Giải pháp chống nóng ao nuôi

Để hạn chế những ảnh hưởng xấu của nhiệt độ cao mùa hè đối với động vật thủy sản, người nuôi cần lưu ý một số biện pháp cơ bản.

Việc tăng cường ôxy trong ao nuôi rất cần thiết vào mùa nóng – Ảnh: ST

Ảnh hưởng 

Nhiệt độ nước là một trong các thông số quan trọng trong quản lý chất lượng môi trường nuôi và cũng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của vật nuôi thủy sản. Nhiệt độ tăng, giảm đột ngột sẽ gây sốc cho cá, làm tỷ lệ sống và khả năng đề kháng bệnh của cá thấp hơn nhiều so với cá sống trong điều kiện nhiệt độ thích hợp. Nhiệt độ nước cao làm tăng khả năng trao đổi chất, do đó tăng tiêu hao ôxy. Tăng mẫn cảm với virus, vi khuẩn gây bệnh cho cá. Nhiệt độ nước cao còn là điều kiện thuận lợi cho nhiều loại ký sinh trùng, nấm bệnh, vi khuẩn, virus gây bệnh cho cá phát triển. Khi nắng nóng trong thời gian dài làm các loại tảo trong ao phát triển mạnh (nhiều loại tảo có hại) làm giảm lượng ôxy hòa tan trong nước.

Quản lý môi trường

Tăng độ sâu mực nước: Trong ao nuôi thủy sản, nhiệt độ thay đổi lớn theo độ sâu cột nước, ở tầng mặt, nhiệt độ chênh lệch ngày và đêm có thể lên đến 10 độ C, ở độ sâu khoảng 20 cm, nhiệt độ chênh lệch khoảng 5 độ C, ở đáy ao nhiệt độ ngày đêm chênh lệch khoảng 2 độ C. Nhiệt độ giảm dần từ mặt nước xuống đáy. Thông thường trong một ngày đêm, nhiệt độ cao nhất lúc 14 – 16 giờ và thấp nhất lúc 2 – 5 giờ. Trên cơ sở đó, để giảm bớt hiện tượng cá bị sốc do chênh lệch nhiệt độ trong ngày đêm quá lớn và cũng để giảm bớt nhiệt độ môi trường tạo vùng phân bố mát hơn cho cá trong mùa nóng cần đảm bảo độ sâu mực nước trong ao. Cường độ ánh sáng biến đổi thành nhiệt và sẽ triệt tiêu khi xuyên qua 1 m nước đầu tiên. Vì vậy, các ao nuôi cá nên bổ sung nước vào mùa nóng đảm bảo độ sâu tối thiểu 1,2 m.

Đảm bảo lượng ôxy hòa tan: Khi quá trình thiếu ôxy và thừa CO2 xảy ra làm cá bị ngạt thở, nổi đầu. Hiện tượng này thường xảy ra ở ao ít hoặc không có khả năng thay đổi nước thường xuyên, chất hữu cơ tích tụ nhiều ở đáy ao, mật độ thả quá cao. Tình trạng này kéo dài cá càng bị ngạt thở, nhịp thở càng gấp hơn. Sau một thời gian cá yếu dần rồi chết. Nếu trong ao nuôi, cá nổi đầu từ chập tối hoặc gần trưa nắng lên mà cá vẫn nổi đầu là ao thiếu ôxy nghiêm trọng, cần phải tiến hành xử lý ngay. Tăng cường thêm ôxy cho ao bằng cách bơm thêm nước sạch vào ao và phun mưa trên mặt ao, tháo bớt nước cũ ra ngoài, sục khí. 

Giữ nền đáy ao sạch, có thể hút loại bỏ bùn đáy hoặc xử lý lớp hữu cơ đáy ao bằng vôi bột hoặc Zeolite.

Giảm lượng thức ăn trong ngày khoảng 30 – 40%, hoặc bỏ cữ ăn vào buổi trưa.

Trộn Vitamin C vào thức ăn, tăng cường sức đề kháng và khả năng chống chịu với stress cho cá.

Ngoài ra, khi đánh bắt và vận chuyển cá trong mùa nóng cần tiến hành vào lúc sáng sớm, mát trời. Không nên làm thay đổi nhiệt độ nước đột ngột để tránh cho cá khỏi bị sốc. 

Sự thay đổi nhiệt độ môi trường đột ngột, quá 4 – 6 độ C làm cá hương và cá giống của nhiều loài bị sốc, tê liệt và chết. Nên khi chuyển cá bột, hương bằng túi Polyethylen (PE) có bơm ôxy, thì cho cả túi cá xuống ao ngâm 15 – 20 phút để nhiệt độ trong túi cá và ở ao gần như ngang nhau, mới mở miệng túi, thả cá ra ngoài ao.