Ngọt thanh trái lạ mang tên cứu người

Qua quan sát, hình dáng bên ngoài và trong trái triên khá giống trái dưa chuột (dưa leo). Tuy nhiên, trái triên nhỉnh hơn, bình quân chiều dài mỗi trái từ 10-20cm/trái, cá biệt có trái to bằng bắp tay người lớn. Vỏ của trái triên có màu xanh khi non, vàng lúc già. Triên thuộc họ dây leo, ra trái quanh năm.

Cũng giống như dưa chuột, trái triên dùng để ăn sống, hoặc thái mỏng trộn với rau. Dù được xem là đặc sản lạ, thế nhưng giá bán của trái triên khá rẻ, chỉ từ 1.000-3.000 đồng/trái. Bình quân mỗi buổi, một người hái triên có thu nhập khoảng 70.000-100.000 đồng. Nếu gặp khu vực triên mọc nhiều, hái đầy gùi, bán được trên 200.000 đồng/người/buổi. 

Số trái triên tranh thủ hái được của người dân Tây Trà sau buổi lên rẫy.

Nói về cái tên đặc biệt trái "cứu người", già Hồ Văn Biu (64 tuổi, ở xã Trà Quân, huyện Tây Trà, Quảng Ngãi) giải thích: Rất ít người biết đến cái tên trái "cứu người", bởi vì nó gắn với một truyền thuyết mà hiện đã bị lãng quên từ lâu.

Theo lời già Biu, chuyện kể rằng có một đôi vợ chồng trẻ ở một buôn làng nọ chẳng may lạc vào rừng sâu. Sau nhiều ngày đói khát, người vợ kiệt sức. Trước lúc chết, người vợ khấn nguyện với "Giàng" (trời) hãy giúp cho người chồng có thức ăn, nước uống để tiếp tục sống mà tìm đường về nhà.

Nghe được lời thỉnh cầu đó, “Giàng" đã hóa người vợ trẻ thành trái triên, nhờ đó mà người chồng đủ sức và tìm đường về nhà.

Để tưởng nhớ người vợ trẻ đã hóa thân thành trái triên cứu chồng, người dân trong làng còn gọi nó là trái "cứu người".

Một thương lái đang mua triên của người dân khi vừa ra khỏi rừng.

Trái triên khi ăn thấy giòn rụm, vị ngọt nhẹ và thanh đọng lâu trên đầu lưỡi... Chính sự ngon lạ đó đã đưa loại trái mọc hoang dại trên rừng này trở thành một loại đặc sản hàng đầu của đồng bào phía bắc Quảng Ngãi.