Ốc Hương Chết Chưa Rõ Nguyên Nhân

Ngoài tôm hùm, TX Sông Cầu đã đa dạng hóa vật nuôi, đem lại hiệu quả cao và được người dân hưởng ứng, trong đó có ốc hương. Tuy nhiên, ô nhiễm môi trường đã xảy ra ở nhiều vùng nuôi gây thiệt hại cho người dân.

ỐC CHẾT, NGƯỜI NUÔI KHỐN ĐỐN

Hiện người nuôi ốc hương ở TX Sông Cầu đang gặp khó khăn do môi trường vùng nuôi không ổn định, bệnh, dịch thường xảy ra. Khoảng 2 tháng trở lại đây, vùng nuôi ốc hương thuộc phường Xuân Đài có hiện tượng ốc chết, gây thiệt hại cho người nuôi nhưng cơ quan chức năng vẫn chưa tìm ra nguyên nhân. Gia đình bà Đỗ Thị Nhỏ ở phường Xuân Đài là một trong những hộ nuôi ốc hương nhiều nhất hiện nay ở TX Sông Cầu. Bà Nhỏ cho biết: “Năm nay gia đình tôi thả nuôi 3 đợt hơn 800 vạn con, ốc nuôi đã được 2-3,5 tháng, tổng chi phí đầu tư hơn 4 tỉ đồng. Thời gian qua, ốc nuôi bị chết quá nhiều, hao hụt khoảng 50-60% so với lượng con giống thả nuôi ban đầu. Vừa rồi gia đình xuất bán gần một nửa số còn lại nhưng chỉ thu hồi khoảng 1/3 số vốn đầu tư, chắc năm nay lỗ nặng…”. Ông Võ Văn Thông ở xã Xuân Thọ 1 đến khu vực này nuôi ốc hương đã gần 10 năm nay, cũng chung cảnh ngộ: “Tôi thả nuôi ở khu vực gần lồng nuôi của gia đình bà Nhỏ với số lượng gần 10 vạn con. Đến nay gần 4 tháng nhưng do ốc chết nhiều, hao hụt khoảng 40%, tôi đã di dời lồng nuôi đến vị trí khác cách nơi cũ khoảng 2km. Sau khi ổn định ở vị trí nuôi mới, ốc ăn lại rất mạnh. Tuy nhiên ốc phát triển rất chậm, đã đến thời kỳ xuất bán nhưng kích cỡ vẫn chưa đạt”.

Ông Đỗ Hùng Anh là một trong những người làm công cho gia đình bà Đỗ Thị Nhỏ, cho biết: “Tôi vừa là người nhà, vừa là người nuôi ốc hương cho gia đình bà Nhỏ gần 10 năm, nhưng năm nay nguyên nhân làm con ốc bị chết rất lạ. Nếu bị dịch thì ốc sẽ chết hàng loạt và rất nhanh, nhưng thời gian qua ốc nuôi chỉ chết lai rai. Những lồng nuôi có ốc bị chết, trên bề mặt đáy cát có đóng một lớp tảo màu vàng khoảng nửa mắt ngón tay. Khi ốc trồi lên ăn mà gặp phải lớp tảo này thì không thụt cái vòi vào được, khiến con ốc không thể chui xuống cát. Dần dần ốc bỏ ăn rồi chết, có lồng nuôi mỗi ngày chết hơn 3kg…”.

CHƯA RÕ NGUYÊN NHÂN

Nhiều người nuôi ốc hương ở vùng nuôi thuộc phường Xuân Đài cho rằng, việc xả nước thải từ nhà xưởng của Công ty TNHH Nuôi trồng thủy sản Đài Loan trực tiếp ra khu vực nuôi đã ảnh hưởng đến môi trường nuôi. Ông Đỗ Hùng Anh bày tỏ: “Việc ốc hương chết trong thời gian qua, chúng tôi nghi là do nước bị ô nhiễm nặng. Trong khi đó, nước thải từ nhà xưởng của Công ty TNHH Nuôi trồng thủy sản Đài Loan vẫn xả trực tiếp ra khu vực này, không biết nước thải này có phải là nguyên nhân?”.

Tuy nhiên, theo Trung tâm Giống và kỹ thuật thủy sản thuộc Sở NN - PTNT Phú Yên, ngay từ đầu vụ nuôi (khoảng cuối tháng 2/2011), trung tâm đã lấy 2 mẫu nước ở vùng nuôi ốc hương thuộc phường Xuân Đài để xét nghiệm. Mẫu 1: lấy nước mặt, cách bờ 10m; mẫu 2: lấy nước đáy ven bờ, dưới cát 0,2m. Kết quả tại thời điểm thu mẫu, các thông số môi trường nước của các mẫu về hóa lý và vi sinh đều nằm trong ngưỡng cho phép, chưa phát hiện ô nhiễm hữu cơ, dinh dưỡng cũng như vi sinh. Mẫu 2 có các chỉ số amoniac, phosphat, COD và vi sinh cao hơn nhiều so với mẫu 1, chứng tỏ chất đáy khu vực này đang có nguy cơ suy thoái về môi trường… Đến giữa tháng 6/2011, qua phân tích mẫu nước ở vùng nuôi ốc hương phường Xuân Đài cho thấy tầng nước mặt vùng nuôi này có mật độ vi khuẩn vibrio ssp cao, vượt ngưỡng cho phép… Theo bà Lê Thị Nở, Giám đốc Trung tâm Giống và kỹ thuật thủy sản Phú Yên, trung tâm chỉ xét nghiệm những mẫu thông thường, còn việc xét nghiệm những mẫu phức tạp như phân tích những độc tố của tảo thì địa phương phải đem mẫu vào Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản III (Khánh Hòa) để xét nghiệm.

Theo Phòng Kinh tế TX Sông Cầu, hiện trên địa bàn thị xã có hai vùng nuôi ốc hương tập trung thuộc xã Xuân Phương và phường Xuân Đài với diện tích khoảng 55ha. Ông Phạm Xuân Hương, Trưởng trạm Thú y TX Sông Cầu, cho biết: “Trạm Thú y TX Sông Cầu đã cử cán bộ xuống địa bàn vùng nuôi có ốc hương bị chết để nắm tình hình. Nguyên nhân ban đầu dẫn đến ốc hương chết là khi ngoi lên mặt đất để ăn sau đó xuống không được và bỏ ăn rồi chết. Triệu chứng ốc hương thò vòi ra ngoài nhưng không thụt lại được, ốc chết bị tróc mày… Tuy nhiên, đây chưa phải là dịch bệnh nên Trạm Thú y TX Sông Cầu đã hướng dẫn người nuôi chôn ốc chết cẩn thận tránh gây ô nhiễm môi trường, đồng thời vớt thức ăn thừa và vệ sinh lồng nuôi sạch sẽ, di dời ốc sang các lồng mới để giảm mật độ nuôi của các lồng. Trạm Thú y TX Sông Cầu vẫn đang phối hợp với các ngành chức năng để tìm hiểu nguyên nhân…”.