Bệnh hô hấp phức hợp – mối quan ngại cho nhiều nhà chăn nuôi

Bệnh hô hấp phức hợp trên heo đang là mối quan tâm lớn đối với nhiều nhà chăn nuôi, là một trong những bệnh khá quan trọng chiếm tỉ lệ 30-70% so với các bệnh khác, bởi do sự kết hợp của nhiều mầm bệnh hô hấp trong cùng một thời điểm nên có những diễn biến hết sức phức tạp, thường xảy trên heo sau cai sữa và nuôi thịt.

Không những vậy bệnh hô hấp phức hợp còn là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cấp tính, lây lan nhanh, gây viêm nhiễm đường hô hấp và rối loạn sinh sản, dẫn tới hội chứng heo giảm ăn, còi ốm chậm lớn, kéo dài thời gian nuôi, trọng lượng nhỏ, tăng chi phí thuốc thú y, công chăm sóc, quản lý. Bệnh tuy có tỉ lệ chết thấp dưới khoảng 10%, nhưng gây ảnh hưởng đến nâng suất và hiệu quả kinh tế, thiệt hại rất lớn cho người chăn nuôi.

Theo số liệu thống kê của tỉnh Đồng Nai thì thiệt hại do bệnh hô hấp phức hợp gây ra là không nhỏ hơn 100 tỉ đồng trên năm.

Yếu tố gây bệnh

Bệnh do nhiều yếu tố mầm bệnh kết hợp như vi sinh vật, môi trường, quản lý, chăm sóc nuôi dưỡng, có ít nhất 10 loại bệnh liên quan đến đường hô hấp trên heo như viêm phổi, viêm màng phổi, tụ huyết trùng, cúm heo, giả dại, viêm cầu khuẩn, tai xanh (PRRS), ốm còi.

Theo TS. Nguyễn Tất Toàn - trưởng khoa chăn nuôi – thú y, trường Đại học Nông Lâm TP.HCM thì bệnh chủ yếu do vi khuẩn Mycoplasma, và virus gây bệnh tai xanh, và nhiều nguyên nhân gây bệnh khác kể cả virus và vi khuẩn, ký sinh trùng,…

Ngoài ra, bệnh thường xảy ra trên những trang trại chăn nuôi với quy mô lớn hơn 200 con, khoảng cách giữa các trại quá gần nhau, diện chuồng sàn nhỏ hơn 0.7m2/con, vệ sinh kém, dinh dưỡng kém, phát hiện bệnh chậm, điều trị kém . Ngoài ra các yếu tố như nhiệt độ và ẩm cao quá hoặc thấp quá, nồng độ CO2, NH3 và bụi không khí cao cũng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe đàn heo.

Triệu chứng

Hầu hết các bệnh này đều có triệu chứng gần giống nhau như ho, sốt, khó thở, ốm còi, giảm ăn chậm lớn, xù lông, gây rối loạn sinh sản, nên với heo bệnh khó chẩn đoán chính xác.

Kiểm soát mầm bệnh

Để kiểm soát bệnh hô hấp phức hợp trên heo thì cần kết hợp nhiều yếu tố, khống chế được các yếu tố nguy cơ gây bệnh như áp dụng an toàn sinh học, kiểm soát chặt chẽ công tác quản lý, chăm sóc, hỗ trợ khác,... biện pháp giải quyết quan trọng mà các nhà chăn nuôi heo phải quan tâm đó là quản lý trại, đàn, là yếu tố góp phần quyết định hiệu quả thành công hay thất bại.

Bên cạnh đó, việc sử dụng kháng sinh và vaccin đa giá phòng bệnh ngay từ đầu sẽ giúp cho tình hình đàn heo được kiểm soát chặt chẽ và mang lại hiệu quả cao.