Bọ nhảy hại rau cải

Tác hại của chúng có chiều hướng gia tăng trong vài năm gần đây, nhất là ở một số vùng rau chuyên canh như Đà Lạt (Lâm Đồng), Tp. Hồ Chí Minh, Đồng Nai.

Lá rau cải củ non bị bọ nhẩy phá hại

Trên cây rau họ thập tự (các loại rau cải, su hào, súp lơ…) bên cạnh những loại sâu bệnh thường gặp như sâu tơ, rầy rệp, bệnh sưng rễ, bệnh thối nhũn vi khuẩn… thì bọ nhảy sọc cong vỏ lạc (Phyllotreta vittata) cũng là một đối tượng thường xuyên xuất hiện và gây hại nhiều cho cây rau.

Tác hại của chúng có chiều hướng gia tăng trong vài năm gần đây, nhất là ở một số vùng rau chuyên canh như Đà Lạt (Lâm Đồng), Tp. Hồ Chí Minh, Đồng Nai…, có những nơi không mở rộng thêm được diện tích rau cải (nhất là cải củ, cải bắc thảo…) là vì loài bọ nhảy này.

Con trưởng thành của chúng là một loại bọ cánh cứng, hình bầu dục, cơ thể dài khoảng 2-2,5mm, đen bóng, trên mỗi cánh trước có một vân sọc hình củ lạc màu trắng. Chúng có khả năng nhảy xa và bay rất khỏe. Hoạt động nhiều vào lúc sáng sớm và chiều mát. Trưa nắng thường lẩn trốn ở dưới gốc hoặc mặt dưới lá. Chúng cắn phá lá tạo ra những lỗ thủng nhỏ, kích thước vài mm, nếu nặng lá rau có thể bị thủng lỗ chỗ như tấm lưới, lá te tua, xơ xác.

Bọ có thể gây hại trong suốt thời kỳ sinh trưởng của cây cải, nhưng mạnh nhất là khi cải còn nhỏ (sau gieo khoảng 7-10 ngày). Những ruộng cải non nằm xen kẽ với những ruộng sắp thu hoạch hoặc vừa thu hoạch thường bị bọ gây hại nhiều, do bọ di chuyển từ các ruộng này sang các ruộng cải còn non. Nếu không kiểm tra phát hiện sớm và phun xịt thuốc kịp thời thì dễ bị chúng gây hại rất nặng, cây cải non mất sức, rất khó phục hồi.

Một con trưởng thành cái có thể đẻ đến 200 trứng, ở dưới đất xung quanh vùng rễ chính của cây.

Ấu trùng nằm trong đất, có hình ống, màu vàng nhạt, đẫy sức dài khoảng 4mm, chúng cắn phá rễ và củ (cải củ), tạo ra những đường lõm ngoằn ngèo, hoặc thành lỗ ăn sâu vào trong củ, trong rễ, làm cho cây cải bị còi cọc, chậm lớn, củ và rễ dễ bị thối.

Để hạn chế tác hại của bọ nhảy, bà con có thể áp dụng kết hợp một số biện pháp sau đây:

- Không trồng các loại rau thuộc họ thập tự liên tục trong nhiều năm trên một khu đồng, khu ruộng, thỉnh thoảng nên luân canh với những cây khác như ngò, hành, dưa leo, bầu, bí mướp... Biện pháp này phải được nhiều chủ ruộng cùng thực hiện trên diện rộng thì mới mang lại kết quả cao.

- Khi thu hoạch nên chừa lại một diện tích nhỏ ở giữa ruộng, thu hút bọ tập trung vào đó rồi phun xịt thuốc hủy diệt (bỏ cả rau), hạn chế mật độ bọ cho các vụ sau.

- Cần kiểm tra ruộng cải thường xuyên (nhất là khi cây cải còn non), hoặc vào những lúc các ruộng xung quanh đang thu họach, để phát hiện và phun xịt thuốc diệt trừ bọ kịp thời.

Về thuốc, có thể sử dụng: Olong 55WP; Diaphos 50EC; Sherzol 205EC; Biocin 16WP hoặc 8000SC; Vibasu 50EC... để phun xịt (vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát), hoặc dùng Diaphos 10G; Sago-Super 3G; Vibasu 5H; Sargent 6G… xử lý đất trước khi gieo trồng để diệt ấu trùng (liều lượng và cách sử dụng các bạn có thể đọc hướng dẫn của nhà sản xuất có in trên nhãn thuốc). Nhớ phải tuyệt đối bảo đảm thời gian cách ly của thuốc để tránh ngộ độc cho người ăn.

Sau khi phun rải thuốc, cần bón thêm phân để cây cải nhanh hồi phục.