Rong bún - nguồn thức ăn tự nhiên cho sản xuất giống thủy sản

Một nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học Việt Nam đã tìm ra một loại nguyên liệu mới làm thức cho ấu trùng tôm.

Việc tìm kiếm một nguồn thức ăn thay thế khác ít tốn kém hơn và giảm thiểu các giai đoạn sản xuất phức tạp, nhưng vẫn đảm bảo được các tiêu chí như dinh dưỡng và khả năng hấp thụ không thua kém so với tảo đơn bào đã được quan tâm trong các trại sản xuất giống thủy sản.

SCD là từ viết tắt của “Single cell detritus” - mãnh vụn hữu cơ đơn bào thường bao gồm các cơ thể hoặc các mảnh của các sinh vật chết do các quần xã vi sinh vật, nấm mốc xâm chiếm tạo nên những mảnh vụn có kích thước đa dạng.

Mãnh vụn hữu cơ từ rong và tảo biển đã được ứng dụng nhiều trong sản xuất giống thủy sản. Ảnh: promac.no

Đã có nhiều nghiên cứu tạo SCD từ rong biển để làm thức ăn cho động vật thân mềm, Uchida (1996) sử dụng các tính chất phân hủy của vi khuẩn biển Alteromonas espejiana để tạo ra mùn hữu cơ nguyên sinh (protoplasmatic detritus) từ rong bẹ Laminaria japonica. Tương tự, Uchida and Numaguchi (1997) áp dụng các kỹ thuật tương tự để có được dạng tế bào (SCD) từ rong Ulva pertusa, và cho thấy rằng các hạt này có thể dễ dàng tiêu thụ bởi ấu trùng của loài nghêu Ruditapes philippinarum.

Các hạt SCD có đường kính 2-10 µm, tương tự như kích thước của các loài tảo như Pavlova lutheri, Isochrysis galbana và Tetraselmis suecica, do đó có thể sử dụng SCD làm thức ăn ở các trại sản xuất giống động vật thân mềm. Theo Felix and Pradeepa (2011), SCD có hàm lượng đạm thô là 35%, do đó có giá trị dinh dưỡng cao. Các hạt SCD có có thể được sản xuất với các kích cỡ khác nhau, theo nhu cầu dinh dưỡng của mỗi loài, có thể thay thế một phần hoặc hoàn toàn các loài vi tảo làm thức ăn trong trại sản xuất giống, ngoài ra SCD có thể được lưu trữ lên đến một năm ở nhiệt độ phòng.

Nghiên cứu Ngô Thị Thu Thảo, Nguyễn Văn Hòa, Nguyễn Huỳnh Anh Huy và Lê Phước Trung - Khoa Thủy sản, Trường Đại học Cần Thơ đã được thực hiện nhằm xác định phương pháp thích hợp để bảo quản sản phẩm SCD từ rong bún (Enteromorpha intestinalis) và đánh giá ảnh hưởng của việc sử dụng SCD làm thức ăn đến sinh trưởng và tỷ lệ sống của Artemia.

Quy trình sản xuất mãnh vụn hữu cơ đơn bào (SCD) từ rong bún

Quy trình này gồm ba bước:

1) Xay nhuyễn bột rong khô và rây qua mắt lưới 200 µm;

2) Ngâm bột rong trong 2 giờ sau đó ủ với nấm men 48 giờ;

3) Lọc qua mắt lưới 50 µm và ly tâm để cô đặc sản phẩm. Phần ly tâm thu được SCD cô đặc và giữ lạnh ở 4oC gọi là SCD tươi (SCD-T); phần khác đem đi sấy gọi là SCD khô (SCD-K). Kết quả cho thấy SCD-T tươi có thời gian bảo quản ngắn trong khoảng 15 ngày ở nhiệt độ 4°C, trong thời gian bảo quản mật độ các hạt SCD có xu hướng giảm trong khi SCD-K khô có thời gian bảo quản lâu hơn.

Mãnh vụn rong bún làm thức ăn cho artemia

Artemia được cho ăn với năm loại thức ăn khác nhau trong đó đối chứng là thức ăn tôm sú số 0 và bốn nghiệm thức còn lại là dạng khô và dạng tươi với các mức thay thế thức ăn tôm sú tương ứng là 50% và 100%.

Kết quả: Artemia đạt chiều dài, tỷ lệ sống (63,8%) và các chỉ số sinh sản cao nhất (49,3 phôi/con cái) khi sử dụng 100% thức ăn tôm sú. Tuy nhiên, khi kết hợp 50% thức ăn SCD-K với 50% thức ăn tôm cho kết quả về tỷ lệ sống đạt 54,67 % sau 14 ngày nuôi và khả năng sinh sản của Artemia với sức sinh sản đạt 34,1 phôi/con cái. Kết quả cho thấy khẩu phần ăn có tỷ lệ SCD khô thấp hơn 50% có thể được nghiên cứu ứng dụng làm thức ăn thay thế cho Artemia.

Nghiên cứu này đã cho thấy việc bổ sung mảnh vụn hữu cơ đơn bào sản xuất từ rong bún có thể thay thế gần 50% thức ăn cho Artemia nhằm giảm chi phí nuôi. Báo cáo này cung cấp thêm một nguồn thức ăn thay thế sẵn có và giá rẻ tại Việt Nam.