Nâng cao tính bền vững của tôm nuôi

Nếu tác động tài chính là chìa khóa để nuôi tôm bền vững thì vệ tinh, điện thoại di động và dữ liệu lớn có thể thúc đẩy quá trình này như thế nào? 

Tỉnh Sóc Trăng, Việt Nam. Mật độ ao nuôi ở khu vực này có thể đạt 200 con trên một km vuông. Tại đây chúng tôi chọn ra bốn ao với tổng diện tích là 1,58 héc-ta.

Thâm canh có kiểm soát

Vào tháng 9 năm 2020, Quỹ Bảo tồn Thiên Nhiên Hoàn cầu (WWF) đã xuất bản tác phẩm Kiểm chứng ngành sản xuất tôm tương lai, đây là một hướng dẫn về chính sách tóm tắt của lĩnh vực chăn nuôi tôm với nội dung: “phần lớn được đặc trưng bởi các nhà sản xuất phi công nghiệp và các biện pháp thực hành không bền vững. Nó đòi hỏi việc sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên mà nếu như không được quản lý thích hợp thì có thể dẫn đến những tác động tiêu cực, chẳng hạn như nghịch chuyển môi trường sống tự nhiên, ô nhiễm nguồn nước, khai thác quá mức thủy sản biển để chế biến bột cá và khí thải các-bon do hoạt động có liên quan tới điện và nhiên liệu trong trang trại phát ra.”

Bài hướng dẫn đã xác định việc chăn nuôi thâm canh có kiểm soát là một giải pháp giúp cho hoạt động chăn nuôi tôm trở nên bền vững hơn. Các hệ thống sản xuất thâm canh tạo ra lượng tôm cao hơn trên mỗi diện tích đất bằng cách sử dụng các phương pháp chính xác hơn và bằng các hoạt động canh tác có trách nhiệm có thể giảm tác động đến chất lượng nước và nguy cơ dịch bệnh tại địa phương bằng cách giảm thiểu sự tương tác của trang trại với môi trường bên ngoài. Tuy nhiên, hoạt đông chăn nuôi tôm bị chi phối bởi các hộ sản xuất nhỏ lẻ, họ là những người thiếu khả năng tiếp cận với hình thức tín dụng cần thiết để áp dụng nhiều phương pháp sản xuất thâm canh hơn.

Tổng diện tích đất giảm do sản xuất tôm thâm canh

Các nhà tài chính nên hướng các khoản đầu tư cho vay nợ và vốn cổ phần vào các nhà sản xuất nhỏ và lớn để chuyển sang hình thức thâm canh có kiểm soát hơn.

Thách thức

Để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang thâm canh có kiểm soát, WWF đã xác định hướng nguồn vốn có chủ đích vào các trang trại nuôi tôm là động lực chính. Mặc dù các khoản đầu tư có tiềm năng tạo ra lợi nhuận cao nhưng đồng thời cũng có những thách thức lớn, bao gồm việc phân bổ thành từng mảng và đôi khi phân phối từ xa của các trang trại cũng như hạn chế dữ liệu về hiệu suất sản lượng và tài chính. Những vấn đề này làm phức tạp thêm việc xác định các trang trại phù hợp và tăng rủi ro tài chính đối với người cho vay. Những vấn đề này đưa đến một số cân nhắc:

Liệu chúng ta có thể giảm chi phí tiến hành thẩm định để có thể triển khai đầu tư cho các trang trại có quy mô nhỏ hay không?

Làm thế nào chúng ta có thể đảm bảo các khoản đầu tư được sử dụng hợp lý và giúp người nông dân tuân thủ các biện pháp canh tác sản xuất có trách nhiệm?

Làm thế nào để có thể truy xuất nguồn gốc của tôm được sản xuất bền vững thông qua chuỗi cung ứng để tối đa hóa thành quả cho cả người chăn nuôi và người tiêu dùng?

Giải pháp

Các công nghệ giám sát từ xa (bao gồm quan sát bằng vệ tinh và thu thập dữ liệu bằng điện thoại di động) có thể giải quyết những thách thức về dữ liệu hiện đang cản trở việc phân phối suôn sẻ nguồn vốn cần thiết để tài trợ cho các hoạt động chăn nuôi tôm bền vững.

Giải pháp của SeaWarden* là nhằm đề cung cấp một khuôn khổ mà trong đó việc giám sát từ xa đóng vai trò quan trọng trong mỗi bước của quá trình tăng tốc: từ việc tìm kiếm các trang trại phù hợp để đầu tư, đến việc giới thiệu người nông dân, sản xuất và giám sát danh mục đầu tư để hỗ trợ việc truy xuất nguồn gốc thông qua chuỗi cung ứng.

Mô hình của SeaWarden phục vụ cho việc thúc đẩy các biện pháp thực hành sản xuất tôm bền vững

Việc giám sát từ xa đóng một vai trò quan trọng trong mỗi giai đoạn của quá trình tăng tốc.

Giai đoạn 1: lựa chọn trang trại

Chúng tôi có kế hoạch xác định các ứng cử viên trang trại lý tưởng bằng cách phân tích những gì vệ tinh quan sát được, dữ liệu thời tiết, hồ sơ sản xuất chính thức và các dạng dữ liệu lớn khác. Tập dữ liệu có lịch sử kéo dài nhiều năm cung cấp sự hiểu biết sâu sắc về các biện pháp thực hành và hiệu suất canh tác. Các yếu tố dữ liệu chính (KDEs) được tạo ra bởi quá trình này phân loại các ao dựa trên các tiêu chí đủ điều kiện được xác định bởi nhà tài trợ có sức ảnh hưởng.

Giai đoạn 2: giới thiệu các trang trại

Các cộng tác viên có trụ sở trong khu vực sẽ liên hệ với các trang trại đáp ứng đủ điều kiện. Để đăng ký, các trang trại có hứng thú cần cung cấp thêm thông tin bằng điện thoại di động của họ. Các yếu tố dữ liệu chính nào không thể thu thập bằng các quan sát vệ tinh sau đó được xác minh bằng hình ảnh và video do người nông dân gửi tới. Bằng cách kết hợp dữ liệu quan sát trong lịch sử với thông tin do nông dân gửi tới, chúng tôi tạo ra hồ sơ kỹ thuật số của người nông dân mà hồ sơ này có thể tác động các nhà tài chính tiến hành quy trình thẩm định của họ.

Giai đoạn 3: triển khai kinh phí và nguồn lực

Sau đó, nhà tài trợ có sức ảnh hưởng sẽ gây quỹ cho các trang trại được lựa chọn với quy định rằng các khoản tiền này được sử dụng để cải thiện trang trại một cách cụ thể, chẳng hạn như lắp đặt các thiết bị cho ăn tự động, lót đáy ao bằng nhựa, xây dựng các ao xử lý nước và ao lắng. Tùy thuộc vào thỏa thuận, các nguồn lực có thể được triển khai như sự kết hợp của quỹ tài trợ, thiết bị, nợ chi phí thức ăn chăn nuôi và hỗ trợ kỹ thuật. Sau đó, những cải tiến và lợi tức hằng năm của trang trại được xác minh bằng giám sát từ xa.

Giai đoạn 4: sản xuất có trách nhiệm và giám sát danh mục đầu tư

Các quan sát vệ tinh liên tục và dữ liệu sản xuất do nông dân gửi đến đảm bảo rằng hoạt động sản xuất tuân thủ các tiêu chuẩn sản xuất nuôi trồng thủy sản có trách nhiệm. Dữ liệu giám sát từ xa được phân tích theo thời gian thực, hỗ trợ nông dân tư vấn về quản lý, am hiểu về thị trường và cảnh báo sớm về các sự kiện dịch bệnh trong khu vực của họ. Việc giám sát từ xa cũng cho phép các nhà tài chính tác động giám sát hiệu quả nhiều trang trại trong danh mục đầu tư của họ và cung cấp các nguồn lực bổ sung khi cần thiết.

Giai đoạn 5: tính minh bạch và truy xuất nguồn gốc sau hoạt động sản xuất

Việc thu thập hồ sơ sản xuất thông qua giám sát từ xa giúp đơn giản hóa quá trình đánh giá đối với các chứng chỉ được cung cấp bởi các chương trình như ASC và BAP. Các chứng nhận được công nhận trên toàn cầu này giúp tăng cường nhận diện thương hiệu và cải thiện khả năng tiếp cận thị trường với các chính sách tìm kiếm nguồn cung ứng chặt chẽ hơn. Hơn nữa, bằng cách tích hợp dữ liệu giám sát từ xa vào các nền tảng truy xuất nguồn gốc hiện có, chúng tôi có thể cho phép truy xuất nguồn gốc ở cấp độ ao nuôi thông qua chuỗi cung ứng, đây là lợi ích chính đối với các nhà bán lẻ và người tiêu dùng.

Xem xét kỹ hơn về giám sát từ xa

Giám sát từ xa hoạt động như thế nào? Cách tiếp cận của chúng tôi được hỗ trợ bởi các quan sát vệ tinh từ các nền tảng thương mại và mã nguồn mở, còn thông tin do nông dân gửi đi bằng điện thoại di động (được xác minh bằng bằng chứng hình ảnh và video được gắn thẻ định vị). Cách tiếp cận của chúng tôi cho phép chúng tôi phát hiện và giám sát hàng triệu ao nuôi ở bất kỳ nơi đâu trên thế giới. Chúng tôi thu thập các quan sát mới hàng tuần và kết hợp chúng với tập dữ liệu trong lịch dữ liệu sử kéo dài từ vài năm trước đây. Bằng cách sử dụng trí tuệ nhân tạo được thiết lập có chủ đích nhằm để tự động hóa quá trình phân tích, chúng tôi có thể phát triển sự hiểu biết sâu sắc về các biện pháp thực hành và hiệu suất chăn nuôi tôm trên quy mô trang trại, khu vực và toàn cầu.

Tỉnh Phang Nga, Thái Lan: Quan sát vệ tinh có thể giám sát hoạt động chăn nuôi tôm ở bất kỳ nơi đâu trên thế giới

Theo FAO, sản lượng tôm nuôi trên toàn cầu đã tăng 500% trong giai đoạn từ năm 2007–2017.

Các yếu tố dữ liệu chính được thu thập bởi các quan sát  bằng vệ tinh

Các yếu tố dữ liệu chính lấy từ vệ tinh cung cấp thông tin về các biện pháp thực hành và hiệu suất sản xuất.

Đánh giá năng suất trang trại dựa trên hoạt động của ao nuôi

Dựa vào lịch sử quan sát của vệ tinh, hai vụ nuôi đã được sản xuất và các ao nuôi đã bị bỏ hoang (bỏ hoang hoàn toàn) trong ít nhất hai tuần giữa các chu kỳ sản xuất trong năm 2020.

Chatbots và nền tảng nhắn tin di động để thu thập dữ liệu trang trại

Việc áp dụng điện thoại di động rộng rãi cho phép người nông dân chia sẻ các KDEs bổ sung được xác minh bằng bằng chứng hình ảnh và video được gắn thẻ định vị. Việc sử dụng các nền tảng nhắn tin phổ biến trong khu vực (như WhatsApp, Zalo, Viber và LINE) là một phương pháp hiệu quả để thu thập dữ liệu xác minh bổ sung. Nó cũng thiết lập một kênh thông tin liên lạc, cho phép người nông dân nhận được lời khuyên về hoạt động, am hiểu thị trường và cảnh báo sớm về các sự kiện dịch bệnh tại địa phương.

Dữ liệu xác minh được yêu cầu thông qua các nền tảng nhắn tin di động phổ biến trong khu vực bằng cách sử dụng hệ thống trò chuyện tự động và được xác minh bằng công nghệ nhận dạng hình ảnh.

Giá cả

Bằng cách tập trung vào quy mô kinh tế và tự động hóa, chúng tôi cung cấp các đánh giá quy mô khu vực với mức giá 5 đô la Mỹ cho mỗi km vuông và giám sát khu vực trang trại với 10 đô la Mỹ mỗi tháng đối với mỗi trang trại. Giám sát từ xa với chi phí thấp có thể đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang hoạt động chăn nuôi tôm bền vững bằng cách mang lại lợi ích cho mọi giai đoạn của quá trình tăng tốc: tìm thấy khách hàng, thẩm định, giám sát sản xuất và danh mục đầu tư, tuân thủ và truy xuất nguồn gốc chuỗi cung ứng.

Thực hiện

Các nhà tài chính có sức ảnh hưởng

Bằng cách cung cấp dịch vụ giám sát từ xa, chúng tôi có thể mở rộng quy mô của các chương trình đầu tư tập trung vào nuôi trồng thủy sản hiện có đồng thời cải thiện lợi tức đầu tư. Chúng tôi làm cho việc tác động tài chính trở nên đơn giản nhất đối với nhà tài chính. Tất cả những gì họ cần làm là: 1) lựa chọn một khu vực mà họ quan tâm, và 2) xác định tiêu chí của họ dành cho các trang trại có đủ điều kiện được tài trợ. Các công ty như eFishery tập trung ở Indonesia được tối ưu hóa để nhận quỹ tài trợ của nhà đầu tư và triển khai hiệu quả khoản tiền này cho các trang trại đáp ứng đủ điều kiện.

Hỗ trợ địa phương

Sự thành công của tác động tài chính dựa vào sự hỗ trợ của địa phương trên đất liền để tiến hành giới thiệu, đào tạo và cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho người nông dân. Tại bang Gujarat, Ấn Độ, chúng tôi đang thử nghiệm phương pháp giám sát từ xa cùng với MVJ Group, đây là một công ty cung cấp nguyên liệu đầu vào, hỗ trợ vận hành và các dịch vụ xuất khẩu cho hàng trăm hộ chăn nuôi tôm trong khu vực. Tại Indonesia và Việt Nam, chúng tôi đang hợp tác với ThinkAqua - một tổ chức phi chính phủ tập trung vào việc cải thiện phúc lợi của các nhà sản xuất nuôi trồng thủy sản trên quy mô nhỏ trong khu vực.

Các bức ảnh do người nông dân gửi từ Gujarat, Ấn Độ xác minh rằng các ao được bỏ hoang trước khi thả giống. Ảnh: MJV Group

Các chương trình chứng nhận

Các chương trình chứng nhận được công nhận trên toàn cầu, chẳng hạn như Hội đồng Quản lý Nuôi trồng Thủy sản (ASC) và Tiêu chuẩn Thực hành Nuôi trồng Thủy sản Tốt nhất (BAP), hiểu được giá trị của việc sử dụng công nghệ giám sát từ xa để hỗ trợ việc đánh giá hàng năm và giúp cho việc cấp giấy chứng nhận dễ tiếp cận hơn đối với các nhà sản xuất ở quy mô nhỏ hơn. Năm nay, Sea Warden đang hợp tác với ASC để thử nghiệm công nghệ giám sát từ xa để hỗ trợ các chương trình cải tiến nhằm đẩy nhanh giá thầu của các trang trại có quy mô nhỏ để được cấp giấy chứng nhận ở Indonesia và Việt Nam.

Công nghệ truy xuất nguồn gốc

Hệ thống dữ liệu chống giả mạo được hỗ trợ bởi công nghệ blockchain có thể cho phép truy xuất nguồn gốc của chuỗi cung ứng từ người nông dân đến người tiêu dùng. Các đối tác của chúng tôi tại Envisible đã chứng minh việc sử dụng nền tảng Wholechain của họ trong việc hỗ trợ các nhà sản xuất nông sản và hải sản quy mô nhỏ. Bằng cách kết hợp dữ liệu giám sát từ xa vào các hệ thống như Wholechain giúp cho vị trí của tính minh bạch đạt đến cấp độ mới: mọi cây trồng bán ra có thể được truy xuất nguồn gốc từ trang trại và có thể xác minh xem người nông dân có tuân thủ theo các tiêu chuẩn sản xuất có trách nhiệm hay không.

Toàn bộ tiềm năng có được từ việc giám sát từ xa là gì?

Bài báo này đã đề cập đến lý do tại sao tác động tài chính là điều rất quan trọng để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang thực hành nuôi tôm bền vững và việc giám sát từ xa chi phí thấp có thể mở rộng quy mô của các nỗ lực tác động tài chính như thế nào, đồng thời hỗ trợ các nỗ lực cấp giấy chứng nhận và truy xuất nguồn gốc. Tuy nhiên, việc giám sát từ xa có thể cung cấp các giải pháp bổ sung cho ngành chăn nuôi tôm:

⦁ Nhà cung cấp thức ăn chăn nuôi và các nguyên liệu đầu vào khác: tối ưu hóa việc sản xuất và phân phối thức ăn chăn nuôi bằng cách theo dõi hoạt động sản xuất trong khu vực.

⦁ Nhà cung cấp các thiết bị: xác định các cơ hội bán hàng bằng cách sử dụng khảo sát thiết bị và xu hướng tăng trưởng cấp trang trại.

⦁ Bảo tồn: mở rộng các nỗ lực cải thiện môi trường và xã hội cấp trang trại đồng thời cho phép đánh giá dựa trên khu vực.

⦁ Chính phủ: theo dõi giấy phép trang trại, phát hiện các sự kiện dịch bệnh và xác nhận số liệu thống kê sản xuất.