Tinh dầu húng quế thúc đẩy tăng trưởng của cá rô phi

Theo các nhà nghiên cứu tại Brazil, tinh dầu húng quế có thể cải thiện tăng trưởng, chức năng đường ruột và hiệu suất nuôi cá rô phi sông Nile giai đoạn còn non.

Tinh dầu húng quế

Các cây thuộc chi húng quế (ocimum basilicum) được tìm thấy ở nhiều quốc gia trên thế giới, gồm cả Brazil. Trong y học dân gian, cây húng quế được sử dụng phổ biến như một chất chống co thắt, tinh dầu thơm, thuốc bổ, nhuận tràng, thông hơi… Tinh dầu húng quế có đặc tính kháng khuẩn, chống ôxy hóa (Snoussi et al., 2016) và gây tê ở cá (Limma-Netto et al,. 2017). Trước đây, chiết xuất tinh dầu cũng được phát hiện có tác dụng cải thiện tăng trưởng của cá chép và cá tráp đầu vàng. Tuy nhiên, có rất ít nghiên cứu về loại tinh dầu này với cá rô phi sông Nile.

Mới đây, một nhóm nhà khoa học tại Brazil đã nghiên cứu cách sử dụng tinh dầu húng quế trong khẩu phần ăn của cá rô phi sông Nile để làm rõ vai trò và tác động của tinh dầu húng quế lên tăng trưởng của cá rô phi với vai trò như một chất thay thế kháng sinh.

Các nhà khoa học đã tiến hành nuôi thử nghiệm cá rô phi sông Nile non trong 60 ngày theo 1 trong 5 nghiệm thức. Cá được thuần hóa để quen với điều kiện môi trường trong 2 tuần trước khi bắt đầu thử nghiệm. Các khẩu phần ăn được thiết kế theo công thức chứa 37,43% protein thô; 4.856 Kcal/kg năng lượng và được bổ sung tinh dầu húng quế lần lượt theo các tỷ lệ: 0; 0,25; 0,5; 1 hoặc 2 mL/kg.

Cá được cho ăn theo nghiệm thức trên suốt 45 ngày để theo dõi các chỉ số tăng trọng (WG), tỷ lệ tăng trưởng riêng (SGR), tỷ lệ biến đổi thức ăn (FCR). Tại mỗi nghiệm thức, các nhà khoa học lấy 1 mẫu cá vào ngày nuôi thứ 45 để phân tích máu, gan và hệ tiêu hóa của cá. Ở ngày nuôi 46, những con cá còn lại được phơi nhiễm vi khuẩn gây bệnh viêm ruột Aeromonas hydrophila và theo dõi thêm 15 ngày.

Các nhà khoa học đã phát hiện tỷ lệ tinh dầu húng quế càng cao, cá tăng trọng càng nhanh. Tuy nhiên, điều này lại ảnh hưởng tiêu cực tới FCR. Cụ thể, khi bổ sung tinh dầu húng quế vào khẩu phần ăn của cá rô phi theo tỷ lệ 2 mL/kg đã thúc đẩy hiệu suất tăng trưởng và làm tăng các phần tử huyết học và hoạt tính của enzym đường ruột. Sử dụng tinh dầu húng quế ở hàm lượng cao hơn để bổ sung vào thức ăn đã làm giảm triglycerides trong huyết tương, glucose, hepatic glycogen và alanine aminotransferase (ALT); đồng thời nâng cao protein huyết tương và hoạt tính của enzyme lysozyme sau nhiễm trùng. Nhưng, hàm lượng axit amin, hoạt tính protease đường ruột, hoạt tính hemarocrit và lysosyme của cá trước khi thử thách dịch bệnh ở các khẩu phần ăn đều tương tự nhau.

Tuy nhiên, tỷ lệ sống của cá ngay sau khi được thử thách với dịch bệnh không bị biến đổi khi bổ sung tinh dầu húng quế vào thức ăn. Như vậy, tinh dầu húng quế có tiềm năng trở thành phụ gia thức ăn cho cá rô phi sông Nile nhờ tác động tích cực tới tăng trưởng của cá, enzyme đường ruột, enzyme kháng khuẩn lysozyme. Mặc dù vậy, bổ sung tinh dầu húng quê theo tỷ lệ 1 mL/kg sẽ phù hợp hơn tỷ lệ 2 mL/kg bởi tỷ lệ sau có thể ảnh hưởng tới sức khỏe gan cá.