Bổ sung tinh dầu bạc hà giúp tăng tỷ lệ sống của cá rô phi

Các nhà nghiên cứu cho biết việc bổ sung tinh dầu bạc hà vào thức ăn của cá rô phi nuôi có thể giúp tăng hiệu suất và khả năng sống của cá trước những thách thức mầm bệnh.

Các nhà nghiên cứu ở Brazil đã đánh giá việc sử dụng tinh dầu bạc hà Âu(Mentha Piperita) trong chế độ ăn của cá rô phi (Oreochromis niloticus) khi cá đối mặt với thách thức mầm bệnh, kết quả nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Aquaculture.

Một trong những lý do chính dẫn đến thiệt hại trong trong quá trình sản xuất cá rô phi là do nhiễm trùng từ Streptococcus spp – tác nhân gây bệnh xuất huyết lồi mắt trên cá rô phi. Bệnh xuất hiện gây tổn thất lớn, tỷ lệ chết lên tới 60 - 100%. Cá bị bệnh thường bỏ ăn nên khó đưa thuốc điều trị vào cơ thể. Mục đích của nghiên cứu này là đánh giá ảnh hưởng của việc bổ sung chế độ ăn với tinh dầu bạc hà Âu M. piperita lên các thông số miễn dịch của cá rô phi sau khi thử thách với vi khuẩn gây bệnh S. agalactiae.

Tại sao cho cá ăn tinh dầu bạc hà Âu?

Tinh dầu được lấy từ nguyên liệu thực vật và có các hoạt động kháng khuẩn, chống oxy hóa, kháng vi rút, kháng nấm và có thể thay thế việc sử dụng kháng sinh để điều trị và dự phòng trong trại cá.

Peppermint, hay còn gọi là mentha piperita, thường được sử dụng trong thuốc và thực phẩm. Nó được coi là có tác dụng có lợi đối với các hoạt động điều hòa miễn dịch, tiêu hóa và tiềm năng trong phòng trị bệnh. 

Bạc hà Âu (Mentha piperita) là một loại cây thuộc họ Lamiaceae, thân vuông, mọc đứng hay mọc bò, cao 30– 50 cm, có khi lên đến 1m, có rễ mọc ra từ các đốt. Toàn cây chứa tinh dầu trong có L-menthol 65 – 85%, menthyl acetat, L-menthon, L- a-pinen, L- limonen. Đây cũng là những hoạt chất kháng khuẩn mạnh, có tác dụng dược lý cao. 

Những nghiên cứu trước đây với tinh dầu này đã khám phá các đặc tính chống vi trùng và các hợp chất chống lại mầm bệnh kháng thuốc. Tinh dầu bạc hà Âu có tác dụng chống lại cả vi khuẩn Gram dương và Gram âm, chúng hoạt động hiệu quả cao hơn đối với vi khuẩn gram dương. Tinh dầu này cho thấy hoạt động kháng khuẩn chống lại vi khuẩn S. agalactiae và A. hydrophila. Ngoài ra việc phương pháp ngâm cá trong dung dịch có chứa tinh dầu của Tiêu hương thảo và Bạc hà Âu cũng giúp phòng trị sán lá đơn chủ trên cá rô phi nuôi.

Bổ sung bạc hà Âu và thử thách vi khuẩn gây bệnh

Trước khi thử nghiệm cho ăn, tinh dầu được chiết xuất từ lá cây bạc hà âu M. piperita thu thập bằng phương pháp chưng cất thủy phân sau đó xác định nồng độ ức chế tối thiểu.

Bổ sung với tinh dầu bạc hà Âu với hàm lượng 0,25%, so sánh với 0,075%; 0,125% và nhóm cá không bổ sung tinh dầu. Trong các thử nghiệm cho ăn và thử thách gây bệnh, 300 con cá rô phi Nile đã được cho ăn một trong các chế độ ăn trong thời gian 50 ngày. 

Các nhà nghiên cứu cho biết cá đã được cân cứ sau 15 ngày. Sau thời gian cho ăn 50 ngày cá từ mỗi chế độ ăn được thu hoạch để phân tích miễn dịch.

Sau thời gian cho ăn, những con cá còn lại sẽ được thử thách với vi khuẩn gây bệnh Streptococcus agalactiae. Cá rô phi được theo dõi trong bảy ngày để theo dõi tỷ lệ tử vong và các dấu hiệu lâm sàng của bệnh. 

Kết quả: Cá trong chế độ ăn với 0,25% tinh dầu có xu hướng có trọng lượng cuối cùng cao hơn và dài hơn một chút. Cá nhận được chế độ ăn bổ sung 0,25% có chỉ số miễn dịch máu cao hơn so với cá trong chế độ ăn không bổ sung tinh dầu.

Trong thử thách gây bệnh cá nhận với chế độ ăn bổ sung tinh dầu có tỉ lệ chết thấp chỉ 26,11% trong khi đó nhóm đối chứng tỉ lệ chết 91%. Tỷ lệ tử vong của cá giảm dần khi tăng lượng tinh dầu bạc hà bổ sung vào chế độ ăn.

Sự sống sót của cá là rất cao với chế độ ăn bổ sung. Cá rô phi O. niloticus cho ăn tinh dầu bạc hà Âu với hàm lượng 0,25% cho thấy tỷ lệ sống cao hơn đáng kể sau khi thử thách so với cá được nuôi bằng chế độ ăn khác. Điều này cho thấy bạc hà Âu giúp tăng sự sống sót của cá rô phi trước thách thức mầm bệnh giúp cá làm tăng sức đề kháng chống lại mầm bệnh gây xuất huyết lồi mắt.

Nhóm nghiên cứu: L. Silva, U. Pereira, H. de Oliveira, E. Brazil, S. Pereira, E. Chagas, G. Jesus, L. Cardoso, J. Mouriño, M. Martins.