Xa xỉ như... thực phẩm hữu cơ

Tuy vậy, theo nhiều chuyên gia, trong điều kiện hiện tại của Việt Nam, thực phẩm an toàn đang là điều xa xỉ thì thực phẩm hữu cơ lại càng khó tiếp cận cả về nguồn cung cấp lẫn giá cả.

Quy mô lớn dần

Sau những thành công bước đầu với 2 cửa hàng phân phối thực phẩm hữu cơ, sáng 6.6, Công ty TNHH Mùa (chủ sở hữu chuỗi cửa hàng Organica ở quận 3 và quận Phú Nhuận) tiếp tục khai trương cửa hàng thứ 3 tại trung tâm quận 1 (TP.HCM).

Theo cam kết từ khi mới thành lập, cửa hàng Organica mới dành 80% diện tích trưng bày và chủng loại sản phẩm để bán các loại thực phẩm hữu cơ có chứng nhận trong và ngoài nước. 20% còn lại dành cho các sản phẩm là đặc sản địa phương, sản phẩm canh tác theo hướng hữu cơ và có các chứng nhận thân thiện với môi trường như MSC, UTZ. Trong đó, MSC là chứng nhận Khai thác thủy sản bền vững còn UTZ là chứng nhận Phát triển tự nhiên bền vững cho ca cao, cà phê và trà.

Để chủ động làm phong phú thêm các loại sản phẩm hữu cơ, đa dạng hóa nguồn hàng, Organica đã liên kết với một số trang trại nông nghiệp ở Lâm Đồng. Đầu năm 2016, trang trại này đã được chứng nhận Organic. Trước đó, trang trại Organica của doanh nghiệp này tại Long Thành (Đồng Nai) cũng đã đạt chứng nhận hữu cơ (Organic) của Mỹ và EU.

Với sự quan tâm ngày càng nhiều hơn của người tiêu dùng và các nhà đầu tư, Việt Nam đã lọt vào top 10 các quốc gia có diện tích canh tác hữu cơ lớn nhất châu Á với trên 43.000 ha, gần 3.000 nhà sản xuất nông sản hữu cơ.

Ông Phạm Trung Kiên – Phó Tổng Giám đốc Saigon Co.op, đơn vị sở hữu chuỗi các siêu thị Co.opmart, Co.opXtra và Co.opFood cho biết, là đơn vị luôn ưu tiên phân phối các sản phẩm nông nghiệp đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng, Saigon Co.op đang lên kế hoạch phân phối sản phẩm nông sản hữu cơ.

Theo ông Kiên, Saigon Co.op sẽ chủ động liên kết hợp tác, ứng vốn, phối hợp cùng các nhà cung cấp chiến lược tiếp thị sản phẩm hữu cơ chất lượng cao đến khách hàng trên toàn hệ thống bán lẻ của Saigon Co.op. Riêng tại mỗi siêu thị, Saigon Co.op sẽ dành riêng một khu vực nhận diện cho các sản phẩm hữu cơ.

Hiện tại, mỗi tháng các hệ thống bán lẻ của Saigon Co.op tiêu thụ khoảng 2.750 tấn rau củ quả, 420 tấn thịt gia cầm, 770 tấn thịt gia súc và 7.700 triệu quả trứng an toàn. Do đó, ông Kiên quả quyết rằng, đây sẽ là kênh phân phối sản phẩm nông sản hữu cơ hiệu quả đến tay người tiêu dùng.

Xuất khẩu nhiều, bán lẻ ít

Dù đang có tốc độ tăng trưởng khá tốt, thị trường thực phẩm hữu cơ Việt Nam nói chung và tại TP.HCM nói riêng thời gian qua vẫn trong tình trạng “mạnh ai nấy làm”. So với tổng diện tích đất canh tác của Việt Nam thì diện tích trồng trọt, chăn nuôi hữu cơ vẫn còn rất khiêm tốn, chưa đáp ứng được cả nhu cầu trong nước và xuất khẩu.

Theo ngành nông nghiệp, diện tích canh tác hữu cơ của Việt Nam đã tăng lên khá nhanh trong thời gian qua, từ khoảng 12.100ha năm 2007 lên mức 43.000ha năm 2014. Tuy vậy, đa số diện tích canh tác hữu cơ tại Việt Nam vẫn là đất hoang dã hoặc tự nhiên. Vẫn còn rất ít các trang trại canh tác hữu cơ được chứng nhận tại Việt Nam.

Hơn nữa, phần lớn các sản phẩm hữu cơ được dành để xuất khẩu, thị trường bán lẻ các sản phẩm này trong nước chỉ đạt khoảng 2 triệu USD trong năm 2014. Bà Phạm Phương Thảo - Giám đốc Hệ thống Organica cho rằng, khách hàng nước ngoài có nhu cầu rất lớn về thực phẩm hữu cơ tại Việt Nam vì họ biết Việt Nam là cường quốc về nhiều loại nông sản. Đây là cơ hội để ngành nông nghiệp Việt Nam chuyển đổi theo hướng bền vững.

Để đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hữu cơ trong nước, mới đây, Bộ NNPTNT, Bộ KHCN đã ký hợp đồng hợp tác với Sở NNPTNT tỉnh Tây Ninh, Liên hiệp HTX Thương mại TP.HCM (Saigon Co.op), Viện Kinh tế nông nghiệp hữu cơ và Công ty CP Organic Life. Đây được xem là kết nối có quy mô lớn lần đầu tiên tại Việt Nam nhằm tạo sự gắn kết, làm gia tăng giá trị cho chuỗi thực phẩm organic, đồng thời tạo động lực cho doanh nghiệp đẩy mạnh đầu tư vào nông nghiệp hữu cơ.

Ngoài ra, 10 doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực nông nghiệp hữu cơ đã hợp tác xây dựng dự án “ngôi nhà hữu cơ”, cùng phân phối các sản phẩm organic tới tay người tiêu dùng. Ngoài ra, các doanh nghiệp như Mùa, Hưng Thịnh (Tây Ninh), Organic (Lâm Đồng)… cũng bắt tay hợp tác với nông dân, tiến tới mở rộng diện tích nông nghiệp hữu cơ trên cả nước.