Bí quyết xây dựng khẩu phần khởi động tối ưu cho gà con

Xây dựng khẩu phần khởi động tối ưu cho gà con thương phẩm không có gì là bí mật; trong bài viết này chúng ta sẽ cùng trao đổi về kinh nghiệm thực tế trong chăn nuôi công nghiệp.

Chúng ta cũng đã biết lý do và lợi ích khi áp dụng khẩu phần khởi động tối ưu cho gà con trong 7 ngày đầu tiên. Chúng ta cũng đã xem xét những loại nguyên liệu giúp cho công thức trở nên đặc biệt, cung cấp đầy đủ dưỡng chất và thúc đẩy tối đa hiệu suất của gà con trong thời gian đầu. Tuy nhiên, việc kết hợp tất cả các loại nguyên liệu này lại vẫn còn là bí mật công nghệ với các chuyên gia dinh dưỡng, rất có thể vì công nghệ này còn khá mới. Công thức để xây dựng khẩu phần tối ưu không có gì là bí mật, và trong bài viết này tôi sẽ nói về cách thức phối hợp, cũng như đưa ra một ví dụ thực tế để các bạn tiện theo dõi.

Những công thức cụ thể trong thực tế

Những công thức được trình bày trong bảng 1 là những công thức điển hình dựa trên tình hình thực tế từ các khách hàng nuôi gà thịt công nghiệp quy mô lớn ở Châu Âu và một số khu vực khác. Công thức khẩu phần truyền thống, một khẩu phần điển hình cho gà con trong 7 ngày đầu tiên sau khi nở, thật sự là một chế độ dinh dưỡng tăng cường. Khẩu phần này không chứa mật độ năng lượng cao, như gợi ý của một số chuyên gia dinh dưỡng, nhưng có đầy đủ axit amin và tất cả những dưỡng chất quan trọng khác.

Bảng 1 trình bày hai công thức tổ hợp thực tế được sử dụng trong điều kiện chăn nuôi gà thịt thương phẩm ở Châu Âu để kiểm tra tính hiệu quả khi nuôi dưỡng gà con bằng khẩu phần khởi động tối ưu và khẩu phần truyền thống

Trong công thức đặc biệt này, chúng tôi đã sử dụng một loại kháng sinh phổ biến kết hợp với thuốc phòng cầu trùng, do đó, công thức này chưa sẵn sàng cho những chương trình không sử dụng hai loại thuốc trên. Với công thức mới, công thức khởi động tối ưu cho gà con, được xây dựng với mức dinh dưỡng tương tự, sự khác biệt duy nhất là có sử dụng các nguồn cung cấp đạm dễ tiêu hóa (huyết tương động vật và đạm đậu nành đậm đặc). Bột huyết tương giúp tăng cường sức khỏe đường ruột và lượng thức ăn thu nhận, còn đạm đậu nành đậm đặc là một nguồn dồi dào các loại axit amin dễ tiêu hóa. Chúng ta cũng có thể bổ sung thêm những loại nguyên liệu đặc biệt khác, tất cả các nguồn protein được bổ sung tương đương với tỷ lệ khô dầu đậu nành, nhưng có sự giới hạn về chi phí. Công thức cuối cùng là kiểu công thức không sử dụng chất kích thích tăng trưởng trong thức ăn. Thay vào đó, nó phụ thuộc vào enzyme, axit hữu cơ và những hợp chất phytogenic thay thế kháng sinh, những vẫn sử dụng thuốc phòng cầu trùng. Xin lưu ý rằng những công thức tổ hợp này là ví dụ chung chung, vì mỗi trang trại cụ thể sẽ tuỳ chỉnh nhu cầu sao cho phù hợp với giống di truyền, trạng thái sức khoẻ của gà, cơ sở vật chất, nguyên liệu và mục tiêu sản xuất. Thông tin được trình bày trên đây chỉ nhằm mục đích thảo luận.

Hiệu suất chăn nuôi thực tế dựa trên chi phí đầu tư

Khi những công thức tổ hợp trên được sử dụng trong điều kiện thương mại, kết quả thu được có thể mang đến sự hài lòng – trong mọi trường hợp, lợi nhuận mang lại dư sức bù đắp cho chi phí đầu tư. Tôi sẽ trình bày cho bạn thấy kết quả thực tế thu được ở một trại chăn nuôi thương mại ở Châu Âu. Ở trại này, họ nuôi dưỡng gà con trong tuần lễ đầu tiên bằng công thức tối ưu và công thức truyền thống như đã trình bày trong bảng 1; sau đó gà được nuôi dưỡng bằng khẩu phần thức ăn cho gà choai và gà vỗ béo điển hình đến khi xuất bán. Như trong bảng 2, thí nghiệm đã được tiến hành trên hai nhóm gà, và nhóm được nuôi dưỡng bằng khẩu phần truyền thống đã có kết quả rất tốt. Hiệu suất này cũng tương đương với nhiều trang trại tiên tiến đang áp dụng chương trình dinh dưỡng và giống di truyền tương tự. Tuy nhiên, đúng như dự đoán của tôi, khẩu phần công thức tối ưu trong giai đoạn gà con mang đến cho vật nuôi nhiều ưu thế ngay từ ban đầu và kéo dài đến khi xuất bán.

Gà con được nuôi dưỡng bằng khẩu phần khởi động tối ưu trong 7 ngày đầu tiên sau khi nở (thời gian trung bình ở cả hai nhóm) có:

• Trọng lượng xuất thịt nặng hơn 60g

• Tỷ lệ chuyển hóa thức ăn (FCR) tốt hơn, giảm được 8 điểm

• Chi phí thức ăn thấp hơn (mặc dù có tốn thêm chi phí khi bổ sung khẩu phần tối ưu giai đoạn đầu)

• Hiệu quả sử dụng không gian chuồng nuôi tốt hơn

• Lợi nhuận tăng thêm đến 0.07 euro mỗi gà (1 euro ~ 26,600 VNĐ)

Bảng 2: Kết quả khi nuôi dưỡng gà con trong 7 ngày đầu bằng khẩu phần thức ăn tối ưu so sánh với khẩu phần truyền thống, thí nghiệm được thực hiện tại một trại chăn nuôi thương mại ở Châu Âu

Kết quả này có thể làm chúng ta ngạc nhiên vì chỉ với một vài thay đổi nhỏ trong công thức thức ăn, trong một khoảng thời gian ngắn lại có thể có ảnh hưởng kéo dài đến hết chu kỳ nuôi của gà thịt; nhưng các chuyên gia thực hiện thay đổi trong dinh dưỡng cho thú non có thể chứng minh được sự khác biệt về hiệu suất này: đầu tư dinh dưỡng từ sớm mang lại lợi nhuận cho cả chu trình chăn nuôi. Kết quả không chỉ đúng với với gà thịt, mà cũng đúng khi được áp dụng cho heo con và bê.

Những bước cải tiến hơn nữa cho công thức

Công thức khởi động lý tưởng nhất sẽ có hàm lượng khô dầu đậu nành giảm đi và tăng nguồn đạm tinh khiết, ví dụ như đạm đậu nành đậm đặc hoặc gluten lúa mì. Lượng gluten lúa mì bổ dung có thể dao động từ 2% (ở Châu Âu và Mỹ, do giá nguyên liệu đắt tiền hơn) đến 10% (ở Châu Á, nơi có nguồn gluten lúa mì tương đối rẻ). Một lần nữa, đây là một khía mà mỗi chuyên gia tổ hợp công thức cần phải cân đối giữa chi phí và lợi ích. Có lẽ, bổ sung một vài loại bột cá có thể cải thiện công thức này tốt hơn nữa, nhưng chúng ta cũng cần xem xét và đánh giá cẩn thận.

Ngoài ra, tôi cũng giảm tổng lượng protein thô xuống để tránh những vấn đề do dư thừa protein gây ra, và có thể làm giảm năng suất tiềm năng của gà thịt; đây là khuyến cáo của cá nhân tôi. Khuyến cáo này thậm chí còn phù hợp hơn khi khẩu phần giảm sử dụng chất kích thích tăng trưởng truyền thống (thuốc kháng sinh) và thuốc phòng cầu trùng. Trong trường hợp này, duy trì mức protein thô càng thấp càng tốt và khả năng tiêu hóa vật chất hữu cơ càng cao càng tốt gần như là việc làm bắt buộc để tránh làm cho ruột già bị quá tải, tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại sử dụng dưỡng chất dư thừa để phát triển và gây rối loạn tiêu hóa.

Đẩy mạnh tối đa tiềm năng có thể

Đương nhiên, làm được tốt hơn một chút là điều chúng ta mong muốn, càng làm tốt hơn nữa cũng không có vấn đề. Có lẽ, bổ sung thêm những loại nguyên liệu đặc biệt như vậy trong giai đoạn gà choai và cả giai đoạn vỗ béo có thể giúp thúc đẩy hiệu suất và lợi nhuận cao hơn nữa. Đây không phải là một giả định vô lý từ những chuyên gia đi tiên phong trong việc ưu tiên dinh dưỡng ở giai đoạn đầu. Kinh nghiệm chăn nuôi từ những loài khác cho thấy lợi nhuận thu hồi (ROI) giảm đi rất nhanh, và do đó, tốt nhất là chúng ta nên đặt “trọng tâm” vào giai đoạn đầu. Có thể, công thức khởi động tối ưu tốt hơn và đắt tiền hơn một công thức truyền thống đã được đề cập trong bài viết, và chỉ có hiệu quả trong 4 ngày đầu tiên sau nở, nhưng chúng ta vẫn có rất nhiều nghiên cứu ở phía sau. Tất nhiên, bài viết này không áp dụng cho những loại nguyên liệu thay thế thuốc kháng sinh. Trong bất kỳ trường hợp nào, đây là một lĩnh vực nghiên cứu mới rất thú vị cho các chuyên gia về tổ hợp dinh dưỡng cho vật nuôi trong giai đoạn đầu.