bồ Đề 688 và Thiên Hòa Growmix.

Nhìn thực tế trên cánh đồng hai xã Xuân Nộn và Nam Hồng (huyện Đông Anh) có thể thấy, cây lúa CXT30 khá thấp, thân mà tím, mỏ hạt tím và rất cứng cây. Mặc dù bị ảnh hưởng mưa bão, úng ngập liên tiếp trong thời gian vừa qua nhưng cây vẫn không bị đổ. Tỷ lệ hạt chắc trên bông đạt trên 90%, trọng lượng 1.000 hạt khoảng 25 - 26 gram.

Theo PGS.TS Tạ Minh Sơn, mặc dù đã SX được 8 vụ nhưng việc trồng khảo nghiệm vẫn phải được tiếp tục. “Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục khảo nghiệm giống CXT30 tại một số vùng để khẳng định chắc chắn hơn ưu điểm vượt trội của giống lúa này. Chúng tôi chỉ dừng việc khảo nghiệm khi CXT30 đã được công nhận là giống Quốc gia”, ông chia sẻ.

Khi được hỏi, với giống CXT30 này, ông có khuyến cáo gì với bà con nông dân? PGS.TS Tạ Minh Sơn khẳng định chắc như đinh đóng cột rằng, bà còn hoàn toàn yên tâm SX. “Tính đến thời điểm này, tôi chưa phát hiện ra bất kỳ một nhược điểm nào của giống lúa này. Nếu trong quá trình SX, phát hiện ra nhược điểm nào, rất mong bà con thông tin lại để chúng tôi biết”.

Qua tìm hiểu, được biết giá 1 kg thóc giống CXT30 là 50.000 đồng. Sau khi thu hoạch, CXT30 được thu mua với giá khá cao, trung bình 15.000 đồng/kg. Nếu so với các giống lúa thông thường trên thị trường, giá bán CXT30 đang ở ngưỡng gấp đôi.

"Với định hướng xuất khẩu gạo CXT30 ra thị trường nước ngoài, chúng tôi vừa ký hợp đồng liên kết với Cty Nhịp cầu Việt Đức. Đây sẽ là đơn vị đầu mối giúp chúng tôi trong việc thu mua, xuất khẩu và phân phối gạo CXT30 vào thị trường Đức", ThS Nguyễn Thị Tuyết nói.