Phát Triển Đàn Bò Thịt Chất Lượng Cao Bằng Phương Pháp Thụ Tinh Nhân Tạo

Dự án “Phát triển đàn bò thịt chất lượng cao bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo tại Bến Tre” giai đoạn 2012-2015, do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) làm chủ dự án với tổng kinh phí là 1,7 tỷ đồng, thực hiện tại huyện Ba Tri và Bình Đại.

Mục tiêu của Dự án là cải tiến, nâng cao chất lượng đàn bò thịt tại Bến Tre nhằm đưa cơ cấu giống bò thịt chất lượng cao từ 3% (năm 2010) lên 15% (năm 2015), góp phần làm thay đổi cơ cấu giống bò, hình thành ngành sản xuất chăn nuôi bò thịt.

Mục tiêu cụ thể là xây dựng mô hình bò lai F1 hướng thịt bằng các giống bò thịt chất lượng cao có nguồn gốc nước ngoài, chủ lực là giống bò Red Angus. Tuyển chọn bò cái nền có từ 50%-75% bò máu nhóm Zebu trở lên (trong chương trình Zebu hóa đàn bò giai đoạn 2008-2011 khoảng 6.000 con).

Dùng tinh cọng rạ giống bò ngoại cao sản (nhập từ nước ngoài) lai tạo bò nền đã được tuyển chọn tạo ra con lai 3 máu có tỷ lệ thịt xẻ trên 60%, tỷ lệ thịt tinh là 48%-50% (so với tỷ lệ thịt xẻ khoảng 50% và thịt tinh 38%-42% như hiện nay). Đến năm 2015, phối giống đạt 18.000 liều tinh bò siêu thịt, có 11.700 bò cái có chửa, tỷ lệ đậu thai 65%, có 10.530 bê lai chất lượng cao được sinh ra, tỷ lệ 90% so với bò cái có chửa. Xây dựng nuôi vỗ béo 4 mô hình (mỗi mô hình 3-5 con).

Tiến hành thử nghiệm trên cơ sở 2 công thức vỗ béo: công thức 1: rơm + cỏ + hèm rượu + cám nhuyễn + bánh dầu dừa; công thức 2: rơm + thức ăn hỗn hợp. Khảo sát các chỉ tiêu: tỷ lệ thịt xẻ, tỷ lệ thịt tinh, phân tích thành phần dinh dưỡng của thịt.

Dự án đã tiến hành tập huấn và triển khai cho các dẫn tinh viên, địa phương và các hộ chăn nuôi về nội dung Dự án, kỹ thuật chăn nuôi bò thịt. Tiêu chí chọn lựa bò cái tham gia Dự án đạt trọng lượng từ trên 250 kg/con, có từ 50%-75% nhóm máu bò Zebu trở lên (triển khai dẫn tinh viên chọn).

Chọn 4 mô hình nuôi bò thịt vỗ béo nuôi dưỡng trên cơ sở 2 khẩu phần, theo dõi khả năng tăng trọng của từng giống bò và chất lượng thịt, hỗ trợ 30% thức ăn, kinh phí sửa chữa chuồng trại. Mổ khảo sát các chỉ tiêu và phân tích chất lượng thịt. Kinh phí thực hiện năm 2012-2013 là 850 triệu đồng.

Trong năm 2012-2013, Ban Quản lý tiến hành triển khai thực hiện đồng bộ nội dung và giải pháp Dự án tại Ba Tri và Bình Đại. Dự án đã tiến hành thường xuyên lai cải tạo giống bò địa phương bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo để sản xuất bò cái nền lai Zebu trên phạm vi rộng, mỗi năm khoảng 2.000 bê cái sinh ra có từ 75% nhóm máu lai Zebu trở lên, chuẩn bị đàn bò nền.

Phát triển đàn bò thịt chất lượng cao trong phạm vi mô hình từ các nông hộ có bò cái đạt trọng lượng trên 250 kg/con. Bò cái được tuyển chọn ở các xã tham gia Dự án quay vòng 3 lần trong 3 năm. Theo kế hoạch của Dự án, trong hai năm 2012-2013, xuất 13.500/10.500 liều tinh bò các loại, đạt 75,5% do kinh phí có hạn.

Số lượng được phân bổ nhiều ở huyện Ba Tri, do đây là huyện có đàn bò lớn và số lượng dẫn tinh viên tham gia đông. Lượng Ni-tơ phân bổ theo định mức của một liều tinh nhận là 0,4 lít. Kết quả phối giống và bê sinh ra: tại Ba Tri, số lượng tinh bò cấp 9.075 liều, tỷ lệ đậu thai 70%, bê sinh ra 2.016 con; tại Bình Đại, số lượng tinh bò cấp 1.125 liều, tỷ lệ đậu thai 69%, bê sinh ra 393 con.

Qua hai năm thực hiện, Dự án đã làm thay đổi cơ cấu đàn bò thịt trong tỉnh. Các dẫn tinh viên có tay nghề thành thạo, tinh thần phục vụ tốt. Lực lượng cán bộ kỹ thuật tại Trung tâm tham gia Dự án là 3 người, được phân công triển khai các hạng mục thực hiện cho năm 2012-2013. Dự án hỗ trợ 30% kinh phí mua tinh bò giống các loại, găng tay...; hỗ trợ 100% kinh phí Ni-tơ lỏng bảo quản tinh và kinh phí tập huấn chuyển giao kỹ thuật nuôi bò vỗ béo.

Dự án triển khai thực hiện tháng 8-2012, hiện bê sinh ra khoảng 6 tháng tuổi, ngoại hình đạt chuẩn của giống bò thịt chất lượng cao từ nguồn tinh ngoại nhập có nguồn gốc từ Canada khoảng 24-25 triệu đồng/con, từ Mỹ khoảng 21- 22 triệu/con. Ngoại hình bê lai nhóm Zebu khoảng 15-16 triệu đồng/con. Giá trị bê lai giống bò thịt chất lượng cao có nguồn gốc từ Canada và Mỹ chênh lệch nhau khoảng 3 triệu đồng/con.

Giá trị bê lai nhóm giống bò thịt nhóm Zebu và nhóm giống bò thịt chất lượng cao khoảng 6 triệu đồng/con. Kết quả thực hiện năm 2012 cho sản phẩm bê lai năm 2013 chênh lệch tăng so với nhóm bò thịt nhiệt đới là 1.744 bê lai nguồn gốc từ Mỹ x 6.000.000 đồng = 10,464 tỷ đồng. 665 bê lai nguồn gốc từ Canada x 9.000.000 đồng = 3,990 tỷ đồng.