Hiệu quả của việc cho ăn nhiều lần và chế độ ăn ít bột cá, bổ sung axit amin với tôm thẻ

Trong các trang trại nuôi tôm, thức ăn được cung cấp bằng cách thả bằng tay từ bờ ao hoặc sử dụng thuyền vào ban ngày. Tôm giống được cho ăn hai đến sáu lần mỗi ngày tùy thuộc vào kích cỡ ao và mức độ thâm canh. Trong các ao bán thâm canh có tới 30 con tôm trên một mét vuông, thức ăn được cung cấp từ hai đến bốn lần mỗi ngày. Tần suất cho ăn tăng có thể được áp dụng trong các ao thâm canh nhưng cho ăn thường xuyên hơn có thể tốn nhiều công sức vì việc cho ăn bằng máy vẫn chưa phổ biến trong ngành. Tôm thẻ chân trắng có dạ dày nhỏ và ăn liên tục suốt ngày đêm.

Ảnh minh họa

Việc quản lý thức ăn hàng ngày trong các khoảng thời gian cho ăn ngắn dường như thể hiện một chiến lược tốt hơn trong nuôi tôm biển. Mặc dù một số nghiên cứu trong quá khứ đã kết luận rằng việc cho tôm giống ăn không quá hai hoặc ba lần một ngày là không có lợi, nhưng những phát hiện gần đây mâu thuẫn với những quan sát này. Arnold và cộng sự. (2016) báo cáo rằng cho tôm sú (Penaeus monodon) ăn sáu lần so với hai lần mỗi ngày có thể làm giảm đáng kể hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) và tăng cường tốc độ tăng trưởng. Và Jescovitch et al. (2018) thông báo rằng việc cho tôm giống tôm thẻ chân trắng Thái Bình Dương (Litopenaeus vannamei) ăn nhiều lần cả ngày lẫn đêm bằng các máy cho ăn tự động so với cho ăn bằng tay hai lần trong ngày dẫn đến tăng trưởng nhanh hơn đáng kể và tăng trọng lượng và sản lượng tôm.

Việc thức ăn tiếp xúc với nước trong thời gian dài do tôm he ăn chậm có thể dẫn đến việc mất các chất dinh dưỡng quan trọng, bao gồm các axit amin (AA). Với xu hướng giảm bột cá trong thức ăn thủy sản, bổ sung axit amin tinh thể đang trở nên phổ biến trong công thức thức ăn cho tôm. Điều này đòi hỏi người nuôi tôm phải thực hiện các chiến lược cho ăn tiên tiến hơn.

Bài viết này tóm tắt ấn phẩm gốc (Nuôi trồng Thủy sản Quốc tế 2019 27:337 - 347 https://doi.org/10.1007/s10499-018-0330-7) của một nghiên cứu so sánh việc cho ăn nhiều lần (10 lần) sử dụng thiết bị tự động được vận hành trong cả ngày và đêm so với cho ăn bằng tay hai lần và bốn lần mỗi ngày. Chúng tôi đã nghiên cứu xem những chiến lược cho ăn này có thể ảnh hưởng đến hiệu suất tăng trưởng của cá thể tôm giống L. vannamei được cho ăn chế độ ăn ít bột cá có bổ sung axit amin tinh thể.

Thiết lập nghiên cứu

Hệ thống nuôi thử nghiệm bao gồm các bể ngoài trời độc lập, tròn, màu xanh lam, với đường kính đáy 1,14 mét, cao 0,74 mét và tổng diện tích đáy là 1,02 mét vuông. Tôm thẻ chân trắng Thái Bình Dương (L. vannamei) postlarvae (PL10) đã được đưa đến phòng thí nghiệm từ một trại giống thương mại và được nuôi trong một hệ thống ươm với ba bể chứa 23 mét khối (diện tích đáy 15,9 mét vuông) trong 42 ngày. Sau đó, tôm con được phân loại kích thước đầu tiên để đồng nhất hóa trọng lượng cơ thể. Tổng cộng 1.632 con tôm trọng lượng 1,06 ± 0,16 gram (trung bình ± độ lệch chuẩn) được thả trong 16 bể nuôi 1 mét khối với 100 con tôm trên một mét vuông. Tôm lần đầu tiên được nuôi trong 10 ngày với thức ăn nghiền vụn thương mại cho tôm biển và sau đó được nuôi thêm 70 ngày với chế độ ăn thử nghiệm.

Chế độ ăn thử nghiệm được thiết kế để chứa 32% protein thô (trên cơ sở chất khô, DM) và lượng thành phần biển thấp nhất có thể. Chế độ ăn bao gồm bột sản phẩm phụ từ cá hồi, bột mực và dầu cá hồi tương ứng ở mức 3,00%, 1,08% và 3,00% của khẩu phần ăn.

Để tối đa hóa sự phát triển của tôm, chế độ ăn đã được bổ sung DL-methionyl-DL-methionine, L-Lysine, L-Threonine và L-Arginine tương ứng là 0,36%, 1,29%, 0,40% và 0,25%. Điều này dẫn đến tổng lượng methionine, lysine, threonine và arginine trong chế độ ăn là 0,81%, 1,89%, 1,38% và 2,01% với mức Met + Cys (cysteine) tương ứng là 1,28%.

Tôm được cho ăn bằng tay hai hoặc bốn lần mỗi ngày, sử dụng một khay cho ăn được phân bổ trong mỗi bể nuôi hoặc được cho ăn bằng các thiết bị cho ăn tự động đặt trên đỉnh của mỗi bể để cung cấp nhiều bữa ăn (tổng cộng 10 bữa) trong ngày hoặc cả ban ngày và ban đêm (D & N) vào thời gian được lập trình. Các khay cho ăn có chiều cao 2,5 cm và đường kính 29,8 cm (diện tích 697,5 cm2), một khu vực rộng lớn để tránh mọi sai lệch từ sự cạnh tranh thức ăn có thể xảy ra.

Cả hai phương pháp cho ăn (thủ công và tự động) đều áp dụng cùng một bảng cho ăn để điều chỉnh bữa ăn hàng ngày. Khẩu phần thức ăn được điều chỉnh hàng ngày với giả định tỷ lệ sống của tôm giảm 1,5% hàng tuần trên tất cả các bể nuôi. Khẩu phần thức ăn được điều chỉnh hai tuần một lần (trong 14, 28, 42 và 56 ngày nuôi) bằng cách cân riêng từng con với năm con mỗi bể được cân sau thời gian thích nghi 10 ngày. Cho đến lần kiểm tra trọng lượng tiếp theo, khẩu phần thức ăn tăng giả định rằng tôm ở mỗi bể tăng trọng trung bình hàng ngày, duy trì mức giảm tỷ lệ sống 1,5% hàng tuần. Bất cứ khi nào quan sát các khay cho ăn, tất cả thức ăn thừa được thu thập, sấy khô, cân và loại bỏ. Tám bể nuôi được chỉ định ngẫu nhiên tần số cho ăn.

Kết quả và thảo luận

Kết quả nghiên cứu đã chứng minh rằng cho tôm L. vannamei ăn nhiều lần thay vì chỉ hai hoặc bốn lần một ngày giúp tăng tỷ lệ sống của tôm, hiệu suất tăng trưởng và FCR. Phát hiện của chúng tôi tương đồng với các nhà nghiên cứu khác. Việc tăng tần suất cho ăn dẫn đến việc tôm tiếp xúc lâu hơn với thức ăn tươi, điều này dẫn đến hiệu suất tăng trưởng và việc sử dụng thức ăn của tôm L. vannamei tốt hơn.

Sau 11 tuần nuôi, tỷ lệ sống của tôm, hiệu suất tăng trưởng và hiệu quả thức ăn bị ảnh hưởng đáng kể bởi tần suất cho ăn và thời gian cho ăn. Tỷ lệ sống của tôm cao hơn khi tôm được cho ăn nhiều lần, dù vào ban ngày hoặc ban đêm. Tuy nhiên, không có sự khác biệt nào về tỷ lệ sống khi thức ăn được cho ăn thủ công hai hoặc bốn lần trong ngày.

Tôm cũng tăng trưởng nhanh hơn khi tần suất cho ăn tăng từ hai lên đến bốn lần một ngày hoặc cả ngày và đêm. Trong khi ở mức tăng trưởng hai lần một tuần là 0,67 ± 0,06 gram, tăng thức ăn lên gấp bốn lần hoặc hơn giúp tăng trưởng tăng lên đến 0,91 ± 0,03 gram mỗi tuần, bất kể thời gian cho ăn hay hình thức cho ăn bằng tay hoặc bằng máy. Không có lợi ích nào được nhận thấy trong sự tăng trưởng hàng tuần khi tần suất cho ăn tăng hơn bốn lần một ngày hoặc khi thức ăn được cho ăn nhiều lần chỉ trong ban ngày so với cả ngày đêm.

Trọng lượng cơ thể tôm cuối cùng được tăng dần dần khi tần suất cho ăn tăng từ hai lần đến bốn lần đến nhiều lần. Do đó, cho tôm ăn thủ công tới bốn lần một ngày dẫn đến tôm có trọng lượng cơ thể thấp hơn (10,95 ± 1,33 gram) so với tôm được cho ăn nhiều lần bằng máy. Tuy nhiên, không có sự gia tăng đáng kể về trọng lượng cơ thể cuối cùng khi tôm được cho ăn nhiều lần chỉ trong ngày (11,33 ± 0,67 gram) so với cả ngày và đêm (11,33 ± 0,32 gram). Một kết quả tương tự đối với sản lượng đạt được. Sản lượng được cải thiện đáng kể bằng cách cho tôm ăn nhiều lần trong ngày, mặc dù sự khác biệt không rõ ràng giữa nhiều lần trong ngày và cả ngày và đêm. Cho tôm ăn thủ công bốn lần dẫn đến sản lượng cao hơn so với chỉ cho ăn hai lần.

Lượng thức ăn cho ăn khi tôm chỉ được cho ăn hai lần thấp hơn đáng kể so với cho ăn nhiều lần hơn, dù bằng tay hoặc bằng máy. Cũng có một tác động tích cực đối với FCR (tỷ lệ chuyển đổi thức ăn) khi thức ăn được cho ăn nhiều lần hơn trong một ngày. FCR giảm đáng kể từ 2,46 ± 0,31 đối với hai lần một ngày xuống 1,59 ± 0,08 tại nhiều thời điểm trong ngày và đêm. FCR cũng có một sự cải thiện khi cho ăn bốn lần nếu so sánh với cả ngày đêm, nhưng FCR không cải thiện khi cho ăn nhiều lần chỉ trong ban ngày.

Thức ăn được sử dụng trong nghiên cứu này chỉ chứa 3% bột cá và bổ sung axit amin tinh thể (CAA), bao gồm DL-Met-Met, L-Lysine, L-Arginine và L-Threonine, để tránh thiếu chất dinh dưỡng. Việc bổ sung AA chứ không phải DL-Met-Met khiến chất dinh dưỡng dễ bị suy giảm. Xie et al. (2017) cho thấy chế độ ăn bổ sung DL-Met có tốc độ suy giảm chất methionine cao hơn nhiều so với chế độ ăn bổ sung DL-Met-Met.

Trong một nghiên cứu khác, Niu et al. (2018) đã chỉ ra rằng DL-Met-Met có sẵn nhiều hơn từ 286 – 300% so với DL-Met thông thường, một phần liên quan đến sự khác biệt của chúng trong việc suy giảm chất dinh dưỡng. Sự ổn định vật lý của các viên thức ăn được khuấy trong nước cho thấy sự mất dần dần về độ ổn định của thức ăn bắt đầu từ hai giờ, giảm đáng kể sau bốn giờ. Điều này cho thấy rằng việc suy giảm các chất dinh dưỡng thức ăn tăng tỷ lệ thuận với thời gian ngâm nước lâu hơn. Mặc dù chúng tôi chưa đo được việc suy giảm CAA trong nước, nhưng cho ăn ít hơn trong một ngày dẫn đến việc thức ăn tiếp xúc lâu hơn với nước. Điều này dẫn đến nguy cơ các chất này và các chất dinh dưỡng khác bị suy giảm nhanh chóng trước khi ăn. Tôm có thể ăn phần lớn khẩu phần thức ăn trong vòng hai giờ đầu sau khi được cho ăn.

Đồng ý với nghiên cứu của Velasco et al. (1999), chúng tôi không quan sát thấy bất kỳ lợi ích nào về tăng trưởng của tôm khi cho ăn nhiều lần vào ban ngày và ban đêm thay vì nhiều lần chỉ trong ngày. Tuy nhiên, có sự cải thiện về tỷ lệ sống của tôm, FCR và sản lượng khi cho ăn nhiều lần cả ngày lẫn đêm so với chỉ bốn lần trong ngày. Trái ngược với tôm penaeid khác, tôm L. vannamei dường như tăng trưởng tốt hơn khi cho ăn vào ban ngày. Vì vậy, có khả năng cho ăn thường xuyên hơn vào ban ngày và ít thường xuyên hơn vào ban đêm có thể cho phép tăng tần suất cho ăn vượt quá 10 lần một ngày được áp dụng trong nghiên cứu hiện tại.

Triển vọng

Việc bổ sung các chất dinh dưỡng hạn chế, đặc biệt là AA, đang trở thành một thói quen phổ biến ở các nhà sản xuất thức ăn nuôi tôm do xu hướng thiên về chế độ ăn ít bột cá. Kết quả nghiên cứu của chúng tôi đã chứng minh rằng cho ăn nhiều lần trong ngày giúp tăng khả năng sống, tăng trưởng và hiệu quả thức ăn ở tôm giống L. vannamei khi sử dụng chế độ ăn ít bột cá có bổ sung các axit amin.

Mặc dù có những tiến bộ đáng kể trong dinh dưỡng tôm, việc suy giảm các chất dinh dưỡng quan trọng vẫn tiếp tục đặt ra một số thách thức. Vì ngày nay không có sự thay thế khả thi nào, sự gia tăng tần suất cho ăn là giải pháp rõ ràng nhất cho vấn đề này.

Mặc dù việc tăng tần suất cho ăn thủ công ở các trang trại nuôi tôm có thể không thực tế và kinh tế, ngành nuôi tôm có thể tiếp cận một số công nghệ và thiết bị cho phép thực hiện cho ăn nhiều lần. Các thiết bị này có thể bao gồm từ các máy quạt gió đến thiết bị cho ăn điều chỉnh theo thời gian và âm thanh.